Cumhuriyet Meclisi (KKTC)
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin parlamentosu
Cumhuriyet Meclisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin yasama organı olan parlamentosudur. Halkın seçtiği 50 milletvekilinden oluşan meclise partilerin milletvekili sokabilmeleri için %5'lik barajı geçmeleri gerekmektedir.
| Cumhuriyet Meclisi | |
|---|---|
| 10. Yasama Dönemi | |
.png) | |
| Tür | |
| Tür | |
| Tarih | |
| Kuruluş | 15 Kasım 1983 |
| Önceki | Kıbrıs Türk Federe Meclisi |
| Başkanlık | |
İdare Amiri | Yasemi Öztürk, Ulusal Birlik Partisi |
| Yapı | |
| Sandalye | 50 |
 | |
Siyasi gruplar | Hükûmet (29)
Muhalefet (21) |
Görev süresi | 5 yıl |
| Seçimler | |
| D'Hondt sistemi %5 seçim barajı | |
Son seçim | 23 Ocak 2022 |
Sonraki seçim | 24 Ocak 2027 |
| Slogan | |
| Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur | |
| Toplantı yeri | |
| Genel Kurul Salonu Cumhuriyet Meclisi Köşklüçiftlik, Lefkoşa | |
| Website | |
| Anayasa | |
| Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası | |
Seçimler
değiştir50 meclis sandalyesi 6 Haziran 2016 tarihinde Cumhuriyet Meclisi genel kurulunda kabul edilen Seçim ve Halk Oylaması Değişiklik Yasası'na kadar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan beş ilçeye göre dağıtılıyordu.
Değişiklik Yasasına göre ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ya da diğer bir tabirle ülke seçim bölgesi esas alınarak tüm milletvekilleri tek seçim bölgesinden seçileceklerdir; ancak ilçeleri temsil etmeye devam edecektir.[1] İlçelere göre dağılım aşağıdaki gibidir:
| İlçeler | Sandalye |
|---|---|
| Lefkoşa | 16 |
| Gazimağusa | 13 |
| Girne | 11 |
| İskele | 5 |
| Güzelyurt | 3 |
| Lefke | 2 |
| Toplam | 50[2][3] |
Yasama dönemleri
değiştirCumhuriyet Meclisi, kurulduğundan beri 10 yasama dönemi görev yapmıştır.
| Seçimler | Dönem | Tarih | Üye sayısı |
|---|---|---|---|
| 1985 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 1. Dönem | 8 Temmuz 1985 - 18 Mayıs 1990 | 50 |
| 1990 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 2. Dönem | 18 Mayıs 1990 - 28 Haziran 1993 | 50 |
| 1993 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 3. Dönem | 28 Haziran 1993 - 18 Aralık 1998 | 50 |
| 1998 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 4. Dönem | 18 Aralık 1998 - 26 Aralık 2003 | 50 |
| 2003 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 5. Dönem | 26 Aralık 2003 - 4 Mart 2005 | 50 |
| 2005 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 6. Dönem | 4 Mart 2005 - 1 Mayıs 2009 | 50 |
| 2009 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 7. Dönem | 1 Mayıs 2009 - 12 Ağustos 2013 | 50 |
| 2013 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 8. Dönem | 12 Ağustos 2013 - 22 Ocak 2018 | 50 |
| 2018 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 9. Dönem | 22 Ocak 2018 - 23 Ocak 2022 | 50 |
| 2022 genel seçimleri | Cumhuriyet Meclisi 10. Dönem | 7 Şubat 2022 - günümüz | 50 |
Milletvekilleri dağılımı
değiştir| # | Parti | Genel Başkan | Pozisyon | Grup Başkanı | Başlangıç | Mevcut | Değişim | Durum | Kıbrıs Sorunu | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | UBP | Ulusal Birlik Partisi | Faiz Sucuoğlu | Merkez sağ Liberal muhafazakârlık |
Faiz Sucuoğlu | 24 / 50 |
24 / 50 |
+4 (Bir önceki döneme göre) |
İki devletli çözüm | ||
| 2 | CTP | Cumhuriyetçi Türk Partisi | Tufan Erhürman | Merkez sol Sosyal demokrasi |
Tufan Erhürman | 18 / 50 |
18 / 50 |
+6 (Bir önceki döneme göre) | Birleşme yoluyla federalizm | ||
| 3 | DP | Demokrat Parti | Fikri Ataoğlu | Merkez sağ Muhafazakârlık |
Yok | 3 / 50 |
3 / 50 |
±0 (Bir önceki döneme göre) | İki devletli çözüm | ||
| 4 | HP | Halkın Partisi | Kudret Özersay | Merkez Üçüncü yol |
Yok | 3 / 50 |
3 / 50 |
-3 (Bir önceki döneme göre) | |||
| 5 | YDP | Yeniden Doğuş Partisi | Erhan Arıklı | Sağ Türk milliyetçiliği |
Yok | 2 / 50 |
2 / 50 |
+1 (Bir önceki döneme göre) |
İki devletli çözüm | ||
| 6 | Bağımsızlar | 0 / 50 |
0 / 50 |
-4 (Bir önceki döneme göre) |
|||||||
| 7 | Boş | 0 / 50 |
0 / 50 |
-1 (Bir önceki döneme göre) |
|||||||
| Toplam | 50 | 50 | |||||||||
Uluslararası temsiliyet
değiştir
İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği (İKÖPAB)
değiştir2006 yılında İstanbul Deklarasyonu diye anılan tarihi karar ile Kıbrıs Türk Devleti (Turkish Cypriot State) unvanı ile gözlemci statüsüne kavuşan KKTC, İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği toplantılarında Meclis Başkanı ve 4 parlamenter ile temsil edilmektedir.[4]
Avrupa Konseyi Parlamenter Asemblesi (AKPA)
değiştir2004 yılından beri, Türk Kıbrıs toplumu Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nde (AKPA) "gözlemci statü" ile temsil edilmektedir. 2005 yılından beri iki Türk Kıbrıslı temsilci, AKPA'da Kıbrıs Türk Toplumunu temsil etmek üzere meclis tarafından seçilmektedir:[5]
- 2005-2007: Özdil Nami (Cumhuriyetçi Türk Partisi); Hüseyin Özgürgün (Ulusal Birlik Partisi)
- 27 Ocak 2011-4 Aralık 2013: Mehmet Cağlar (Cumhuriyetçi Türk Partisi); Ahmet Eti (Ulusal Birlik Partisi)
- 4 Aralık 2013-günümüz: Mehmet Çağlar (Cumhuriyetçi Türk Partisi); Tahsin Ertuğruloğlu (Ulusal Birlik Partisi)
Cumhuriyet Meclisi başkanları
değiştir| №[6] | İsim | Göreve Başlama | Görevden Ayrılma | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Nejat Konuk | 24 Mart 1982 | 8 Aralık 1983 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 2 | Oğuz Ramadan Korhan | 8 Aralık 1983 | 8 Temmuz 1985 | ||
| 3 | Hakkı Atun | 17 Temmuz 1985 | 28 Haziran 1993 | ||
| 4 | Vehbi Zeki Serter | 30 Haziran 1993 | 25 Aralık 1993 | ||
| 5 | Ayhan Halit Acarkan | 3 Ocak 1994 | 4 Ekim 1996 | ||
| 6 | Hakkı Atun | 4 Ekim 1996 | 18 Aralık 1998 | Demokrat Parti | |
| 7 | Ertuğrul Hasipoğlu | 28 Aralık 1998 | 2 Ekim 2001 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 8 | Vehbi Zeki Serter | 2 Ekim 2001 | 26 Aralık 2003 | ||
| 9 | Fatma Ekenoğlu | 14 Ocak 2004 | 1 Mayıs 2009 | Cumhuriyetçi Türk Partisi | |
| 10 | Hasan Bozer | 6 Mayıs 2009 | 12 Ağustos 2013 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 11 | Sibel Siber | 4 Eylül 2013 | 22 Ocak 2018 | Cumhuriyetçi Türk Partisi | |
| 12 | Teberrüken Uluçay | 9 Şubat 2018 | 18 Ocak 2021 | ||
| 13 | Önder Sennaroğlu | 18 Ocak 2021 | 7 Şubat 2022 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 14 | Zorlu Töre | 7 Mart 2022 | 21 Ekim 2024 | ||
| 15 | Ziya Öztürkler | 18 Kasım 2024 | Görevde | ||
Cumhuriyet Meclisi geçici başkanları
değiştir| Dönem | İsim | Göreve Başlama | Görevden Ayrılma | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Ziya Rızkı | 8 Temmuz 1985 | 17 Temmuz 1985 | Toplumcu Kurtuluş Partisi | |
| 2. | Mustafa Hacıahmetoğlu | 18 Mayıs 1990 | 22 Mayıs 1990 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 3. | Vehbi Zeki Serter | 28 Haziran 1993 | 30 Haziran 1993 | ||
| Hakkı Atun | 25 Aralık 1993 | 2 Ocak 1994 | Demokrat Parti | ||
| Ayhan Halit Acarkan | 2 Ocak 1994 | 3 Ocak 1994 | Ulusal Birlik Partisi | ||
| 4. | Derviş Eroğlu | 18 Aralık 1998 | 28 Aralık 1998 | ||
| 5. | Derviş Eroğlu | 26 Aralık 2003 | 14 Ocak 2004 | ||
| 6. | Derviş Eroğlu | 4 Mart 2005 | 11 Mart 2005 | ||
| 7. | Derviş Eroğlu | 1 Mayıs 2009 | 6 Mayıs 2009 | ||
| 8. | Esat Ergün Serdaroğlu | 12 Ağustos 2013 | 4 Eylül 2013 | ||
| 9. | Hüseyin Angolemli | 22 Ocak 2018 | 9 Şubat 2018 | Toplumcu Demokrasi Partisi | |
| 10. | Ünal Üstel | 7 Şubat 2022 | 21 Şubat 2022 | Ulusal Birlik Partisi | |
| Zorlu Töre | 21 Şubat 2022[7] | 7 Mart 2022 | |||
Cumhuriyet Meclisi başkan yardımcıları
değiştir| № | İsim | Göreve Başlama | Görevden Ayrılma | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Ekrem Ural | 6 Aralık 1983 | 11 Şubat 1985 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 2. | Oktay Feridun | 13 Şubat 1985 | 8 Temmuz 1985 | ||
| 3. | Sait Güven | 17 Temmuz 1985 | 18 Mayıs 1990 | ||
| 4. | Vehbi Zeki Serter | 27 Mayıs 1990 | 1 Ekim 1993 | ||
| 5. | Ali Süha | 1 Ekim 1993 | 25 Aralık 1993 | ||
| 6. | Olgun Paşalar | 3 Ocak 1994 | 18 Aralık 1998 | ||
| 7. | Salih Coşar | 28 Aralık 1998 | 8 Haziran 2001 | Demokrat Parti | |
| 8. | Ünal Üstel | 22 Haziran 2001 | 16 Ocak 2004 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 9. | Mehmet Bayram | 16 Ocak 2004 | 10 Ekim 2007 | ||
| 10. | Gülboy Beydağlı | 10 Ekim 2007 | 1 Mayıs 2009 | ||
| 11. | Ahmet Kaşif | 11 Şubat 2008 | 1 Mayıs 2009 | ||
| 12. | Mustafa Yektaoğlu | 6 Mayıs 2009 | 12 Ağustos 2013 | Cumhuriyetçi Türk Partisi | |
| 13. | Ünal Üstel | 4 Eylül 2013 | 9 Ekim 2015 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 14. | Hüseyin Avkıran Alanlı | 9 Ekim 2015 | 22 Ocak 2018 | Demokrat Parti | |
| 15. | Zorlu Töre | 9 Şubat 2018 | 18 Ocak 2021 | Ulusal Birlik Partisi | |
| 16. | Armağan Candan | 18 Ocak 2021 | 7 Şubat 2022 | Cumhuriyetçi Türk Partisi | |
| 17. | Fazilet Özdenefe | 7 Mart 2022 | Görevde | ||
Ayrıca bakınız
değiştirNotlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "KKTC sandık başında". Kıbrıs Postası. 19 Nisan 2009. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.
- ^ "KKTC'de 19 Nisan erken genel seçime doğru". Ajans Kıbrıs. 20 Şubat 2009. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2009.
- ^ "Cumhuriyet Meclisi". 25 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2014.
- ^ James Ker-Lindsay (UN SG's Former Special Representative for Cyprus) 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States, p.149
- ^ "Meclis Tarihçesi: Geçmiş Dönem Meclis Başkanları". Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2009.
- ^ "UBP-DP-YDP hükümet programı 25 Şubat saat 10.00'da okunacak". Özgür Gazete. 21 Şubat 2021. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
değiştir- Kuzey Kıbrıs Cumhuriyet Meclisi resmî web sitesi20 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.