Bedri Gencer, (d. 7 Nisan 1968, Konya), Türk sosyolog. İslam dünyası ve Osmanlı'da modernleşme ve sekülerleşme çalışmalarıyla tanınır.

Bedri Gencer
Doğum7 Nisan 1968 (56 yaşında)
Konya
MilliyetTürk
VatandaşlıkTürkiye
ÖdüllerTDV Basılı Yayınlar Ödül Yarışması (2008)[1]
ESKADER Ödülü (2019)[2]
Kariyeri
DalıSosyoloji
Çalıştığı kurumlarMimar Sinan Üniversitesi
Marmara Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
Yıldız Teknik Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Ahmed Güner Sayar

7 Nisan 1968'de Konya'da doğdu. Evli ve iki çocuk babasıdır. İlk ve orta öğrenimini İstanbul'da tamamladı. 1991 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji Bölümünden lisans derecesi aldı. 1993 yılında Marmara Üniversitesi'nden iktisat tarihi alanında yüksek lisans derecesi aldı. 1998 yılında İstanbul Üniversitesinden uluslararası ilişkiler alanında doktora derecesi aldı. 2004 yılında Türk siyaset bilimcilerin duayeni sayılan İlter Turan başkanlığında seçkin bir jüriden ilk seferde siyaset bilimi alanında doçent unvanını aldı. 2009 yılında halen öğretim üyesi olarak çalıştığı Yıldız Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümünde profesör unvanını aldı. 2011-2018 yılları arasında Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümü başkanlığını yürüttü.[3][4] Üniversiteden görevlendirmeyle 2008 yılında İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesinin kuruluşu sürecinde Prof. Dr. Fuat Sezgin ile birlikte çalıştı. Üniversiteden görevlendirmeyle 2008 yılında Süleymaniye Kütüphanesinde danışmanlık yaptı. 2012-2015 yılları arasında ÜNDER (Üniversite Öğretim Elemanları Dayanışma Derneği) başkanlığını yürüttü.[5] Üniversiteden görevlendirmeyle 2013-2016 yılları arasında Atatürk Araştırma Merkezi Bilim Kurulu üyesi olarak görev yaptı.[6] Yurt içinde ve yurt dışında, İçişleri Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı dâhil, pek çok resmî ve özel kurumda yüzlerce konferans ve seminer verdi. İslâm'da Modernleşme 1839–1939 (Doğu-Batı Yayınları, 2008) adlı eseriyle 2008 yılında TDV (Türkiye Diyanet Vakfı) Basılı Yayınlar Ödülleri'nde inceleme-araştırma ödülünü aldı.[1]
Gelenekten Modernliğe Osmanlı (Ketebe Yayınları, 2019) adlı eseriyle 2019 yılında ESKADER Kültür Sanat Ödülleri düşünce ödülünü aldı.[2] Dünyanın en prestijli dergilerinden TheEuropeanLegacy'de yayınlanan “SovereigntyandtheSeparation of Powers in John Locke” adlı makalesinden dolayı 2010 yılında TÜBİTAK'tan teşvik aldı.

Çalışması

değiştir

1986 yılında İlim ve Sanat dergisinde yayınlanan Tercüme Tekniği başlıklı makaleyle yazı hayatına adım atan Bedri Gencer'in dördü telif, ikisi tercüme olmak üzere toplam altı kitabı, birçok popüler ve akademik dergide onlarca Türkçe ve İngilizce makalesi yayınlandı.[7] Yüzlerce yerli ve yabancı, Türkçe ve İngilizce yüksek lisans ve doktora tezinde, ayrıca Oxford, Cambridge gibi dünyanın önde gelen yayınevlerinden çıkmış on beş İngilizce kitapta  çalışmalarına atıf yapıldı.

  • İslam'da Modernleşme 1839–1939, Doğu-Batı Yayınları (2008)
  • Hikmet Kavşağında Edmund Burke ile Ahmed Cevdet, Kapı Yayınları (2011)
  • Modernliğin Hikmetinden Sual, Kadim Yayınları (2016)

Gencer; bu kitabında fıtrattan kopma, hikmetten uzaklaşma olarak modernliği sorguladığı söyleşilerini bir araya getirmiştir.

  • Gelenekten Modernliğe Osmanlı, Ketebe Yayınları (2019)

Eser çıktığı yıl Edebiyat, Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği tarafından düşünce alanında ödüle layık görüldü.[2] Prof. Dr. Mustafa Kemal Şan, eserin Osmanlı'yı anlamak adına şimdiye dek yazılmış en önemli eserlerden biri olduğunu söyledi.[8]

Tercüme

değiştir
  • İslam ve Antropoloji - Ekber Seyyid Ahmed (1995)
  • Max Weber’i Anlamak - Stephen Kalberg (2009)

Görüşleri

değiştir

41 kişinin hayatını kaybettiği 2020 Elazığ Depremi'nden sonra sonra yaptığı açıklamayla bu depremin, AIDS, Ebola, COVID-19 gibi salgınların ve 2019-2020 Avustralya orman yangınlarının sebebi olarak çocuk yaşta evliliklerin yasaklanmasını gösterdiği öne sürüldü.[9][10] Bu açıklamasından ötürü görev yaptığı Yıldız Teknik Üniversitesi tarafından hakkında soruşturma başlatıldığı haber sitelerinde yazıldı.[9] Gencer, Anadolu Ajansı'na verdiği 31 Ocak 2020 tarihli mülakatta[11] ve Twitter hesabından yaptığı 27 Ocak 2020[12] ve 15 Mart 2021[13] tarihli iki açıklamada; sadece CHP ve AKP milletvekilleri gibi TBMM'den af bekleyen on bin genç evlilik mağduru aileye af çağrısı yaptığını, 25 Ocak 2020 tarihli tweetinde deprem ve çocuk evliliği ifadelerinin olmadığını, 24 Ocak 2020 tarihli Elazığ depreminden dört gün önce 20 Ocak 2020'de de benzer bir tweet paylaştığını, YTÜ tarafından hakkında soruşturma açıldığı, derslerinin iptal edildiği ve açığa alındığı haberlerinin asılsız olduğunu, bu konuda hakkında yapılan suç duyurularına verilen takipsizlik[14] ve üniversitenin inceleme kararıyla çocuk evliliği iddiasının çürütüldüğünü, haklılığının ispat edildiğini dile getirdi. Gencer'in tweeetini çocuk evliliğini savunma olarak haber yapan Karar, Sputnik[15] ve T24[16] haber siteleri Anadolu Ajansı mülakatından sonra[17] Gencer'in mesajının çarpıtılmış olduğuna dair sözlerini internet sitelerinde yayınladı.[18][19][20]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "2008 Yılı Basılı Yayınlar Ödülü Sahiplerini Buldu" (PDF). TDV Haber Bülteni. s. 27. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  2. ^ a b c ""ESKADER 2019 Kültür Sanat Ödülleri" açıklandı". Basın İlan Kurumu. 20 Aralık 2019. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. [ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ "Bedri Gencer bölüm başkanı oldu". Dünya Bizim. 14 Haziran 2011. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Bedri Gencer Biyografisi". Biyografya. 20 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Bedri Gencer, ÜNDER başkanı oldu". TYB. 2 Nisan 2012. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  6. ^ "1. Dünya Savaşı'nda Kafkas Cephesi Sempozyumu Duyurusu" (PDF). TÜBA. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Bedri Gencer Hakkında". Doğu Batı Yayınları. 17 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  8. ^ Mustafa Kemal Şan [@mkemalsan] (11 Mart 2021). "Osmanlı yeryüzünde barışın son adasıydı.O yüzden Osmanlı anlaşılmadan bugünkü Türkiye'yi anlamamız da mümkün değildir. Bedri Gencer dostumuzun Gelenekten Modernliğe Osmanlı kitabı, Osmanlı'yı anlamak için şimdiye kadar yazılmış en önemli kitaplar arasında gösterilebilir" (X gönderisi). Erişim tarihi: 3 Nisan 2021X vasıtasıyla. 
  9. ^ a b "Elazığ depremini çocuk evliliklerinin yasaklanmasına bağlayan Prof. Dr. Gencer hakkında inceleme". tr.sputniknews.com. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 
  10. ^ "YTÜ Profesörü Bedri Gencer'den skandal 'deprem' paylaşımı". birgun.net. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 
  11. ^ "Prof. Dr. Bedri Gencer: Genç evlilerin ahını almayalım". Anadolu Ajansı. 31 Ocak 2020. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
  12. ^ Bedri Gencer [@GencerBedri] (27 Ocak 2020). "KAMUOYUNA Millet olarak kalbimizin Elazığ hüznü, duası ve gayreti ile dolu olduğu bu günlerde bu konu hakkında açıklama yapmak zorunda kaldığım için hakkınızı helal ediniz. Aziz milletimizin başı sağ olsun, fedakâr kahramanlarımıza selam olsun. İlim adamının vazifesi, doğrular kadar yanlışları göstermek, haksızlıklara karşı çıkmaktır. Burada sık sık dinen meşrû yaşta evlendikleri halde hapse atılan babaların çocuklarının âhının tutacağı uyarısında bulunuyoruz. Maksadı belli bazı yayın organları tarafından hedef haline getirildiğimiz şekliyle, son mesajımızda eğer milletçe yüreğimizin yandığı Elazığ depremini kasd etseydik "gayretullaha dokunduk" şeklinde bir ifade kullanırdık, "gayretullaha dokunmayalım" değil. Buna rağmen haysiyet cellatları, depremle ilgisi olmadığı için, çarpıtılmaması amacı ile mesajı kaldırdığımız halde mesajımızı depremle ilişkilendirerek, şahsımı hedef haline getirdiler, getirmeye devam ediyorlar. Aziz milletimizin firaseti, elbette hakikatin tanığıdır. Bir kez daha tüm kayıplarımız için rahmet diliyor, kamuoyuna saygılar sunuyorum. Prof. Dr. Bedri Gencer" (X gönderisi). Erişim tarihi: 3 Nisan 2021X vasıtasıyla. 
  13. ^ Bedri Gencer [@GencerBedri] (15 Mart 2021). "KAMUOYUNA CHP ve AK Parti mv gibi MK değişikliğinden dolayı kocaları hapse atılan on bin gözü yaşlı aile için af çağrısı yaptığım "mutlu yuvaları bozmayalım, ahlarını almayalım" mesajımı "çocuk evliliği,deprem" diye çarpıtarak linç kampanyası ve medya terörüne dönüştüren fitne şebekesi, yargı ve üniversite kararlarıyla hukuk tokadını yemiştir. İki farklı savcı, verdikleri takipsizlik kararlarıyla,"Tweetimde çocuk evliliği,deprem nerede?" soruma cevap vermeden "çocuk evliliği ve deprem" diye tepinen azgın güruha "iftirayı bırakın" demiştir. Saygılarımla" (X gönderisi). Erişim tarihi: 3 Nisan 2021X vasıtasıyla. 
  14. ^ "Pedofiliyi savunan 'profesör' Bedri Gencer hakkında takipsizlik kararı". sol.org.tr. 17 Mart 2021. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
  15. ^ "Elazığ depremini çocuk evliliklerinin yasaklanmasına bağlayan Prof. Dr. Gencer hakkında inceleme". 29 Ocak 2021. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
  16. ^ "YTÜ öğrencileri, çocuk yaşta evliliği savunan Prof. Bedri Gencer'in odasını mühürledi". T24. 1 Şubat 2020. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. [ölü/kırık bağlantı]
  17. ^ "Prof. Dr. Bedri Gencer: Genç evlilerin ahını almayalım". Anadolu Ajansı. Anadolu Ajansı. 31 Ocak 2020. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
  18. ^ "Prof. Dr. Bedri Gencer: Elazığ depremini kastetmedim, paylaşımlarım çarpıtıldı". Karar. Anadolu Ajansı. 31 Ocak 2020. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
  19. ^ "Prof. Dr. Gencer: Paylaşımlarım bilinçli olarak çarpıtıldı". Sputnik. 31 Ocak 2020. 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
  20. ^ "Prof. Bedri Gencer, tepki çeken ifadelerinde Elazığ depremini kastetmediğini savundu: Görüşlerim çarpıtıldı". T24. 1 Şubat 2020. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. [ölü/kırık bağlantı]

Dış bağlantılar

değiştir