Canım Kardeşim
Canım Kardeşim, yönetmenliğini Ertem Eğilmez'in üstlendiği, 1973 yapımı bir Türk dram filmidir. Türk Filmlerinin başyapıtları arasında gösterilmektedir. Filmin müzikleri ve senaryosu yayınlandığı döneme damga vurmuştur. Dram türündeki sinema filminin başrollerini Tarık Akan, Halit Akçatepe ve Kahraman Kıral paylaşmıştır. Vizyona girdiğinde büyük başarı elde edememesine rağmen Türk sinemasının en iyi dram filmlerinden birisi olarak kabul edilir[2]
 | |
| Yönetmen | Ertem Eğilmez |
|---|---|
| Yapımcı | Nahit Ataman |
| Senarist | Sadık Şendil |
| Oyuncular | Tarık Akan Halit Akçatepe Kahraman Kıral Metin Akpınar Adile Naşit Kemal Sunal Sıtkı Akçatepe |
| Müzik | Cahit Oben |
| Görüntü yönetmeni | Erdoğan Engin |
| Stüdyo | Arzu Film |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Dram |
| Renk | Renkli |
| Çıkış tarih(ler)i | 1 Mart 1973 |
| Süre | 90 dakika |
| Ülke |  Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Çekim yer(ler)i | İzmir İstanbul[1] |
| Hasılat | 1,147,600 ₺ (tahmini) |
Konusu
değiştirKüçük Kahraman, ağabeyi ve ağabeyinin sadık arkadaşı Halit'le birlikte yoksul ama neşeli bir hayat sürdürmektedir. İlerleyen zamanlarda evde gece çıkan bir yangın sonrası babaları dumandan zehirlenir ve hayatını kaybeder. Kahraman, abisi Murat'a kalır. Murat'ın arkadaşı Halit evden kovulur ve Murat'ın yanına yerleşir. Kahraman'ın tek hayali eve bir televizyon alınmasıdır. Abisine kalan Kahraman'ın okuldan sürekli öğretmeni abisini çağırır ve kardeşinin temizliğine dikkat etmesini söyler. Daha sonra Kahraman halsizleşir. Abisi ve arkadaşı doktora götürürler ve doktor kardeşinin kanser olduğunu söyler. Murat ve arkadaşı kanser hastası olan Kahraman'ın haberini alınca çok şaşırırlar ve üzülürler. Doktor, kardeşinin her isteğinin yerine getirmelerini söyler. Daha sonra, Kahraman'ın öğretmeni ile görüşürler ve o da hastalığı geçene kadar izin verir. Murat ve Halit, Kahraman'ın her isteğini yerine getirmeye çalışırlar.
Kötü durumlarına rağmen restoranlarda yemekler yedirirler, lunaparka götürürler ve her isteğini yerine getirirler. Sadece, Kahraman'ın çok istediği televizyonu alamazlar. Televizyonu almak için ellerinden gelen her şeyi yaparlar ama bir türlü alamazlar. Bir gece eve dönerlerken bir mağaza vitrininde gördükleri televizyonu çalarlar ve eve getirirler. Nihayetinde istediklerini elde etmişlerdir fakat Kahraman ölmüştür.
Oyuncular
değiştir- Tarık Akan · Murat (ses. Cüneyt Türel)
- Halit Akçatepe · Halit (ses. Pekcan Koşar)
- Kahraman Kıral · Kahraman (ses. Nilgün Kasapbaşoğlu)
- Metin Akpınar · Kancı Mehmet
- Adile Naşit · Öğretmen
- Kemal Sunal · Yolcu
- Sıtkı Akçatepe · Musta (ses. Mümtaz Ener)
- Ali Yalaz · Doktor
- Renan Fosforoğlu · Lokanta Sahibi
- Ahmet Turgutlu · Kasap
- Kamer Sadık · Ziya Efendi
Prodüksiyon
değiştirYılmaz Güney, çektiği ve yapımcılığını üstlenip oynadığı ve hatta yönettiği filmlerde her sene ödülleri toplar. O senelere damgasını vuran filmleriyle Tarık Akan’ı etkiler Güney. Hem düşünsel hem de eylemsel olarak etkilenen Tarık Akan, babası gibi sevdiği Ertem Eğilmez’den bir dramada başrol oynamayı rica eder. Eğilmez, 1970'li yıllara aile temalı filmlerle damga vurmuş, Yeşilçam’ın en unutulmaz filmlerine imza atmış bir yapımcı ve yönetmendir. Kadrosunda, Adile Naşit, Münir Özkul, Kemal Sunal, Şener Şen, İhsan Yüce ve Halit Akçatepe gibi neredeyse her biri efsane olmuş tüm oyuncular Eğilmez’in kamerasının önündedir. Fakat artık o da toplumun temeline inip "umutsuzluk" ve "kaybetmişlik" temalı filmler çekmek ister. En azından niyetli ve isteklidir. Hatta Canım Kardeşim'le alakalı kendisine sunulan eleştirilere ve çekincelere kulak asmaz. Ertem Eğilmez, filmle alakalı kendisine çekincelerini ileten Halit Akçatepe'ye şu yanıtı verir: "Film gösterime girdiğinde yalnız ben, sen ve Tarık olacağını bilsem bile salonda, yine de çekeceğim filmi."
Ertem Eğilmez, Sadık Şendil'den toplumcu ve gerçekçi bir senaryo ister. Ertem Eğilmez gelen senaryoyu okur, çok beğenir. Virgülüne dahi dokunmadan kamera önüne koyar filmi. İstediği gibi olan senaryoda Tarık Akan ve Halit Akçatepe, filmde kusursuz oynar.
Müzik
değiştirFilmin müziklerini Cahit Oben yapmıştır. Canım Kardeşim müziğiyle o sene Altın Koza Film Festivali'nde En İyi Film Müziği Ödülü dalında ödül alır.
Gişe
değiştirArzu Film tarafından vizyona giren film beyaz perdede başarı sağlayamadı. Ancak Türk sinema tarihinin en iyi film listelerinde yer aldı.[3][4]
Filmin Toplumsal Etkisi
değiştirFilmin çekildiği dönemde sanayileşmeye başlayan Türkiye'de bu doğrultuda bir yandan da kentleşme hız kazanmıştır. Ne yazık ki sanayileşmeden daha hızlı artan kentleşme ve refah oranının artmamasıyla beraber köylerden ve kırsal kesimlerden göç eden halk şehirlerde boş kalan iskansız arazilerde gecekondular inşa etmeye başlamıştır. Yetmişlerde halkın önemli bir kısmı gecekondularda ikamet etmektedir. Devletin 1950'lerden itibaren tırmanışa geçen kentleşme karşısında halkın barınma sorunlarına minör müdahaleler dışında kayıtsız kalması sonucu yönetim tarafından bir nevi dışlanan gecekondu sakinleri bu dönemlerde artmıştır.[5]
Aynı şekilde filmde de karakterler bu kesime mensup dar gelirli gecekondu sakinleridir. Gecekonduda yaşayan Mustafa Efendi'nin üzerine eşinin ölümünden sonra çocuklarına bakmak görevi yüklenmiştir. Bir yandan eşeğiyle su satarak yoksulluk pençesinde yaşarken alkol ve sigara kullanımı dolayısıyla evde çıkan yangında hayatını kaybeder. Babanın ölümünden sonra vazifeyi devralan Murat, arkadaşı Halit ile küçük kardeş Kahraman'ın sağlık durumunu öğrendikten sonra hırsızlığa ve kanlarını satmaya varana dek çözüm arayışına gider. Bu olaylar o dönemlerde gecekondu insanlarının yaşadığı zorlu koşulları açıkça gözler önüne sermektedir.
Ödülleri
değiştir- En İyi Yönetmen: Ertem Eğilmez
- En iyi Müzik: Cahit Oben
- En İyi Görüntü Yönetmeni: Erdoğan Engin
- En İyi İkinci Film: Canım Kardeşim
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2021.
- ^ "Düpedüz İyiBir Film: Canım Kardeşim". http://www.turknostalji.com. 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016.
|eser=dış bağlantı (yardım) - ^ "Türk sinemasının en iyi 10 filmi seçildi!". http://www.cnnturk.com/. 24 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
|eser=dış bağlantı (yardım) - ^ Yilmaz, Çetin; ZengiN, Oğuzhan (1 Nisan 2019). ""CANIM KARDEŞİM" FİLMİNİN BİR EĞİTİM MATERYALİ OLARAK SOSYAL HİZMET EĞİTİMİNDE KULLANIMI"". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi: 667-674. doi:10.17755/esosder.434976. ISSN 1304-0278.