Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Cumhuriyet döneminin ilk kurulan fakültesi Ankara Üniversitesi'nin mühendislik ve temel bilim alanlarındaki öncü kuruluşlarındandır. Kuruluşundan bu yana fakülte Türkiye'de bilim ve teknolojinin gelişmesinde, ülkenin kalkınmasında, çağdaş düzeyde temel ve uygulamalı araştırmalar yapılmasında önemli katkılarda bulunmuştur.

Slogan	Türkiye'nin İlk Fen Fakültesi
Kuruluş	17 Eylül 1943
Eğitim dil(ler)i	Türkçe ve İngilizce
Bağlılık	Ankara Üniversitesi Yükseköğretim Kurulu
Dekan	Prof. Dr. Sait Halıcıoğlu
Dekan yardımcıları	Prof. Dr. Naime Didem Kahya Prof. Dr. Burcu Üngör
Web sitesi	Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi

Tarihçe

Türkiye Büyük Millet Meclisinin özel olarak çıkardığı 17 Eylül 1943 tarih ve 4492 sayılı Kanunla 8 Kasım 1943 tarihinde kurulmuştur. Fakültenin kuruluş yeri olarak Tandoğan Kampüsü belirlenmiş ve ana binalar Kültür Bakanlığı'nca tarihî eser olarak korunan modern ve yeni bir mimari ile inşa edilmiştir. Övgü ile söz edilen bahçesi günümüzde de aynı güzelliği ile korunmaktadır.

Eğitim-öğretim

Fakülte'de dört yıllık lisans öğrenimi yanında Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü organizasyonu ile yukarıda belirtilen bölümlerde yüksek lisans ve doktora programları yürütülmektedir.

Fiziksel yapı

Dekanlık görevini Hüseyin Bereketoğlu yürütmektedir. Akademik kadrolarında 58 profesör, 22 doçent ve 31 yardımcı doçent bulunmaktadır.

195000 m² toplam alan ve 46300 m² kapalı alana sahiptir.

1 gözlemevi, 1 harbaryum, 1 merkez kütüphane, 1 konferans salonu, 21 laboratuvar, 7 amfi, 39 dershane, 1600 kişilik yemekhane, 1 kafeterya, 4 tenis kortu, 1 basket sahası, 1 futbol sahası, 1 masa tenisi sahası, 1 halı saha, 1 adet kapalı olimpik yüzme havuzu, 1 adet fitness salonu bulunmaktadır.

Bölümler

Astronomi ve Uzay Bilimleri

Bölüm, astrofizik ve genel astronomi olmak üzere iki anabilim dalından oluşmaktadır.

Gökbilim, astrofizik ve uzay bilimlerinde temel bilgileri içeren 4 yıllık bir lisans öğretimi verilmektedir. Lisans programına her yıl 1. öğretime ortalama 85 öğrenci, 2. öğretime ise ortalama 50 öğrenci üniversitelerarası seçme ve yerleştirme sınavındaki matematik puanlarına göre seçilerek alınır. Ayrıca 3 adet lise birincisi kontenjanı mevcuttur. Lisans programını başarıyla tamamlayan ögrencilere astronom unvanıyla lisans diploması verilir.

Program derslerinin ilk yıla ait kısmı temel matematik ve fizik derslerinden oluşmaktadır. Takip eden yıllarda daha çok branş ağırlıklı dersler verilmektedir. Astronomi öğrencileri teorik olarak gördükleri derslerin uygulamalarını Ankara Üniversitesi Ahlatlıbel Gözlemevinde bulunan üç teleskop ile yapmaktadır. Bölümde araştırma faaliyetlerinde kullanılan UNIX tabanlı sunucular ve kişisel bilgisayarlar bulunmaktadır. Başarıyla mezun olan öğrencilerin bir kısmı üniversitelerin Fen Bilimleri Enstitülerinde Astronomi, Matematik ve Fizik dallarinda yüksek lisans ve doktora öğrenimi yapabilirler ve ögrenimleri sırasında ilgili bilimlerde araştırma görevlisi, uzman gibi kadrolarda çalışabilirler.

Genelde bölümden lisans diploması alanlar astronomi, meteoroloji, bilgisayar programlama, matematik ve fizik konularıyla ilgili iş sahalarında çalışmaktadırlar.

Biyoloji

Biyoloji Bölümü Lisans Programı I. ve II. Eğitim olarak sürdürülmekte, her bir programda 100'er öğrenci bulunmaktadır. İlk üç yılın sonunda Botanik, Ekoloji ve Çevre Biyolojisi, Moleküler Biyoloji ve Biyoteknoloji, Zooloji olmak üzere 4 farklı dalda branşlaşma sağlanmaktadır.

Bölümde, Botanik, Ekoloji ve Çevre Biyolojisi, Genel Biyoloji, Hidrobiyoloji, Moleküler Biyoloji, Mikrobiyoloji ve Zooloji Anabilim Dallarında temel ve uygulamalı araştırmalar yapılmaktadır.

Bölüm bünyesinde Bitki ve Hayvan Fizyolojisi Araştırma Laboratuvarı, Bitki Doku Kültürü Laboratuvarı, Elektron Mikroskobu Preparasyon Laboratuvarı, Mikroteknik Araştırma Laboratuvarı, Ultramikrotom Laboratuvarı, Elektroforez Laboratuvarı, Hayvan Yetiştirme Laboratuvarları, Bakteriyoloji Araştırma Laboratuvarı, Biyokimya Araştırma Laboratuvarı, Kromatografi Araştırma Laboratuvarı, Histoloji Araştırma Laboratuvarı, Mikroskoptan Resim Çekme ve Çizme Laboratuvarları, Bitki ve Hayvan Ekolojisi Laboratuvarları, Algoloji Laboratuvarı, Hayvan Müzesi, Herbaryum, Elektron Mikroskop Laboratuvarı, Fotoğraf baskı odası bulunmaktadır.

Herbaryum

Bölüm bünyesinde bulunan herbaryum, Türkiye'nin bitkisel kaynaklı biyolojik zenginliklerinin son derece önemli kanıtlarını ve birikimlerini içeren Ankara Herbaryumu 1933 yılında kurulmuştur. 1933 Üniversite Reformu ile Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsünde tarafından kurulan Ankara Herbaryumu Türkiye'de bu konudaki çalışmaların başlangıcı sayılabilir. 1930'lu yıllarda bireysel çabalarla başlayan çalışmalar 1943 yılında Ankara Üniversitesinin kurulmasıyla üniversite bünyesine geçmiş ve bu şekilde 1960'lı yıllara gelinmiştir. O yıllarda herbaryumda teşhisli bitki sayısı 800-900 ve örnek sayısı da 5000 dolayındadır.

1970’li yıllarda bölümde araştırıcı sayısının ve özellikle Türkiye Flora ve Vejetasyonu konusunda araştırmaların artması sonucunda toplanan çok sayıda bitki örnekleri ile herbaryumda tanımlanmış bitki sayısı 7000'ne ve bunlara ait örnek sayısı da yaklaşık 47000'e ulaşmıştır.

Ankara Herbaryumunda bulunan en eski bitki örnekleri 1841-1844 yıllarında İstanbul'da Saray Botanik Bahçesi Müdürlüğü yapan Dr. F.Noe tarafından toplanmış örneklerdir. Bundan başka tarihi önemi bulunan ve 1800’ün ikinci yarısında toplanan bitki örnekleri de bulunmaktadır. "Flora of Turkey and the East Aegean Islands" isimli eserin editörü olan P. H. Davis'e ait birçok bitki örneği de yine Ankara Herbaryumunda muhafaza edilmektedir.

Zengin bir Karayosunu koleksiyonuna sahip olan Ankara Herbaryumunda ayrıca Liken ve Eğrelti koleksiyonları da mevcuttur.

Ankara Herbaryumu Pazartesi-Salı-Çarşamba-Perşembe-Cuma günleri 09.00-17.00 saatleri arasında tüm ziyaretçilere açıktır. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü C Blok’da iki herbaryum salonu ve iki hazırlık odası (tohumlu-tohumsuz) olarak hizmet vermektedir.

Fizik

Fen Fakültesinin kuruluş yılı olan 1943'te fakültede Fizik öğrenimi yapmak ve fakültenin diğer bilim dallarının fizik dersleri gereksinimini karşılamak üzere Fizik Enstitüsü adı ile kurulmuş ve sonradan Tecrübi Fizik, Umumi Fizik, Atom Fiziği ve Teorik Fizik kürsüleri olarak ayrılmıştır. 1968 yılında bu kürsülerin birleştirilmesi ile tek bir Fizik Kürsüsü haline gelerek, ancak bölüm düzeyinde çalışmalara ilk defa 1974 yılında Fizik Bölümü adı ile başlamıştır.

1954 yılına kadar lisans öğretimi yapılan bölümde, aynı yıl beş yıllık Fizik Yüksek Mühendisliği öğretimi de başlatılmıştır. 1976 yılında Fizik Yüksek Mühendisliği yerine dört yıllık Fizik Mühendisliği programı getirilerek yüksek lisansüstü programa kaydırılmıştır. 1982 yılında Yükseköğretim Kanunu ile bölüm Fizik ve Fizik Mühendisliği Bölümleri olarak ayrılmıştır. Bölüm, kurulduğu 1943 yılından günümüze değin altmış yıllık zaman dilimi içerisinde, üniversitelerimizin hemen hemen tümünün Fizik Bölümlerinin kurulmasına ve geliştirilmesine, başta Üniversitemizin Fizik Mühendisliği Bölümü olmak üzere tüm bu bölümlere öğretim üyesi yetiştirilmesinde pek çok katkıda bulunmuştur.

Her yıl Lisans düzeyinde ortalama elli, Lisansüstü düzeyde de ortalama onbeş öğrenciye öğretim olnağı tanıyan bölümün mevcut akademik kadrosunda yedi Profesör, sekiz Doçent, dört Yardımcı Doçent, bir öğretim görevlisi ve yirmi Araştırma görevlisi bulunmaktadır.

İstatistik

İstatistik Bilimi, belirsizlik içeren olay, olgu ve süreçler hakkında modeller kurmada, bu modellerin geçerliliğini sınamada ve sonuç çıkarmada gerekli bilgi ve yöntemleri sağlar. Modelleme, başka bir deyişle gerçek süreçlerin anlatımı sırasında olasılık ve istatistik biliminin önemi, bilgi çağı olarak nitelenen bu çağda, teknolojideki gelişmeler sonucu, diğer bilim dalları ve uygulamalarda vazgeçilmez teknik ve yöntemleri ile daha da artmıştır. İstatistik bilimine duyulan ihtiyaç, onun temel ve uygulamalı bilimler arasında yer almasını sağlamış; geliştirilmesini ve öğretimini zorunlu kılmıştır.

2547 sayılı Yasanın hazırlanışı sırasında İstatistik, Uygulamalı Matematiğin alt dalını oluşturan disiplinlerden biri olarak tasarlanmışsa da, daha sonra düzeltilerek Fen Fakültelerinin ayrı bir Bölümü olarak örgütlenmesi ön görülmüştür. Yasanın çıktığı sırada, biri Hacettepe Üniversitesinde, diğeri de Orta Doğu Teknik Üniversitesinde (ODTÜ) olmak üzere iki İstatistik Bölümü bulunmaktaydı.

Daha önce, Rektörlüğü sırasında ODTÜ İstatistik Bölümünün kurulmasına önderlik eden Prof. Dr. Tarık SOMER, sonraki yıllarda Ankara Üniversitesi Rektörü olunca, Ankara Üniversitesinde bir İstatistik Bölümü kurulmasına çaba göstermiştir. Bu amaçla, ODTÜ'den Prof. Dr. Yalçın Tuncer, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesine atanmış ve 1 Ağustos 1985 tarihinde de Bölüm Başkanı olarak görevlendirilmesi ile İstatistik Bölümünün kurulması tamamlanmıştır.

Bölümün ilk elemanları, Araştırma Görevlileri Suat TANAYDIN (1985), Yılmaz AKDİ (1986) ve Halil AYDOĞDU (1987) olup, bunlardan ilk ikisi öğretim üyesi yetiştirme programı çerçevesinde, ABD'inde İstatistik alanında doktora programlarına kabul edilmişlerdir (1988). Daha sonra da Gazi Üniversitesinden Y. Doç. Dr. Fikri Öztürk (1987), Hacettepe Üniversitesinden Y. Doç. Dr. Ayşen Apaydın (1987) ve Ar. Gör. Cemal (GEYİK) Atakan' nın (1988) katılımları ile çekirdek kadro oluşmuştur.

Bölümün lisans üstü öğretim programları, kuruluşunu izleyen ilk akademik yılda başlatılmış (1985-1986) ve kuruluşundan beş yıl sonra da (1990-1991) lisans programı devreye girmiştir. İlk Yüksek Lisans derecesi, 1987-1988 akademik yılında ve ilk Lisans diploması da 1993-1994 akademik yılında verilmiştir.

Kimya

1943 yılında "Genel Kimya Enstitüsü" olarak kurulmuştur. Bölümde Analitik Kimya, Anorganik Kimya, Organik Kimya, Fizikokimya ve Biyokimya, Ana Bilim Dalları bulunmaktadır.

Bölüm her yıl yaklaşık 90 lisans öğrencisi almaktadır. Kimya Lisans Programında zorunlu teorik, uygulamalı ve laboratuvar derslerinin yanı sıra teknolojik ve bilimsel araştırma metodları hakkında seçmeli dersler de sunulmaktadır. Lisans Programını tamamlamak için öğrenciler, kimya şirketlerinde iki aylık bir yaz staj programına katılmak zorundadırlar. Bölümü başarıyla tamamlayan öğrenciler Kimyager unvanıyla mezun olmaktadırlar.

Kimyagerler, gıda, ilaç, cam, sabun, yağ, deterjan, içecek, demir ve çelik üreten özel veya devlet kurumlarının, araştırma, geliştirme ve/veya kalite kontrol bölümlerinde çalışabilmektedirler. Bilimsel araştırma merkezleri ve hastane laboratuvarlannda da çalışabilirler. Pedagoji Sertifikası olan kimyagerler, liselerde kimya öğretmeni olarak çalışabilmektedirler.

Bölümde, yeni anorganik, organik, organometalik ve polimer bileşiklerin sentezi, belirlenmesi ve teknolojik kullanım alanları konusundaki araştırma etkinlikleri, mali yönden Ankara Üniversitesi Araştırma Fonu, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), NATO vs. tarafından desteklenmektedir. Başlıca araştırma konuları; Organometalik kimya, Organik sentez, Asimetrik sentez, Organik elektrokimya, Elektroanalitik kimya, Koordinasyon kimyası, Schiff bazları ve kompleksleri, Enzim immobilizasyonu, Biyosensörler, reaksiyon kinetiği ve susuz ortam termodinamiği, çevre kimyası, elektrokimya, korozyon, sentetik lif kimyası, elektropolimerleşme, enzim kinetiği, yüzey kimyası ve adsorpsiyon, yüksek teknoloji seramikleri ve yakıt kimyasıdır.

(web sitesi)

Matematik

1943 yılında Matematik Enstitüsü adıyla Gazi Eğitim Enstitüsü içinde kurulan Bölüm, 1952 yılında Ankara Üniversitesi Tandoğan Yerleşkesinde bulunan Fen Fakültesindeki bugünkü yerini almıştır. Bölümde 1982 Yılına dek birli ve ikili bilim lisansları ile birli ve ikili öğretmenlik lisansları eğitimi yapılmış; 1982'den sonra ise Cebir ve Sayılar Teorisi, Fonksiyonel Analiz, Reel ve Kompleks Fonksiyonlar Teorisi, Geometri, Matematiğin Temelleri ve Matematik Lojik, Topoloji ve Uygulamalı Matematik olmak üzere altı Ana bilim Dalından oluşan Bölümde "Matematik Eğitimi Lisansı" altında birli lisans eğitimi sürdürülmüştür. 2002 yılından itibaren, Ankara Üniversitesinin de dahil olduğu Avrupa Birliği Socrates/Erasmus Programına uyum çerçevesinde program değişikliğine gitmiştir.

Bölüme her yıl yaklaşık 100 öğrenci alınmaktadır. Zorunlu ve seçmeli derslerden oluşan lisans programını başarı ile tamamlayan öğrenciler "Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Lisans Diploması" ve "Matematikçi" unvanı alarak mezun olurlar. İsteyen başarılı öğrenciler ayrıca diğer disiplinlerden ikinci bir Anadal veya Yandal eğitimi de alabilirler. Mezunlar özel veya kamu kuruluşlarında bilgisayar ağırlıklı işlerde çalışabilmektedirler. Uygulamalı Matematik alanında yetişenler DİE, MTA, TEK, DSİ gibi resmi kuruluşlarda görev alabilmektedir. Bilgi-işlem, iş-ticaret, sosyal ve temel bilimlerdeki araştırma alanlarında matematikçilere gereksinim duyulmaktadır. Mezunlar, ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığının öngördüğü koşullarda ortaöğretimde, özel okul ve dershanelerde öğretmen olarak çalışabilmektedirler.

Dış bağlantılar

• Fakültenin İnternet Sitesi 5 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• THM(TAC) Türk Hızlandırıcı Merkezi Resmi Sitesi 5 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)
• ASART