Rjev Muharebeleri

(Birinci Rzhev-Vyazma Muharebesi sayfasından yönlendirildi)

Rjev Muharebeleri (Rusça:Ржевская битва), ayrıca gaziler ve tarihçiler tarafından korkunç kayıplar veren Kızıl Ordu sebebiyle "Rjev Kıyma Makinası" ya da "Mezbaha" olarak anılan, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesinde 8 Ocak 1942 – 31 Mart 1943 tarihleri arasında Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordusu ile Almanya'nın Wehrmacht'ı arasında yaşanan kanlı muharebeler. Bu muharebeler, Sovyet kuvvetlerince Rjev - Syçevka - Vyazma genel istikametlerinde yürütülen bir dizi karşı taarruz harekâtları sırasında yaşanan muharebelerdir. Tüm bu muharebeler sonucunda Almanların Moskova’ya doğru ilerleyişi kesin olarak durdurulmuştur.[1]

Rjev Muharebeleri
Doğu Cephesi, II. Dünya Savaşı
Tarih8 Ocak - 22 Mart 1942
Bölge
Sonuç

Sonuçsuz. •Alman Merkez ordular grubu yok edilemedi

•Almanlar geri çekildi
Taraflar
 Sovyetler Birliği  Almanya
Komutanlar ve liderler
Sovyetler Birliği Georgi Jukov
Sovyetler Birliği İvan Konev
Sovyetler Birliği Maksim Purkayev
Sovyetler Birliği Mihail Efremov
Sovyetler Birliği Vasili Sokolovski
Nazi Almanyası Günther von Kluge
Nazi Almanyası Walter Model
Güçler
3.680.000 1.659.000
Kayıplar
2.300.000

Wehrmach kaynaklarına göre 685.000

Sovyet kaynaklarına göre 780.000

Rzhev-Vyazma Stratejik Taarruz Harekâtı

değiştir
  • 8 Ocak – 28 Şubat 1942
  Siçevsk-Vyazma Harekâtı (Сычевско-Вяземская наступательная операция)
  • 9 Ocak – 6 Şubat 1942
  Toropets-Kholm Harekâtı (Торопецко-Холмская наступательная операция)
  • 10 Ocak – 28 Şubat 1942
  Mozhaisk-Vyazma Harekâtı (Jupiter Harekâtı) (Можайско-Вяземская наступательная операция)
  • 18 Ocak – 28 Şubat 1942
  Vyazma Hava İndirme Harekâtı (Hannover Harekâtı)
  • 3 Mart – 20 Nisan 1942
  Rjev Harekâtı (Ржевская наступательная операция)

Sovyet karşı saldırısı

değiştir

1941 Kışında başlayan ve 1942 Bahar aylarına kadar süren Sovyet karşı saldırısında Rjev – Vyazma hattındaki saldırılar sonucunda Almanlar Moskova bölgesinden atılmıştır. Moskova’ya doğru ilerleyen Almanlar stratejik olarak öneme sahip bu bölgeye yığınak yapmışlardı. Bu kuvvetleri kıskaca almaya çalışan Sovyetler Birliği Kalinin ve Batı Cephelerinden kaydırdığı birliklerle saldırıya geçse de 23, 29 ve 39. Ordular kendileri kıskaca alınacaktır.

Seydlitz Harekâtı

değiştir

Alman 9.Ordusunun 2 Temmuz 1942 günü başlattığı Seydlitz Harekâtı ile etrafı çevrilen Sovyet Orduları imha edilmeye başlanır. Sovyet Orduları bölgeye düzenlediği yeni saldırılarda başarı sağlayacak ve bölgedeki Zubtsov düşman işgalinden kurtarılacaktır.

Mars Harekâtı

değiştir
 
Rjev’i kahraman şehir ilan eden berat

Bundan sonra 25 Kasım – 20 Aralık 1942 tarihleri arasındaki İkinci Rzhev-Vyazma Muharebesi yaşanır. Çok sayıda harekâtı içeren bu saldırılar askeri hedeflere ulaşılması anlamında başarısız olsa da Almanların zor durumda bulunan diğer bölgelerdeki özellikle Stalingrad’daki birliklerine yardım gönderme şansını ortadan kaldıracaktır. Bu açıdan bakıldığından Stalingrad Muharebesine etkisi büyük olmuştur. Savaşın genel gidişatının değişmesi üzerine Mart 1943'te Adolf Hitler bölgedeki tahkim edilmiş Alman birliklerinin geri çekilmesini emredecek, geri çekilen birlikler Walter Model'in emri üzerine Evleri,tarlaları,kasabaları yakmış elektrik ve telefon hatlarını kesmiş, Tren yolunu tahrip edip köprüleri havaya uçurmuştur pek çok masum kişi direnişci olduğu veya onlara yardım ettiği gerekçesiyle katledilmiştir çekilen birlikler Kızıl Ordu ve Sovyet partizanlarının saldırılarına maruz kalacaktır.[2]

Kayıplar

değiştir

Tüm Rjev Muharebelerinde kayıplara ilişkin kesin bir bilgi olmamasına rağmen Sovyet kayıplarının 500 bin ilâ 1 milyon arasında olduğu tahmin edilirken, Alman kayıplarının ise 300 ilâ 500 bin civarından olduğu tahmin edilmektedir.

Geleneği

değiştir

Muharebeler Sovyet şair Aleksandr Tvardovski’nin şiirinde ölümsüzleşmiştir.

Rjev’de vuruldum
İsimsiz bir bataklıkta
Beşinci bölükteydim,
Sol kanattaki,
Acımasız bir hava saldırısında

Patlamaları duymadım
Ve parlamayı görmedim
Sarp kayalıktan uçuruma düşmek
Ne başı var ne sonu.

—Aleksandr Tvardovski[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Svetlana Gerasimova, Rzhev Slaughterhouse: The Red Army's Forgotten 15-month Campaign against Army Group Center, 1942-1943. ISBN 978-1908916518
  2. ^ Grazhdan, Anna (yönetmen) (2011). Soviet Storm: World War II in the East [Sovyet Fırtınası]. Rusya: Grazhdan, Anna. 
  3. ^ Şiirin Rusça aslı 29 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 28 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir

Konuyla ilgili yazılan eserler

değiştir
  • Гланц Д. Крупнейшее поражение Жукова. Катастрофа Красной Армии в операции «Марс» 1942 г. — М.: АСТ, Астрель, 2006. — 672 с. — ISBN 5-17-034382-5.
  • Герасимова С.А. Ржевская бойня. Потерянная победа Жукова. — М.: Яуза, Эксмо, 2009. — 320 с. — 4000 экз. — ISBN 978-5-699-35203-6

Dış bağlantılar

değiştir