Aleksandre Kazbegi

Aleksandre Kazbegi

insan

cinsiyeti	erkek
vatandaşlığı	Rusya İmparatorluğu
ana dilindeki ismi	ალექსანდრე ყაზბეგი
doğum adı	ალექსანდრე ჩოფიკაშვილი
ön adı	Александр, Aleksandre
takma ad	მოჩხუბარიძე, მოხევე
doğum tarihi	8 Ocak 1848
doğum yeri	Stepantsminda
ölüm tarihi	22 Aralık 1893
ölüm yeri	Tiflis
konuştuğu, yazdığı diller	Gürcüce
eserlerinin dilleri	Gürcüce
mesleği	yazar, oyun yazarı, şair, çevirmen, oyuncu
önemli eser	Q25542732, Baba Katili
etkilendiği	Prosper Mérimée, Honoré de Balzac

Aleksandre Kazbegi (Gürcüce ალექსანდრე ყაზბეგი "aleksandre q'azbegi" 20 Ocak 1848, Stepantsminda, Gürcistan – 22 Kasım 1893, Tiflis), Gürcü roman ve oyun yazarı, şair, çevirmen ve tiyatro oyuncusu. Yazar olarak “Akaki Moçhubaridze”, tiyatroda “Moheve” takma adlarını kullanmıştır. 1882'de yayımlanan Baba Katili adlı yapıtıyla tanınır. Kitap, Kafkaslar'ın Robin Hood'u Koba'yı anlatır. Daha sonra Stalin olarak anılan İoseb Cugaşvili, Aleksandre Kazbegi'nin bu önemli yapıtının kahramanından esinlererek Koba takma adını almıştır. Yazarın birkaç öyküsü ve Elguca adlı romanı Türkçe yayımlanmıştır.

Aleksandre Kazbegi. Fotoğraf Aleksandre Roinaşvili tarafından 1880'lerde çekildi.

Aleksandre Kazbegi bir tiyatro oyununda rol kıyafetiyle.

Biyografi

Aleksandre Kazbegi, yerel bir feodal olan Kazi-Beg Çopikaşvili'nin büyük torunuydu. Tiflis, Petersburg ve Moskova'da öğrenim gördü. Gürcistan’a dönünce Dağlıların arasında bir süre çobanlık yaptı ve hayatının en ilginç deneyimi olan bu iş daha sonra eserlerine de yansıdı. Ardından bir gazeteci olarak çalıştı. Eserleri, Çarlık rejimince gazete sansür edildiği için boş kalan sayfalarında tefrika edildi. Daha sonra romancı ve oyun yazarı olarak ünlendi. Tiflis'te öldü ve mezarı daha sonra memleketi Kazbegi'ye taşındı. Burada çocukluğunu geçirdiği eve yazarın anısına müzeye dönüştürüldü.

Eserleri

Aleksandre Kazbegi Rus ve Fransız edebiyatlarından etkilendi. Eserlerinin çoğunun 1880-85 arasında yazdı. Eliso („ელისო“; 1882), Baba Katili („მამის მკვლელი“ / "mamis mk'vleli"; 1882), Tsiko („ციკო“; 1883), Suçlu („განკიცხული“ / "gank'itsh'uli, 1884) adlı öyküleri ile Elguca („ელგუჯა"; 1881) ve Hevisberi Goça („ხევისბერი გოჩა“ / "h'evisberi goça"; 1884) adlı romanları en önemli eserleri sayılır.

Türkçe çevirileri

Aleksandre Kazbegi’nin “Ateria” ve Eliso” adlı öyküleri Türkçeye çevrildi ve 1936’da Kafkas Hikâyeleri adlı kitapta yayımlandı. Elguca adlı romanı iki kez Türkçeye çevrildi. Niyazi Ahmet Banoğlu'nun çevirisi Bir Kafkas Romanı - Elguca (1941) ve Elguca : Kafkas Aşkı (1964), Ahmet Özkan'ın çevirisi Gürcü Yiğidi Elguca ile Çerkes Güzeli Mzağo (1973) adıyla yayımlandı.

Kaynakça

• "Aleksandre Kazbegi" - İsmail Yerguz 1 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Elguca ile Mzağo (Ahmet Özkan Melaşvili çevirisi) 1 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.