Çanakkale Taarruzu (18 Nisan 1912)

I. Çanakkale Taarruzu ya da Birinci Boğaz Harekâtı, 1911-1912 Osmanlı-İtalyan Savaşı'nda evre.

Çanakkale Taarruzu
1911-12 Osmanlı-İtalyan Savaşı

Çanakkale Boğazı tahkimatı
Tarih18 Nisan 1912
Bölge
Sonuç Taktiksel Osmanlı zaferi
 • Harekât başarısız oldu.
 • Tekrardan yapılacak bir baskın için geri çekilindi.
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu İtalya Krallığı İtalya Krallığı
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu İtalya Krallığı
Güçler
2 savaş gemisi
2 kruvazör
8 muhrip
1 fabrika gemisi
4 savaş gemisi
6 kruvazör
8 muhrip
Kayıplar
1 ölü
1 yaralı
2 kruvazör ve 2 muhrip hasarlı

Trablusgarp'ta direnişini sürdüren Osmanlı İmparatorluğu'nu barışa zorlamak için 18 Nisan 1912 tarihinde Çanakkale Boğazı'na taarruz eden İtalyan donanması başarısız oldu.

Harekât

değiştir

İtalyan donanmasından Çanakkale harekâtına katılacak gemiler 16 Nisan 1912'de İstanbulya adasından hareket ettiler. Bu bağlamda, dört muharebe gemisi ile üç zırhlı kruvazör 18 Nisan sabahı Gökçeada önlerine geldi. Üç zırhlı kruvazör de Çanakkale Boğazı'nın 10 mil açıklarına geldi.

Bununla birlikte, sekiz muhripten oluşan filotillanın 17-18 Nisan 1912 gecesi Çanakkale Boğazı'na icra etmeyi planladıkları taarruz ise gerçekleşemedi. Zira, dalgalı havada Turbine ve Nembo muhripleri çarpışarak hasar aldılar. Buna ilaveten, Osmanlı savunma hatlarındaki ışıldakların yoğun faaliyeti baskın olasılığını ortadan kaldırdı.[1]

Muhriplerle gece baskını fikri hüsranla sonuçlanınca İtalyan donanması bu defa 18 Nisan sabahı Çanakkale Boğazı'na yaklaşarak Osmanlı donanmasını Boğaz dışına çıkarak muharebeye zorlamayı denediyse de, muhkem savunma hatlarının ardında avantajlı konumdaki Osmanlı donanması böyle bir harekâta girişmedi.

Bunun üzerine, İtalyan donanması Boğaz tabyalarını bombardıman etme seçeneğine yöneldi. Bu çerçevede, İtalyan filosu saat 11.30’da üç gemiyle, 10-13.000 metreden Orhaniye ve Ertuğrul tabyalarını üç saat boyunca bombardımana tuttu. Bombardımanda, Orhaniyede bir kışla yıkılırken, bir asker öldü ve bir asker de yaralandı. İki tabya da İtalyan gemilerine ateşle karşılık verirken, Varese ve Ferruccio kruvazörleri yara aldı.[2]

Bombardımanı etkisiz kalan İtalyan donanması Osmanlı donanmasındaki muhriplerin karşı taarruzundan çekindiğinden Çanakkale Boğazı'ndan çekildi.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "1911-1912 Türk-İtalyan Harbi Deniz Cephesi", Kemal Eker, Türk-İtalyan Müşterek Harp Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Milli Savunma Üniversitesi, İstanbul (2020), s.201
  2. ^ "Türk-İtalyan Harp Tarihi", Genelkurmay Başkanlığı IX. Şube, Askerî Deniz Matbaası, çev. Afif Tuğrul (İstanbul: 1944), c.2, s.71
  3. ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi, Osmanlı Devri, 1911-1912, Osmanlı-İtalyan Harbi" c.3 (Deniz Harekâtı), Saim Besbelli & Mustafa Ülman, ATASE Yayınları, (Ankara: Seri No: 9, 1980), EK-6. s.109-110