Vikipedi

Birleşmiş Milletler üyesi devletler

Birleşmiş Milletlere üye olan devletler
(Birleşmiş Milletlere üye devletler listesi sayfasından yönlendirildi)

Birleşmiş Milletler (BM) üyesi devletler bu maddede sıralanmaktadır. BM'nin şu anda en son katılan Güney Sudan ile birlikte 193 üye devleti olup hepsi de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun üyesidir.

  Birleşmiş Milletler üyesi devletler (193 ülke)
  BM Genel Kurulu gözlemci devletleri (Kutsal Makam[a] ve Filistin Devleti)
  Üye olmaya uygun olmayan devletler (Cook Adaları ve Niue)[1][2]
  Kendi kendini yönetemeyen bölgeler (17 bölge)
  Antarktika (Antarktika Antlaşması uyarınca Antarktika'daki toprak iddiaları askıya alındı.)
1945'teki kuruluşundan 2008 yılına kadar Birleşmiş Milletler üyesi devletlerin katılımını ve devletlerin siyasi sınırlarındaki değişiklikleri gösteren bir animasyon

Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin 2. bölümünün 4. maddesine göre[3]

  1. Birleşmiş Milletler'de üyelik, geçerli sözleşmeyi kabul edip örgütün kararına göre sözleşme maddelerini yerine getirecek durumda ve getirmeye hazır her barışsever millete açıktır.
  2. Her başvuran ülkenin Birleşmiş Milletler'e kabulü, Genel Kurul'un Güvenlik Konseyince verilmiş tavsiyeye uyarak karar vermesiyle olacaktır.

Prensipte yalnız bağımsız devletler BM üyesi olabilir. Fakat dört üye ülke (Belarus, Hindistan, Filipinler ve Ukrayna), üye olduklarında bağımsız değildiler. Bunun dışında Güvenlik Konseyi'nin ve Genel Kurul'un tasdiki gerektiğinden Montevideo Konvansiyonu'na göre bağımsız olan bazı varlıklar, BM tarafından bağımsız ülke sayılmadığı veya bazı BM üyelerince muhalefet olduğundan üye değildirler.

Uluslararası örgütler, sivil toplum kuruluşları ve devletliği veya bağımsızlığı kesin olarak tanımlanmamış varlıklar, ancak onlara seçme hakkını tanımayıp sadece Genel Kurul'da konuşma hakkı veren Birleşmiş Milletler Genel Kurulu gözlemcisi olabilirler.

Şimdiki Üye Devletler

değiştir


Üye devlet Katılım tarihi Notlar
  Afganistan 19 Kasım 1946 (1946-11-19) 2021'den beri iktidarda olan Afganistan İslam Emirliği hâlâ Birleşmiş Milletler tarafından tanınmamaktadır. BM, İslam Emirliği yerine feshedilmiş olan Afganistan İslam Cumhuriyeti tanımaya ve İslam Cumhuriyeti'nin bayrağını resmî törenlerde kullanmaya devam eder.[4]
  Almanya 18 Eylül 1973 (1973-09-18) bakınız Eski üyelikleri: Batı ve Doğu Almanya
  Amerika Birleşik Devletleri 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Andorra 28 Temmuz 1993 (1993-07-28)
  Angola 1 Aralık 1976 (1976-12-01)
  Antigua ve Barbuda 11 Kasım 1981 (1981-11-11)
  Arjantin 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Arnavutluk 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Avustralya 1 Kasım 1945 (1945-11-01)
  Avusturya 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Azerbaycan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Bahamalar 18 Eylül 1973 (1973-09-18)
  Bahreyn 21 Eylül 1971 (1971-09-21)
  Bangladeş 17 Eylül 1974 (1974-09-17)
  Barbados 9 Aralık 1966 (1966-12-09)
  Belçika 27 Aralık 1945 (1945-12-27)
  Belize 25 Eylül 1981 (1981-09-25)
  Benin [b] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Belarus [c] 24 Ekim 1945 (1945-10-24) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Birleşik Arap Emirlikleri 9 Aralık 1971 (1971-12-09)
  Bolivya Çokuluslu Devleti [d] 14 Kasım 1945 (1945-11-14)
  Bosna-Hersek 22 Mayıs 1992 (1992-05-22) bakınız Eski üyelikleri: Yugoslavya
  Botsvana 17 Ekim 1966 (1966-10-17)
  Brezilya 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Brunei 21 Eylül 1984 (1984-09-21)
  Bulgaristan 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Burkina Faso [e] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Burundi 18 Eylül 1962 (1962-09-18)
  Bhutan 21 Eylül 1971 (1971-09-21)
  Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Cezayir 8 Ekim 1962 (1962-10-08)
  Cibuti 20 Eylül 1977 (1977-09-20)
  Çad 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Çekya 19 Ocak 1993 (1993-01-19) bakınız Eski üyelikleri: Çekoslovakya
  Çin 24 Ekim 1945 (1945-10-24) bakınız Seat of China
  Danimarka 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Doğu Timor 27 Eylül 2002 (2002-09-27)
  Dominika 18 Aralık 1978 (1978-12-18)
  Dominik Cumhuriyeti 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Ekvador 21 Aralık 1945 (1945-12-21)
  Ekvator Ginesi 12 Kasım 1968 (1968-11-12)
  El Salvador 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Endonezya 28 Eylül 1950 (1950-09-28) Endonezya 20 Ocak 1965'te BM'den çekildiğini duyurdu. 28 Eylül 1966'da BM'ye yeniden katıldı.
  Eritre 28 Mayıs 1993 (1993-05-28)
  Ermenistan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Estonya 17 Eylül 1991 (1991-09-17) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Esvatini [f] 24 Eylül 1968 (1968-09-24)
  Etiyopya 13 Kasım 1945 (1945-11-13)
  Fas 12 Kasım 1956 (1956-11-12)
  Fiji 13 Ekim 1970 (1970-10-13)
  Fildişi Sahili [g] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Filipinler [h] 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Finlandiya 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Fransa 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Gabon 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Gambiya 21 Eylül 1965 (1965-09-21)
  Gana 8 Mart 1957 (1957-03-08)
  Gine 12 Aralık 1958 (1958-12-12)
  Grenada 17 Eylül 1974 (1974-09-17)
  Guatemala 21 Kasım 1945 (1945-11-21)
  Guyana Kooperatif Cumhuriyeti [i] 20 Eylül 1966 (1966-09-20)
  Gine-Bissau 17 Eylül 1974 (1974-09-17)
  Güney Afrika [j] 7 Kasım 1945 (1945-11-07)
  Güney Sudan 14 Temmuz 2011 (2011-07-14)
  Gürcistan 31 Temmuz 1992 (1992-07-31) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Haiti 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Hırvatistan 22 Mayıs 1992 (1992-05-22) bakınız Eski üyelikleri: Yugoslavya
  Hindistan 30 Ekim 1945 (1945-10-30)
  Hollanda 10 Aralık 1945 (1945-12-10)
  Honduras 17 Aralık 1945 (1945-12-17)
  Irak 21 Aralık 1945 (1945-12-21)
  İran İslam Cumhuriyeti [k] 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  İrlanda 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  İspanya 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  İsrail 11 Mayıs 1949 (1949-05-11)
  İsveç 19 Kasım 1946 (1946-11-19)
  İsviçre 10 Eylül 2002 (2002-09-10)
  İtalya 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  İzlanda 19 Kasım 1946 (1946-11-19)
  Jamaika 18 Eylül 1962 (1962-09-18)
  Japonya 18 Aralık 1956 (1956-12-18)
  Kamboçya 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Kamerun [l] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Kanada 9 Kasım 1945 (1945-11-09)
  Karadağ 28 Haziran 2006 (2006-06-28) bakınız Eski üyelikleri: Yugoslavya
  Katar 21 Eylül 1971 (1971-09-21)
  Kazakistan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Kenya 16 Aralık 1963 (1963-12-16)
  Kıbrıs 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Kırgızistan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Kiribati 14 Eylül 1999 (1999-09-14)
  Kolombiya 5 Kasım 1945 (1945-11-05)
  Komorlar 12 Kasım 1975 (1975-11-12)
  Kongo Cumhuriyeti [m] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Kongo Demokratik Cumhuriyeti [n] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Kore Cumhuriyeti 17 Eylül 1991 (1991-09-17)
  Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti 17 Eylül 1991 (1991-09-17)
  Kosta Rika 2 Kasım 1945 (1945-11-02)
  Kuveyt 14 Mayıs 1963 (1963-05-14)
  Kuzey Makedonya [o] 8 Nisan 1993 (1993-04-08) bakınız Eski üyelikleri: Yugoslavya
  Küba 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti [p] 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Letonya 17 Eylül 1991 (1991-09-17) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Lesotho 17 Ekim 1966 (1966-10-17)
  Liberya 2 Kasım 1945 (1945-11-02)
  Libya Devleti [q] 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Lihtenştayn 18 Eylül 1990 (1990-09-18)
  Litvanya 17 Eylül 1991 (1991-09-17) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Lübnan 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Lüksemburg 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Macaristan 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Madagaskar [r] 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Malavi 1 Aralık 1964 (1964-12-01)
  Maldivler 21 Eylül 1965 (1965-09-21)
  Malezya [s] 17 Eylül 1957 (1957-09-17) bakınız Eski üyelikleri: Malay Federasyonu
  Mali 28 Eylül 1960 (1960-09-28)
  Malta 1 Aralık 1964 (1964-12-01)
  Marshall Adaları 17 Eylül 1991 (1991-09-17)
  Mauritius 24 Nisan 1968 (1968-04-24)
  Meksika 7 Kasım 1945 (1945-11-07)
  Mısır [t] 24 Ekim 1945 (1945-10-24) bakınız Eski üyelikleri: Birleşik Arap Cumhuriyeti
  Mikronezya Federal Devletleri 17 Eylül 1991 (1991-09-17)
  Moğolistan 27 Ekim 1961 (1961-10-27)
  Moldova 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Monako 28 Mayıs 1993 (1993-05-28)
  Moritanya 27 Ekim 1961 (1961-10-27)
  Mozambik 16 Eylül 1975 (1975-09-16)
  Myanmar [u] 19 Nisan 1948 (1948-04-19) 1 Aralık 2021'de BM Genel Kurulu'nun Akreditasyon Komitesi, Myanmar'ın iktidardaki askerî cuntasının ülkeyi BM'de temsil etmesine izin veren kararın ertelendiğini ilan etti.[5] Akreditasyon Komitesi, bu kararı 12 Aralık 2022'de[6] 6 Aralık 2023'te[7] ve 20 Kasım 2024'te erteledi.[8]
  Namibya 23 Nisan 1990 (1990-04-23)
  Nauru 14 Eylül 1999 (1999-09-14)
  Nepal 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Nikaragua 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Nijer 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Nijerya 7 Ekim 1960 (1960-10-07)
  Norveç 27 Kasım 1945 (1945-11-27)
  Orta Afrika Cumhuriyeti 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Özbekistan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Pakistan 30 Eylül 1947 (1947-09-30)
  Palau 15 Aralık 1994 (1994-12-15)
  Panama 13 Kasım 1945 (1945-11-13)
  Papua Yeni Gine 10 Ekim 1975 (1975-10-10)
  Paraguay 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Peru 31 Ekim 1945 (1945-10-31)
  Polonya 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Portekiz 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Romanya 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Ruanda 18 Eylül 1962 (1962-09-18)
  Rusya 24 Ekim 1945 (1945-10-24) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Saint Kitts ve Nevis [v] 23 Eylül 1983 (1983-09-23)
  Saint Lucia 18 Eylül 1979 (1979-09-18)
  Saint Vincent ve Grenadinler 16 Eylül 1980 (1980-09-16)
  Samoa [w] 15 Aralık 1976 (1976-12-15)
  San Marino 2 Mart 1992 (1992-03-02)
  São Tomé ve Príncipe 16 Eylül 1975 (1975-09-16)
  Senegal 28 Eylül 1960 (1960-09-28)
  Seyşeller 21 Eylül 1976 (1976-09-21)
  Sırbistan 1 Kasım 2000 (2000-11-01) bakınız Eski üyelikleri: Yugoslavya
  Sierra Leone 27 Eylül 1961 (1961-09-27)
  Singapur 21 Eylül 1965 (1965-09-21)
  Slovakya 19 Ocak 1993 (1993-01-19) bakınız Eski üyelikleri: Çekoslovakya
  Slovenya 22 Mayıs 1992 (1992-05-22) bakınız Eski üyelikleri: Yugoslavya
  Solomon Adaları 19 Eylül 1978 (1978-09-19)
  Somali 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Sri Lanka [x] 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Sudan 12 Kasım 1956 (1956-11-12)
  Surinam 4 Aralık 1975 (1975-12-04)
  Suriye [y] 24 Ekim 1945 (1945-10-24) bakınız Eski üyelikleri: Birleşik Arap Cumhuriyeti
  Suudi Arabistan 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Şili 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Tacikistan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Tanzanya 14 Aralık 1961 (1961-12-14) bakınız Eski üyelikleri: Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti
  Tayland [z] 16 Aralık 1946 (1946-12-16)
  Togo 20 Eylül 1960 (1960-09-20)
  Tonga 14 Eylül 1999 (1999-09-14)
  Trinidad ve Tobago 18 Eylül 1962 (1962-09-18)
  Tunus 12 Kasım 1956 (1956-11-12)
  Tuvalu 5 Eylül 2000 (2000-09-05)
  Türkiye 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Türkmenistan 2 Mart 1992 (1992-03-02) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Uganda 25 Ekim 1962 (1962-10-25)
  Ukrayna [aa] 24 Ekim 1945 (1945-10-24) bakınız Eski üyelikleri: SSCB
  Umman 7 Ekim 1971 (1971-10-07)
  Uruguay 18 Aralık 1945 (1945-12-18)
  Ürdün 14 Aralık 1955 (1955-12-14)
  Vanuatu 15 Eylül 1981 (1981-09-15)
  Venezuela Bolivarcı Cumhuriyeti [ab] 15 Kasım 1945 (1945-11-15)
  Vietnam 20 Eylül 1977 (1977-09-20)
  Yemen 30 Eylül 1947 (1947-09-30) bakınız Eski üyelikleri: Kuzey Yemen ve Güney Yemen
  Yeni Zelanda 24 Ekim 1945 (1945-10-24)
  Yeşil Burun Adaları 16 Eylül 1975 (1975-09-16)
  Yunanistan 25 Ekim 1945 (1945-10-25)
  Zambiya 1 Aralık 1964 (1964-12-01)
  Zimbabve 25 Ağustos 1980 (1980-08-25)

Eski Üye Devletler

değiştir

Gözlemci Devletler

değiştir

Notlar

değiştir
  1. ^ Vatikan toprakları üzerindeki egemen kurum.
  2. ^ Benin 'in ilk kabûlü, adını 1975'te değiştirmeden önce "Dahomey" adıyla oldu.
  3. ^ Belarus 'un ilk kabûlü, 1991'de bağımsızlığını îlân etmeden önce "Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti"'ydi. Ülke, 19 Eylül 1991'de BM'e adını "Belarus" olarak değiştirdiğini ilan etti.
  4. ^ Bolivya, 7 Nisan 2009'da adını Bolivya Çokuluslu Devleti olarak değiştirdi.
  5. ^ Burkina Fasonun adı, 1984'te değiştirilmeden önce "Yukarı Volta"'ydı.
  6. ^ "Svaziland" adını 19 Nisan 2018'de "Esvatini" olarak değiştirdi.
  7. ^ 1984'ten beri "Fildişi Sahili"'nin adı, resmî olarak Côte d'Ivoire'dir.
  8. ^ Filipinler 'in adı, 1946'da tam bağımsızlık kazanmadan önce "Filipin Topluluğu"'ydu.
  9. ^ 3 Ocak 2018'de "Guyana Cumhuriyeti" adını "Guyana Kooperatif Cumhuriyeti" olarak değiştirdi.
  10. ^ Güney Afrika'nın adı, 1961'de cumhuriyet rejimine geçmeden önce "Güney Afrika Birliği"'ydi.
  11. ^ 5 Mart 1981'de "İran" adını "İran İslam Cumhuriyeti" olarak değiştirdi.
  12. ^ Kamerun, 1961'de Güney Kamerun'la birleşti
  13. ^ 1970'de "Kongo (Brazzaville)" adını "Kongo Halk Cumhuriyeti", daha sonra 15 Kasım 1971'de de "Kongo" olarak değiştirdi
  14. ^ 17 Mayıs 1997'de "Zaire" adını "Kongo Demokratik Cumhuriyeti" olarak değiştirdi.
  15. ^ Adıyla ilgili problemler çözülene kadar geçici olarak bütün durumlarda Birleşmiş Milletler içinde "Yugoslavya'nın eski Makedonya Cumhuriyeti" adıyla anılmıştı (bakınız Makedonya adlandırma sorunu).
  16. ^ 2 Aralık 1975'te "Laos" adını "Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti" olarak değiştirdi.
  17. ^ 1969'da "Libya Krallığı" adını "Libya Arap Cumhuriyeti" olarak değiştirdi. 3 Ağustos 1969'da adını "Libya" olarak değiştirdi. 22 Aralık 2017'de "Libya" adını, "Libya Devleti" olarak değiştirdi.
  18. ^ Malgaşça Cumhuriyeti 1975'te adını "Madagaskar" olarak değiştirdi.
  19. ^ "Malay Federasyonu", 16 Eylül 1963 tarihinde Singapur, Sabah ve Saravak federasyona kabul edildikten sonra adını "Malezya" olarak değiştirdi. Singapur, 9 Ağustos 1965'te bağımsız oldu.
  20. ^ 21 Şubat 1958'de yapılan halk oylamasının ardından "Mısır" ve "Suriye"'nin birleşmesiyle "Birleşik Arap Cumhuriyeti" kuruldu ve tek üye olarak devam etti. 13 Ekim 1961'de bağımsız bir devlet statüsüne yeniden kavuşan "Suriye", Birleşmiş Milletler'e üyeliğe devam etti. 2 Eylül 1971'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin adı "Mısır Arap Cumhuriyeti" olarak değiştirildi.
  21. ^ 18 Haziran 1989'da "Burma Birliği" adını "Myanmar Birliği" olarak değiştirdi. 30 Mart 2011'de "Myanmar Birliği" adını Myanmar Birliği Cumhuriyeti" olarak değiştirdi.
  22. ^ 16 Aralık 1986'da "Saint Christopher ve Nevis" adını "Saint Kitts ve Nevis" olarak değiştirdi.
  23. ^ Samoa'nın adı, 1997'de değiştirilmeden önce "Batı Samoa"'ydı.
  24. ^ Sri Lanka in adı, adını 19 'te değiştirmeden önce "Seylan"'dı 1972.
  25. ^ 21 Şubat 1958'de yapılan halk oylamasının ardından "Mısır" ve "Suriye"'nin birleşmesiyle "Birleşik Arap Cumhuriyeti" kuruldu ve tek üye olarak devam etti. 13 Ekim 1961'de bağımsız bir devlet statüsüne yeniden kavuşan "Suriye", Birleşmiş Milletler'e üyeliğe devam etti.
  26. ^ Tayland 'ın adı, 1949'da değiştirilmeden önce "Siyam"'dı.
  27. ^ Ukrayna'nın adı, 1991'de bağımsızlığını ilan etmeden önce "Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti"'ydi.
  28. ^ Başlangıçta Venezuela olarak kabul edilmişti.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "UN: "Data for 197 countries: all 193 member states, two observer states (the Holy See and Palestine), and two non-member states (Cook Islands and Niue)"" (PDF). UN.org. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023. 
  2. ^ "United Nations - The World Today". UN.org. 1 Eylül 2019. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023. 
  3. ^ "Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin 2. bölümü". 9 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2008. 
  4. ^ "Afghan Taliban administration, Myanmar junta not allowed into United Nations for now". Reuters (İngilizce). Erişim tarihi: 9 Şubat 2025. 
  5. ^ "U.N. Seats Denied, for Now, to Afghanistan's Taliban and Myanmar's Junta - The New York Times | Ghostarchive". ghostarchive.org. Erişim tarihi: 9 Şubat 2025. 
  6. ^ "Afghan Taliban administration, Myanmar junta not allowed into United Nations for now". Reuters (İngilizce). Erişim tarihi: 9 Şubat 2025. 
  7. ^ "Genel Kurul'un yetmiş sekizinci oturumuna katılan temsilciler". docs.un.org. Erişim tarihi: 9 Şubat 2025. 
  8. ^ Committee, UN General Assembly Credentials (20 Kasım 2024). "Report of the Credentials Committee :: General Assembly, 79th session" (İngilizce). 

Dış bağlantılar

değiştir
 
Wikimedia Commons'ta Birleşmiş Milletler üyesi devletler ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
 
ile ilgili metin bulabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Birleşmiş_Milletler_üyesi_devletler&oldid=34784619" sayfasından alınmıştır