Biçem Alıştırmaları

Biçem Alıştırmaları (Fransızca: Exercices de Style) Raymond Queneau'nun 1947 tarihli eseridir. Hiçbir edebi türe ait olmayan, bir dilbilim kitabı gibi değerlendirilebileceği gibi mizah kitabı olarak da okunabilen Biçem Alıştırmaları, Queneau'nun en önemli eseridir.

Kitap, "önceden belirlenmiş koşullara bağlı" bir teknikle eser vermeye dayanan Oulipo akımının pek çok özelliğini bünyesinde barındırır. Queneau bu kitapta aynı hikâyeyi 99 farklı formda yazmıştır.

Her seferinde, anlatıcı, "S" otobüsüne biner, uzun boyunlu ve komik şapkalı bir adam ile başka bir yolcu arasındaki tartışmaya tanık olur. Aynı kişiyi 2 saat sonra Saint-Lazare Garı'nda, paltosuna bir düğme daha eklemesi konusunda birisinden tavsiye alırken görür.

Biçem Alıştırmaları zaman içinde pek çok farklı yapıta ilham kaynağı olmuş, çağdaş dünya edebiyatının klasikleri arasında sayılmıştır.

Metin stilleri

değiştir

Kitabın, 2003 yılında yayımlanan ve Armağan Ekici tarafından yapılan Türkçe çevirisinde[1] 99 metin stili şu şekilde başlıklandırılmıştır:

  • Notasyon
  • Çifte dikiş
  • Litotes
  • Mecazi olarak
  • Geriye doğru
  • Şaşkınlıklar
  • Rüya
  • Kehanet
  • Devrik
  • Gökkuşağı
  • Cümle içinde kullanın (Çeyiz, süngü, düşman, kilise, atmosfer, Bastille, yazışma)
  • İkirciklenme
  • Tam tamına
  • Öznel bakış açısı
  • Başka bir öznel bakış açısı
  • Anlatı
  • Sözcük türetme
  • Olumsuzluklar
  • Animizm
  • Anagramlar
  • Distinguo
  • Homeoteleuton
  • Resmi mektup
  • Kitap arkası yazısı
  • Onomatopeia
  • Mantıksal çözümleme
  • Israr
  • Bilmezden gelme
  • Di'li geçmiş ("Passé indéfini" yerine)
  • Geniş ("Présent" yerine)
  • Miş'li geçmiş ("Passé simple" yerine)
  • Edilgen çatı ("Imparfait" yerine)
  • Alexandrine'ler
  • Polyptoton
  • Aphaeresis
  • Apocope
  • Senkop
  • Şahsen
  • Ünlemler
  • Anadın mı ("Alors" yerine)
  • Şaşaalı
  • Kaba
  • Sorgu
  • Komedi
  • Yanındakine fısıldayarak
  • Parechesis
  • Hayalet raporu
  • Felsefi
  • Apostrof
  • Beceriksizce
  • Takmadan
  • Taraf tutarak
  • Sone
  • Koku almayla ilgili
  • Tat almayla ilgili

Diğer bilgiler

değiştir

1980'de, Ferit Edgü, bu eserden yola çıkarak Yazmak Eylemi: Bir Toplumsal / Siyasal Olay Üzerine 101 Çeşitleme isimli bir kitap yazmıştır.[2]

2010 yılında Gökdemir İhsan, yine Biçem Alıştırmaları'ndan hareketle Kurmaca Alıştırmaları'nı yayımlamıştır.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Ayşe Işık Akdağ. "OULİPO METİNLERİNİN TÜRKÇEYE ÇEVİRİSİNİN OLANAKLARI: YAZIN DİZGESİNDE BOŞLUĞU DOLDURMA ARACI OLARAK DEYİŞ KAYDIRMALARI". Dergi Park. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ T. Yıldız (8 Aralık 2014). "Biçem Alıştırmaları - Raymond Queneau". Ebediyen Edebiyat. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Merhan Uras (26 Mart 2013). "Kurmaca Alıştırmaları". Değirmen Bekçisi. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.