Benyamin kabilesi
Benyamin kabilesi (İbranice: בִּנְיָמִין, Binyamin) Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.
M.Ö. 1200'lü yıllarda Kenan topraklarının fethinden sonra[1] Yeşu[2] bu toprakları on iki kabile arasında bölüştürdü. Benyamin'e verilen toprakların kuzeyinde Efraim kabilesi güneyinde ise Yehuda kabilesi bulunuyordu. Bethel, Giboah ve Kudüs gibi önemli şehirleri barındıran bu toprakların doğu sınırı ise Şeria Nehri'ydi.
Yeşu'nun Kenan topraklarını fethinden M.Ö. 1050 yılında kurulan Birinci İsrail Krallığı'na kadar geçen sürede İsrail kabileleri konfederasyon halinde varlıklarını sürdürüyordu ve Benyamin kabilesi de bu konfederasyonun bir parçasıydı. Merkezi bir hükûmet olmadığı için kriz dönemlerinde insanlar Hakimler tarafından yönetiliyordu. Filistlerin artan istila tehditleri karşısında İsrail kabileleri güçlü merkezi bir monarşi sistemine geçtiler. Benyamin kabilesinden Şaul[3] birleşik monarşinin ilk kralıydı.
Şaul'un ölümünden sonra bütün kabileler Şaul'un hanedanlığına sadık kalıp onun oğlu Işboşeth'i kral olarak görmelerine rağmen Yehuda kabilesi kendi krallarını David olarak seçti. Işboşeth'in ölümünden sonra diğer kabileler de Davud'un altında birleşti. Davud'tan sonra kral Süleyman oldu. Süleyman'ın ölümünden sonra M.Ö. 930'da onun oğlu Rehoboam başa geçti fakat kuzeydeki kabileler Davud hanedanlığından ayrılıp İkinci İsrail Krallığı'nı kurdu. Yehuda ve Benyamin kabileleri ise Yehuda Krallığı altında Davud hanedanlığına sadık kaldı.
Yehuda Krallığı M.Ö. 586'da Babilliler tarafından fethedilip halk sürgüne yollandı.
Babil sürgününden geri dönen Yahudiler bir kabileye mensup olma anlayışından ve bunun getirdiği rollerden vazgeçti fakat Leviler ve Kohenlerin hala dini rolleri bulunuyordu, bunun dışında kalan insanlara ise İsrail deniliyordu. Yahudiler arasındaki rollerde ayrım geleneksel olarak hala devam etmektedir.
Kökeni
değiştir
Tora'ya göre, bu kabile, Yakup'un Rahel'den son oğlu olan ve Kenan topraklarına döndükten sonra doğan Benyamin'in soyundan gelir.
Benyamin kelimesi ben ve yamin kelimelerinden oluşan birleşik bir isimdir. Ben "oğlu" demektir, Yamin ise "sağ" demektir; dolayısıyla Benyamin'in birincil anlamı "sağ'ın oğlu"dur. Genelde bu isim sağ elimin oğlu olarak tercüme edilir; bazen de genelde vücudun sağ tarafı güçlü kısım olduğundan sağ tarafın oğlu olarak da tercüme edilebilir. Bazı kaynaklarda ise "yamin"in kökünün "güney" anlamına geldiği dolayısıyla da Benyamin'in güney'in oğlu anlamına geldiği bahsedilir. Yakup'un diğer oğulları Aram bölgesinde doğduğundan güneyde yani Kenan topraklarında doğan tek oğlu olduğu için Benyamin'in adı "güney'in oğlu" anlamına geldiği de iddia edilir.[4] Modern dönemin bilim adamlarının görüşüne göre ise "sağ'ın oğlu" ya da "güney'in oğlu" dönemin güçlü kabilelerinden olan Efraime göre coğrafik konumunu belirler.[5] Samarit Tora'sında ise bu isim "günlerin oğlu" anlamına gelen Benyamim olarak geçer.
Karakter
değiştirDiğer kabilelere oranla askeri açıdan ön plana çıkan bu kabileye Tora'da Yakup'un kutsayışı adlı şiirinde aç kurt dendiği görülür.[6] Geleneksel açıdan bu aç kurdun Benyamin kabilesinin tümü olmadığı, bu kabileden olan birini tasvir ettiği düşünülür; örneğin Hakim Ehud Ben Gera, Kral Şaul veya Ester Kitabında adı geçen Mordehay olabileceği düşünülür; Hristiyanlıkta ise bunun Pavlus olabileceği dile getirilmiştir.[4] Kudüs Tapınağının bir kısmı Benyamin kabilesinin topraklarında bulunduğundan, bu tapınakta yapılan kurban törenlerini simgelemek amacıyla mecazi olarak aç kurt denildiği de düşünülür.[4]
Akıbeti
değiştirM.Ö. 930'da Birinci İsrail Krallığının dağılmasıyla güneydeki Yehuda kabilesinin kurduğu Yehuda Krallığına katıldılar. Yehuda Krallığına katıldığı için kuzeydeki İsrail Krallığı'nın dağılmasından etkilenmeyip kaybolmadılar. M.Ö. 586'da Yehuda Krallığı'nın dağılmasıyla Babil Sürgününe gönderildiler. Sürgün sona erdiğinde ise kabileler arası farklar ortadan kalkıp tüm Yehuda ve Benyamin halkına kısaca İsrail dendi.
Kaynakça
değiştir- ^ Kitchen, Kenneth A. (2003), "On the Reliability of the Old Testament" (Grand Rapids, Michigan. William B. Eerdmans Publishing Company)(ISBN 0-8028-4960-1)
- ^ Bazı kaynaklarda Türkçeye Yuşâ olarak tercüme edilmiştir
- ^ "1.Samuel 9:1-2". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2009.
- ^ a b c Jewish Encyclopedia
- ^ ibid
- ^ "Yaratılış 49:27". 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2009.