Denis Sassou Nguesso
Denis Sassou Nguesso (d. 23 Kasım 1943), Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.
| Denis Sassou Nguesso | |
|---|---|
| |
| 5. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 8 Şubat 1979 - 31 Ağustos 1992 | |
| Yerine geldiği | Jean-Pierre Thystère Tchicaya |
| Yerine gelen | Pascal Lissouba |
| 7. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 25 Ekim 1997 | |
| Yerine geldiği | Pascal Lissouba |
| 24. Afrika Birliği Örgütü başkanı | |
| Görev süresi 28 Temmuz 1986 - 27 Temmuz 1987 | |
| Yerine geldiği | Abdou Diouf |
| Yerine gelen | Kenneth Kaunda |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 23 Kasım 1943 Edou, Fransız Ekvatoral Afrikası |
| Evlilik(ler) | Antoinette Loemba Tchibota |
Nguesso ülkesinin Mbochi etnik grubuna mensup ailesinin bir üyesi olarak o dönem Fransız Ekvatoral Afrikası olarak adlandırılan koloni bölgesinde dünyaya gelmiştir. 1960 yılında ülkesinin bağımsızlığını elde etmeden kısa bir süre önce orduya katılan Nguesso, özel birlik olarak seçilmeden önce Cezayir ve Fransa'da askeri eğitim almıştır.
Ülkesinde dönemin devlet başkanı Fulbert Youlou'ya karşı muhalefete destek veren Nguesso, Youlou'ya karşı 1968 yılında gerçekleştirilen darbede yer alarak Marien Ngouabi'nin iktidara gelmesine katkı sağlamıştır. Aralık 1969'da kurulan Kongo İşçi Partisi'nin kurucu üyeleri arasında yer alan Nguesso, 1970 yılında başkanlık konseyinde bakan ve güvenlik direktörü olarak yer almıştır. 1977 yılında Ngouabi'ye karşı yapılan darbe neticesinde ülkede yönetimi ele alan on bir kişilik askeri komiteyi kısa bir süre yönetmiş, Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi olarak adlandırılan bu yönetimden sonra da görev Albay Joachim Yhombi-Opango'ya devredilmiştir. Opango'ya iktidarı devretmesi sonrasında Nguesso albay rütbesine yükseltilmiş ve başkan yardımcılığı görevi verilmiştir. Nguesso bu görevi 5 Şubat 1979 yılına kadar sürdürmüş, söz konusu yılda Yhombi-Opango'nun rüşvet iddiaları nedeniyle istifa etmeye zorlanması ve ardından istifa etmesi ile görevinden ayrılmıştır.
Opango'nun istifası sonucunda geçici olarak görevi üç gün boyunca Jean-Pierre Thystère Tchicaya yürütmüş, 8 Şubat 1979 tarihinde de Kongo İşçi Partisi Askerî Komitesi'nin Nguesso'yu başkan olarak seçmesi ile devlet başkanlığı makamına oturmuştur. Bu dönemde ülkesinin devlet başkanlığı görevinin yanı sıra farklı görevlerde üstlenen Nguesso, 1986 ile 1987 yılları arasında Afrika Birliği Örgütü başkanlığını da üstlenmiştir.
Sovyetler Birliği'nin yıkılması ile siyasi düşüncede de yaşanan değişimler ile tek partili sistemden vazgeçen ülke, yeniden çok partili bir düzene geçmiş, bu bağlamda 1992 yılında yapılan ilk bağımsız seçimlerde Sassou-Nguesso'yu yenen Pascal Lissouba devlet başkanlığı koltuğuna oturmuştur. 31 Ağustos 1992'de göreve gelen Lissouba, Kasım 1992'de meclisi fesh ederek, 1993 seçimlerine girmiş ve tartışmalı bir şekilde kazanmıştır. Yaşanan bu durum karşısında ülkede ortaya çıkan çatışma ve düzensizlik Şubat 1994'e kadar devam etmiştir.
Temmuz 1997 için planlanan seçimler öncesinde Lissouba ve Sassou-Nguesso destekçileri arasında başlayan çatışmalar neticesinde, devlet başkanı Lissouba'nın askerî birlikleri 5 Haziran'da Sassou-Nguesso'nun Brazzaville'de bulunan evini çevrelemesi ve Sassou-Nguesso'nun kendi birliklerine saldırma emri vermesi üzerine şiddetlenen çatışmalar dört ay boyunca sürmüş, bu dönemde başkent Brazzaville büyük hasar görmüştür. Ekim 1997'de Angola askerî birliklerinin, eski devlet başkanı Sassou-Nguesso'nun yanında çatışmalara müdahale etmesi sonucu Ekim ortası Lissouba devrilerek Sassou-Nguesso yeniden devlet başkanı makamına getirilmiştir. Nguesso, 1986-1987 sonrasında isim değişikliği sonrası Afrika Birliği adını alan birliğin, 2006 ile 2007 yılları arasında yeniden başkanlığını üstlenmiştir.
Sassou-Nguesso ülkede gerçekleştirilen 2002, 2009[1] ve 2016 seçimlerinden de galip ayrılarak günümüzde de Kongo Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığı görevini yürütmektedir. Nguesso son olarak 2016 yılında gerçekleştirilen seçimlerde de oyların %60'ını elde ederek bir beş yıllık süre için yeniden başkanlık makamına seçilmiştir.[2]
Kaynakça
değiştir- ^ "Nguesso 2009 seçimlerinde de kazandı". 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2009.
- ^ "Nguesso yeniden başkan seçildi - Mart 2016". 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.
Dış bağlantılar
değiştir
- Denis Sassou Nguesso'ya ait resmi site13 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.