2028 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri
2028 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 7 Kasım 2028'de yapılması planlanan 61. Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimidir. Her eyaletteki ve Columbia Bölgesi'ndeki seçmenler, dört yıllık bir dönem için bir başkan ve başkan yardımcısını seçecektir.[1] Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump'ın son görev süresi 20 Ocak 2029'da sona erecek ve 2028 seçimlerini kazananlar, 48. Amerika Birleşik Devletleri başkanı ve 51. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı olarak göreve başlayacaktır. Büyük partilerin adayları, 2028 Cumhuriyetçi Ulusal Kongresi ve 2028 Demokrat Ulusal Kongresi'nde belirlenecektir.
| |||||||
Seçiciler kurulunun 538 üyesi Çoğunluk için 270 seçici oy gerekli | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
|
2016 seçimlerini kazanan Trump, dört yıllık başkanlık görevinden sonra, 2020 seçimlerinde Demokrat aday Joe Biden'a kaybetti. Trump, 2024'te ikinci dönemi için yeniden aday oldu ve J. D. Vance'i başkan yardımcısı adayı olarak seçti. Trump, 2024 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerini kazandı ve art arda olmayan ikinci döneminde yeniden seçildi. Trump, Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nda belirlenen dönem sınırları nedeniyle üçüncü bir dönem için aday olamayacaktır.[2]
Bu başkanlık seçimi, ABD Senatosu, Temsilciler Meclisi, valilik ve eyalet yasama organları seçimleriyle aynı zamanda yapılacaktır.
Arka plan
değiştirProsedür
değiştirAmerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın ikinci maddesi, bir kişinin başkan olarak görev yapabilmesi için doğuştan Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olması, en az 35 yaşında olması ve en az 14 yıldır Amerika Birleşik Devletleri'nde ikâmet ediyor olması gerektiğini belirtmektedir.[3] Yirmi ikinci Değişiklik, herhangi bir kişinin iki defadan fazla başkan seçilmesini yasaklamaktadır.[4] Büyük parti adayları, partinin ulusal kongresinde adayı seçecek delegeleri belirleyen bir dizi ön seçim yoluyla adaylıklarını ilan ederler. Her partinin ulusal kongresi, o partinin adayını oluşturmak üzere bir başkan yardımcısı seçer. Başkan adayı genellikle partinin kurultayında delegeler tarafından onaylanan aday yardımcısını seçer. Hiçbir aday kendi partisinin delegelerinin çoğunluğunun oyunu alamazsa veya bir partinin muhtemel adayı önseçimler ile kurultay arasında yarıştan çekilirse, aracılı bir kurultay düzenlenebilir: delegeler daha sonra "serbest bırakılır" ve bağlılıklarını farklı bir adaya değiştirmekte özgürdürler.
Seçim haritası
değiştirSalıncak eyaletler
değiştirABD eyaletlerinin çoğu, başkanlık seçimlerinde çok rekabetçi değildir ve uzun süredir devam eden demografik farklılıklar nedeniyle genellikle aynı partiye oy verirler. Seçiciler Kurulu'nda bu durum, büyük parti adaylarının kampanyalarını öncelikli olarak, seçimden seçime partiler arasında “salınabilen” kararsız eyaletlere odaklamasıyla sonuçlanır. Bu eyaletler bir başkan adayının zafere giden yolu için kritik öneme sahiptir. 2028'de beklenen kararsız eyaletler arasında Pensilvanya, Wisconsin, Michigan, Arizona, Georgia, Nevada ve Kuzey Karolina yer almaktadır.[5] Bu eyaletlerin hepsi, 2024 başkanlık seçimlerinde Donald Trump tarafından az bir farkla kazanıldı.
Mavi eyaletler
değiştirMavi eyaletler, ulusal düzeyde sürekli olarak Demokratlara oy veren eyaletlerdir. Mevcut mavi eyaletler arasında Pensilvanya, Wisconsin ve Michigan hariç mavi duvar olarak adlandırılan eyaletlerin yanı sıra,[6] son yıllarda güvenilir bir şekilde mavi renge bürünen Colorado, New Hampshire, New Mexico ve Virginia da yer almaktadır.[7] Nebraska'nın 2. kongre bölgesi, Cumhuriyetçilerin ulusal zaferleri sırasında bile Demokratlara oy verme rekoru nedeniyle, bazen mavi olarak da kabul edilmektedir.[8]
Kırmızı eyaletler
değiştirKızıl Deniz olarak da bilinen kırmızı eyaletler, ulusal düzeyde sürekli olarak Cumhuriyetçilere oy veren eyaletlerdir. Bu eyaletler neredeyse hiç oy değiştirmediği için Kızıl Deniz nadiren kırılmıştır. Kızıl Deniz'deki son önemli kırılma 1992 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde meydana geldi. Eskiden salıncak eyaletler olarak kabul edilen Florida, Iowa ve Ohio, Donald Trump'ın girdiği üç seçimde de artan farklarla Trump'a oy vererek artık salıncak eyalet olmadıklarını gösterdi.[9][10][11]
Cumhuriyetçi Parti
değiştirPotansiyel adaylar
değiştirAşağıda listelenen kişiler, son altı ay içinde en az iki güvenilir medya kaynağında 2028'in potansiyel başkan adayları olarak gösterildi.
JD Vance, 2023'ten bu yana Ohio senatörü olarak görev yapmaktadır ve 2024 seçimlerinde Trump'ın başkan yardımcısı adayı olarak başkan yardımcısı seçilmiştir. The New York Times'tan Nate Cohn'a göre Vance, ön seçimlerin önde giden potansiyel bir adayıdır ve USA Today ile The Columbus Dispatch'e göre "MAGA hareketinin varisi" olarak tanımlanmaktadır. The Hill, Vance'in Ekim 2024'te Minnesota Valisi Tim Walz'a karşı gösterdiği münazara performansının, onu başkanlık adayları arasında güçlü bir konuma getirdiğini belirtmiştir.[12]
Ron DeSantis, 2019'dan bu yana Florida valisi olarak görev yapmaktadır ve 2024 Cumhuriyetçi başkan adaylığı için yarıştı. DeSantis, 2028 başkanlık ön seçimleri için potansiyel bir aday olabileceğini söyledi ve Iowa'daki Trump seçmenlerinin 2028'de kendisine oy vereceklerini belirtti. Ayrıca, Kasım 2023'te California Valisi Gavin Newsom ile katıldığı bir münazara, NBC News'e göre 2028 başkanlık adaylığı için bir ön gösterim olarak değerlendirildi.[13][14]
Brian Kemp, 2019'dan bu yana Georgia valisi olarak görev yapmaktadır. Kemp, 2020 seçimlerinde Başkan Trump'ın oy çalındığı iddialarına karşı çıkmış, ancak 2022'deki seçim kampanyasında Trump tarafından desteklenmiştir. Kemp, valilik süresi sınırlı olduğu için, 2026'da ABD Senatosu veya 2028'de başkanlık için aday olma ihtimaliyle gündeme gelmiştir.[16]
Demokrat Parti
değiştirPotansiyel adaylar
değiştirAşağıda listelenen kişiler, son altı ay içinde en az iki güvenilir medya kaynağında 2028'in potansiyel başkan adayları olarak gösterildi.
Kamala Harris, 2021'den bu yana Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Biden'ın başkanlık adaylığını geri çekmesinin ardından 2024 başkanlık seçimlerinde başkan adayı oldu, ancak Donald Trump'a karşı kaybetti. Harris, Demokrat Parti'nin en büyük bağışçı ağına sahip olup, 2028'de yeniden başkanlık için aday olabileceği The New York Times ve Politico'ya göre mümkündür. Ancak, önceki seçimdeki kaybı ona dezavantaj yaratabilir. USA Today'e göre, Harris, Biden'ın çekilmeden önce 2028'de aday olmayı planlıyordu. Kasım 2024'te Politico, Harris'in 2028'de başkanlık için ya da 2026'da California valiliği için aday olmayı düşündüğünü bildirdi.[19]
Andy Beshear, 2019'dan bu yana Kentucky valisi olarak görev yapmaktadır. 2024 seçimlerinde başkan yardımcılığı için potansiyel adaylar listesinde yer almış ve Başkan Joe Biden'ın yarıştan çekilmeden önce onun potansiyel haleflerinden biri olarak görülmüştür.[20] The Washington Post'a göre, Beshear, 2024 Ocak ayında ulusal profilini artırmak amacıyla bir siyasi eylem komitesi kurmuştur. Ekim 2024'te, New Hampshire'daki önemli bir erken ön seçim eyaletinde, New Hampshire Demokratları için düzenlediği etkinlikte hem kendisini hem de Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i tanıtarak gelecekteki hedeflerini işaret etmiştir. Politik hedefleri hakkında süregeldiği spekülasyonlara yanıt olarak, Beshear, WDKY-TV ile yaptığı röportajda, başkanlık adaylığını açıkça reddetmeden "geleceğin ne getireceğini göreceğini" belirtmiştir.[21]
Şükran Günü'nde, eski ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın 2028 başkanlık seçimlerine aday olmayı değerlendirebileceğine dair iddialar ortaya çıkmıştır.[22][22]
Wes Moore, 2023'ten bu yana Maryland valisi olarak görev yapmaktadır. Politico, Trump'ın zaferinin ardından Moore'u, 2028 başkanlık seçimleri için adaylık şansı bulunan Demokratlar arasında öne çıkan isimlerden biri olarak belirtmiştir. The Baltimore Sun ise, Moore'un önümüzdeki ara seçimlerde Demokratlar için güçlü bir kampanya yürüterek, 2028 başkanlık yarışı için ulusal bir figür haline gelebileceğini ve başkanlık için adı geçebileceğini rapor etmiştir.[23]
Gavin Newsom, 2019'dan bu yana California valisi olarak görev yapmaktadır. The New York Times, Politico ve The Washington Post, Newsom'u 2028 başkanlık seçimleri için bir aday adayı olarak değerlendirmiştir. 2023 Aralık ayında ulusal dikkat çekmesinin ardından, Newsom, Biden'ın 2024 seçimlerinden çekilmesinin ardından onun potansiyel haleflerinden biri olarak görülmüştür. The New York Times'a göre, Newsom, Eylül 2023 itibarıyla başkanlık için adaylık düşünüyordu. Kasım 2023'te, Florida Valisi Ron DeSantis ile katıldığı bir münazara, NBC News tarafından başkanlık adaylığı için bir ön gösterim olarak değerlendirilmiştir.[24]
Alexandria Ocasio-Cortez, 2019'dan bu yana New York'un 14. kongre bölgesinin temsilcisi olarak görev yapmaktadır. Ocasio-Cortez, daha önce başkanlık adayı olma potansiyeliyle tartışılmıştır. 2024 seçimlerinin ardından Slate dergisinde Ocasio-Cortez'in aday olması önerilmiş ve The Hill'de de potansiyel bir aday olarak listelenmiştir. Kaynaklar, genç seçmenler arasında popülerliğini vurgulamıştır. Ancak, The Independent'te yer alan bir makaleye göre, Ocasio-Cortez'in ulusal hedeflere ulaşması için hala uzun bir süre olduğu belirtilmiş ve daha olası eyalet bazında adaylıklar üzerinde durulmuştur. The Hill makalesinin ardından, eski temsilci Matt Gaetz, Ocasio-Cortez'in 2019'dan beri 2028'de aday olacağını söylediğini iddia etmiş ve temsilci Tim Burchett, onun hafife alınmaması gerektiğini belirtmiştir.[25]
-
Kamala Harris
Kaynakça
değiştir- ^ "Election Planning Calendar" (PDF). Essex-Virginia.org. Essex County, Virginia. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016.
- ^ Jones, Erin; Loe, Megan (6 Kasım 2024). "No, Donald Trump cannot run for president again in 2028". KGW. 8 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The 2nd Article of the U.S. Constitution". National Constitution Center – constitutioncenter.org (İngilizce). 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2024.
- ^ "The 22nd Amendment of the U.S. Constitution". National Constitution Center – constitutioncenter.org (İngilizce). 8 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2024.
- ^ Jessica Pearce Rotondi (3 Ocak 2024). "What Are Swing States and Why Are They Critical in US Elections?". HISTORY. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "The Latest: Harris keeps a focus on 'blue wall' states in the campaign's final weeks". AP News. 17 Ekim 2024. 9 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2024.
- ^ Mejia, Elena; Skelley, Geoffrey (8 Aralık 2020). "How The 2020 Election Changed The Electoral Map". 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ Weisman, Jonathan; Epstein, Reid J. (21 Eylül 2024). "How One Man's Vote in Nebraska Could Change the Presidential Election Reid J. Epstein". The New York Times. 21 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2024.
- ^ Kondik, Kyle (29 Ağustos 2023). "No, Ohio Is Not in Play". 8 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2024.
- ^ Bischoff, Laura A. (8 Kasım 2024). "What's the future for Ohio Democrats after huge election losses?". The Columbus Dispatch. Erişim tarihi: 8 Kasım 2024.
- ^ Kephart, Tim (6 Kasım 2024). "Florida joins the rest of the Deep South as a Republican stronghold". ABC Action News. Erişim tarihi: 8 Kasım 2024.
- ^ Weaver, Al (3 Ekim 2024). "JD Vance's debate performance helps his 2028 presidential prospects". The Hill (İngilizce). 19 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ "Gavin Newsom and Ron DeSantis battle for the presidency — in one election or the next". NBC News (İngilizce). 30 Kasım 2023. 12 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Treene, Steve Contorno, Alayna (26 Şubat 2024). "DeSantis moves toward running again in 2028 – and draws ire from Trump's inner circle | CNN Politics". CNN (İngilizce). 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Reporter, Giulia Carbonaro US News (6 Kasım 2024). "Who will run in 2028? Seven potential Republican candidates". Newsweek (İngilizce). 11 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Allison, Natalie (28 Mayıs 2024). "Brian Kemp will attend GOP convention as he builds up political operation". POLITICO (İngilizce). 29 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Sforza, Lauren (13 Mayıs 2024). "Cruz says he'll decide on 2028 presidential run 'down the road'". The Hill (İngilizce). 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Jeff Mayhugh, opinion contributor (26 Kasım 2024). "America needs another Reagan — Nikki Haley is following his path to power". The Hill (İngilizce). 27 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ "Harris is telling her advisers and allies to keep her political options open". POLITICO (İngilizce). 25 Kasım 2024. 26 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ "How Biden's potential replacements could help — and hurt — Democrats' chances". www.politico.com (İngilizce). 21 Temmuz 2024. 1 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ "Kentucky Gov. Beshear talks Harris loss, 2028 presidential run". FOX 56 News (İngilizce). 7 Kasım 2024. 29 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ a b "Hillary Clinton to run for President in 2028? Here's what speculations suggest". The Economic Times. 29 Kasım 2024. ISSN 0013-0389. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Caralle, Katelyn (22 Ağustos 2024). "Gov Wes Moore sparks frenzy about 2028 White House run with DNC speech". Mail Online. 23 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ Thompson, Alex (6 Kasım 2023). "Scoop: Newsom, Pritzker signal White House ambitions in donations to S. Carolina candidate". Axios (İngilizce). 18 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ "Is Congresswoman Alexandria Ocasio-Cortez planning for 2028 US presidential bid? Netizens react". The Times of India. 30 Kasım 2024. ISSN 0971-8257. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.