Cartel (müzik grubu, 1995)

Cartel
Cartel
	Cartel logosu
Genel bilgiler
Başladığı yer	Almanya
Tarzlar	Rap
Etkin yıllar	1995-günümüz.
Müzik şirketi	PolyGram (1995-2004); GRGDN (2011)
İlişkili hareketler	maNga
Üyeler	Alper Ağa (Karakan); Erci E (Grubu yok); Emali (Cinai Şebeke); Babalu (Cinai Şebeke); Olcay (Cinai Şebeke); Kabus Kerim (Karakan); İnceefe (Cinai Şebeke)

Cartel, 1995 yılında Almanya'da kurulan büyük ilgi toplayan bir Türk rap grubu. Grup, Almanya'da iki ayrı rap grubu ve hepsinden bağımsız olan Erci E'nin bir araya gelmesiyle doğdu.^[1] Grubun "Cartel" adındaki albümü ilk önce Avrupa'da yayınlandı. Kısa zamanda Avrupa'da medyanın dikkatini çeken grup hakkında MTV müzik kanalında röportajlar yayınlandı. Türk müziğinin sesini dünyaya duyuran nadir topluluklardan birisi olmayı başaran grup Türkiye'de de büyük yankı uyandırdı.

Şu ana kadar İstanbul'da BJK İnönü Stadyumu'nda konser veren ilk ve tek Türk Rap müzik grubudur. Radyo ve TV kuruluşları ilk haftada satılan ilk 100.000 CD’yi “Altın Kaset” ve 250.000 Cd’yi de “Çifte Platin” ödülüne layık gördüler ve popüler durumunu daha iyi gösterdiler. Cartel en başarılı Türkçe Rap grubu olarak bilinir ve söylenen şarkılar Türkçe, Almanca, İngilizce ve İspanyolca olduğu için söz zenginliğini bir kez daha gösterir. Cartelin CD'si Türkiye'de çıkmadan önce, Almanya'da 29.000 satmıştır. Türkiye'de toplam 543.000 adet satmıştır ve Türkçe Rap tarihine en çok satan grup olarak geçmiştir. Türkiye'de stad konseri veren ilk ve tek rap grubu olan Cartel BJK İnönü Stadyumu'nda verdiği konserde Türkiye'de Michael Jackson'dan sonra en çok izleyici çeken konser olduğu için Amerikan Time dergisine konu olmuşlardır.

Kuruluş ve ilk albüm

Grup, Almanya'da üç ayrı rap grubun bir araya gelmesiyle doğdu. Cartel'i oluşturan topluluklar, Karakan, Erci E ve Cinai Şebeke'ydi. Karakan'ın üyeleri Alper Ağa ve Kâbus Kerim iken, Cinai Şebeke ise M. Ali (Emali), Babalu (Ichibaba), Olcay (Ole) ve İnceefe (Çelik bilek Apo)'den oluşuyordu. Grubun Cartel adındaki ilk albümü önce Polygram Music tarafından Avrupa'da yayınlandı. Kısa zamanda Avrupa'da medyanın dikkatini üzerine çeken grup hakkında MTV müzik kanalında röportajlar yayınlandı.

Avrupa'daki bu başarı kısa sürede Türk medyasının da ilgisini çekti. Ağustos 1995'te Cartel, Türkiye'ye gelip televizyonlara çıkmaya başladı. Cartel'ın albümü de Raks Müzik tarafından Türkiye'de piyasaya sürüldü. Grup 1996'da ikinci albüm çalışmalarına başladı ve Cartel Geliyor adlı bir şarkı kaydetti. Ancak bu albüm çalışmaları sonuç vermedi.^[1]

Ara veriş

Cartel, albümden sonra üç ayrı grup olarak yollarını ayırdı ve solo çalışmaları başladı. 1997 senesinde Karakan ve Erci E, solo albümlerini çıkardılar. Özellikle Karakan beklediği ilgiyi bulamayınca Türkiye müzik piyasasından çekildi. Erci E, daha sonra bir albüm daha çıkardı ama sesini fazla duyuramadı.

1998'de Peter Maffay'ın Begegnungen albümü için Cartel kısa bir süre için tekrar bir araya geldi. Kayıtta orijinal kadrodan sadece Erci E bulunmaktadır. Erci E'ye Bektaş ve Capman Hakan eşilk etmiştir. "Maffay'la Cartel" adındaki şarkı single olarak da yayınlandı ve şarkıya klip de çekildi. Grup, Maffay ile albümün konserlerine de çıktı. Begegnungen Live adlı albümde "Weil Ich Türke Bin" ve "Maffay'la Cartel" şarkılarında sanatçıya eşlik eden grup, "Something Will Happen" şarkısında da vokal yaptı. Bu projeden sonra Cartel müziğe ara verdi. 2004 yılında grubun ilk albümü Türkiye'de tekrar yayınlandı.

Tekrar birleşme

2009 yılında tekrar toplanan Cartel, 15 yıllık suskunluklarının sebebinin Cartel'in isim hakkı ve menajerle yaşanan sorunlar olduğunu belirtti. Eski gruptan farklı olarak İnceefe ve Kabus Kerim grupta bulunmamaktadır. Rock'n Coke 2009'da uzun bir aradan sonra ilk kez sahneye çıkan Cartel, maNga ile birlikte sahne aldı.^[2] Cartel grubu, bu uzun suskunluktan sonra Şubat 2011'de Bugünkü Neşen Cartel'den adlı bir albüm çıkarttı. Albümde konuk sanatçı olan Ferman Akgül ve Efsun yer aldı.

Üyeler

Erci E (1995-1996, 1998, 2009-günümüz)
Alper Ağa (1995-1996, 2009-günümüz)
M. Ali (1995-1996, 2009-günümüz)
Olcay (1995-1996, 2009-günümüz)
Babalu (1995-1996, 2009-günümüz)

Eski üyeleri

Kabus Kerim (1995-1996)
Dj Tan(1995-1998)
Inceefe (1995-1996)
Bektaş (1998)
Capman Hakan (1998)

Diskografi

Stüdyo albümleri

Cartel (1995)
Bugünkü Neşen Cartel'den (2011)

Single'ları

Cartel (1995)
Maffay 'La Cartel (Peter Maffay ile) (1998)

Katkıda bulundukları albümler

Begegnungen - Peter Maffay (Maffay 'La Cartel) (1998)
Begegnungen Live - Peter Maffay (Weil ich ein Türke bin (Intro), Weil ich ein Türke bin, Maffay 'La Cartel, Something Will Happen) (1998)

Dış bağlantılar

Kaynakça

^ ^a ^b Ergin, Müjde Yazıcı (10 Ağustos 2019). "Cartel'in kurucularından Erci E: Türkçe rapin işin başında olduğunu düşünüyorum". Diken. 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2016.

[ergin-1] Ergin, Müjde Yazıcı (10 Ağustos 2019). "Cartel'in kurucularından Erci E: Türkçe rapin işin başında olduğunu düşünüyorum". Diken. 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2020.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2016.

[1]

[2]