Şahmar Alekberov

Şahmar Zülfügar oğlu Alekbarov (23 Ağustos 1943, Kirovabad - 12 Ağustos 1992, Bakü) — Azerbaycanlı aktör, senarist, seslendirme sanatçısı,[4] yönetmen, Azerbaycan SSC Halk Sanatçısı (1989), Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi (1978'den).[5]

Şahmar Alekberov
Bakü'deki Şahmar Alakbarov'un mezarı
Doğum23 Ağustos 1943
Gence, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği
Ölüm12 Ağustos 1992
Bakü, Azerbaycan
Ölüm sebebiDil kanseri[1]
VatandaşlıkSovyetler Birliği
Azerbaycan
EğitimAzerbaycan Devlet Tiyatro Enstitüsü Drama ve Sinema Oyunculuğu Fakültesi[2]
MeslekOyuncu, Rejisör, Senarist
EvlilikKamila Alakbarova
Çocuk(lar)İzulat Alakbarova
Laman Alakbarova[3]

Tiyatroda ilk kez William Shakespeare’in "Lope de Vega" oyununda sahne almıştır. "Ustalar" oyunundaki başarısından sonra geniş bir izleyici kitlesinin beğenisini kazanmıştır. Sahnedeki ilk rolü "Dağlarda Döyüş" filmiyle başlamıştır. Son filmi "Yük" olmuştur. Filmin galasını göremese de, film Şahmar Alekberov’un senaryosu üzerine çekilmiştir. Film, Bakü milyarderi Ağa Musa Nağıyev’i konu alıyordu. Çekilen film Berlin Film Festivali’nde gösterilmiştir.[6] "Azerbaycanfilm" stüdyosunda oyuncu ve yönetmen olarak çalışmıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra üniversitede öğretim asistanı olarak tutulmuştur. Şahmar Alekberov, radyo ve televizyon alanında da aktif olmuştur. Radyodaki ilk çıkışı "Ulduz" programının sunucusu olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca birçok televizyon oyununda akılda kalıcı karakterler yaratmıştır. "Molla Nasreddin" radyo programının sunuculuğunu yapmıştır. Birçok filmin dublajında yer almıştır.[2] Yakınları Şahmar Alekberov'u "Canlı trio" olarak adlandırırdı.[7]

Biyografi

değiştir

İlk yılları

değiştir

Şahmar Alekberov, 23 Ağustos 1943 tarihinde Gence'de doğdu.[1] Babası aslen Cebrayıllı olan Zülfügar bey, annesi ise kökleri Tiflis’e bağlı olan İzulet hanımdır. Şahmar 9 yaşındayken ailesi Gence'den Bakü'ye taşındı. Ortaokulu 15 yaşında bitirdi.[1][8] Evde, belgelerini Devlet Üniversitesi'nin Şarkiyat Fakültesi’ne vereceğini söyler, ancak bilindiği gibi bunu yapmaz ve annesi İzulet hanım buna çok sinirlenir. Çünkü İzulet Alekberova, Azerbaycan'da açılan ilk pedagoji teknik okullarından mezun olanlardan biriydi ve oğlunun sahnede olmasını istemiyordu.[9]

Eşi tiyatro eleştirmeni Kamila Alakbarova'ydı. Kamila Alekberov'dan iki ikiz kızı vardı: İzulet ve Leman. Evli olan ikiz kızlar İzulet ve Leman Alekberova uzun zamandır yurt dışında yaşıyorlar.[3] İzulet hanımın eşi Fuad İskenderov, Azerbaycan'ın Belçika Krallığı'ndaki olağanüstü ve tam yetkili büyükelçisi ve aynı zamanda Azerbaycan’ın Avrupa Birliği nezdindeki temsilciliğinin başkanıdır.[3]

Sadece 50 yıl yaşadı. Ama bu süre zarfında yarattığı karakterler ve oynadığı filmler oldukça fazlaydı. Tiyatro Enstitüsü'nün oyunculuk fakültesinde Rza Tehmasb'ın sınıfında eğitim aldı. 1964 yılında Azerbaycan Güzel Sanatlar Enstitüsü'nden mezun oldu. Henüz üçüncü sınıfta iken Azerbaycan Devlet Akademik Millî Dram Tiyatrosu'na işe alındı. Bundan sonra ünlü sanatçı Adil İskenderov onu sinema stüdyosunun bünyesinde kurduğu "sinema oyunculuğu" stüdyosuna davet etti.[10]

Kariyeri

değiştir

İlk oyunculuk kariyeri "Dağlarda Döyüş" filmiyle başladı. Güzel Sanatlar Enstitüsü’nü yeni bitirmiş olsa da, sinemaya duyduğu büyük ilgi onu stüdyoya getirmişti. Ayrıca bu enstitüde Rıza Tehmasb'ın sınıfında eğitim almıştı. Bu da demekti ki, Şahmar Alekberov artık olgun bir oyuncuydu ve "Dağlarda Döyüş" filmindeki ilk rolünde bu açıkça görülüyordu. 1967 yılında bu filme yönetmen Kamil Rüstembeyov imza atmıştı.[11] Merhum yazar-gazeteci Ahmedağa Kurbanov, kendi yazdığı "Dikenli Teller" adlı romanından senaryoyu yazmıştı. Şahmar Alekberov’un canlandırdığı karakter ise sınır birliklerinde görev yapan sıradan bir askerdi.[1] Filmin ilginç bir macera konusu vardı. Sınırı geçen bir adamın izini süren Ferruh, büyük zorlukların ardından onu yakalar ve adamın, bir zamanlar savaş döneminde vatandan kaçmış olan babası olduğunu öğrenir. İlk rol, ilk zorluk, ilk sınav. Bunların hepsi Şahmar'ın hayatında başarıyla sonuçlanmıştı ve canlandırdığı Ferruh karakterinin tüm özellikleri oyunculuk yeteneği sayesinde adeta bir ressam hassasiyetiyle yaratılmıştı. Evet, sınır askeri karakteriyle onun yaratıcılık alanındaki sınırı başladı. Ve bu sınır, onun yönetmen olarak tamamladığı "Gazelhan" filmine kadar uzun ve zorlu bir yol oldu.[12]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d "Ad günün mübarək, Şahmar Ələkbərov!". Mərkəz. 2011. s. 11. 2019-09-13 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2018-05-25. 
  2. ^ a b "«Məşhur tələbə yoldaşım» — «Şahmarın ölüm xəbərini sükan arxasında eşidəndə, qəzaya uğradım»". modern.az. 2014. s. 7. 2019-04-26 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2018-05-25. 
  3. ^ a b c "Şahmar Ələkbərovun xanımı və əkiz qızları niyə xaricdə yaşayır?". m.virtualaz.org. 12 Eylül 2013. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2018. 
  4. ^ Məhərrəmova T. Kinomuzun Şahmarı: O, yaradıcı insan kimi çərçivədə qalmaq istəmirdi //Kaspi.- 2008.- 19 avqust.- S. 11.
  5. ^ АЛЕКПЕРОВ Шахмар Зульфугар оглы 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.
  6. ^ "Azərbaycan kinosu: var ki, yox deyil" (Azerice). jam-news.net. 15 Mart 2017. Erişim tarihi: 2018-05-26. 
  7. ^ "Canlı "trio", məlahətli səs (diksiya), bənzərsiz aktyor, maraqlı rejissor" (Azerice). medeniyyet.az. 2017-08-23. 2020-01-27 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2018-05-26. 
  8. ^ "Yeddi oğullardan biri". Region Plus. 2014. s. 9. 2021-12-07 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2018-05-25. 
  9. ^ "Diş həkiminin güdazına gedən sənətkar: Şahmar Ələkbərov". lacin.info.az. 17 Mart 2015. 2018-06-05 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2018-05-26. 
  10. ^ Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 13.
  11. ^ DarkSite (2016-02-08). "Самый кассовый Азербайджанский фильм" (Rusça). 2017-04-07 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2016-08-03. 
  12. ^ Ə. Mövsüm. "Əliağa Vahid haqqında film" //Odlar yurdu.- 1990, avqust.- № 15.- səh. 1.