Dilara Aliyeva
Dilara Aliyeva, Aliyeva Dilara Elekber kızı (Azerice: Dilarə Əliyeva, Əliyeva Dilarə Ələkbər qızı; 14 Aralık 1929, Tiflis, Gürcistan SSC,Sovyetler Birliği - 19 Nisan 1991, Bakü, Azerbaycan SSC,Sovyetler Birliği), Azeri edebiyatçı, çevirmen, siyasetçi, feminist. 20. yüzyıl sonu Azerbaycan'ın en etkin kadın hakları savunucularından birisi olmuştur ve Azerbaycan Kadın Haklarını Koruma Derneği kurucusudur.
Dilara Aliyeva | |
|---|---|
| Doğum | Əliyeva Dilarə Ələkbər qızı 14 Aralık 1929 Tiflis, Gürcistan SSC,Sovyetler Birliği |
| Ölüm | 19 Nisan 1991 (61 yaşında) Balaken, Azerbaycan SSC,Sovyetler Birliği |
| Milliyet | Azeri |
| Meslek | Edebiyatçı, Çevirmen, Siyasetçi, Feminist |
Hayatı
değiştirDilara Aliyeva, 14 Aralık 1929 yılında Tiflis Gürcistan SSC'de demirci bir ailenin kızı olarak doğdu. Tiflis'teki 97 numaralı yerel Azeri okulunda orta öğrenimini aldı. Yüksek öğrenimine Bakü Devlet Üniversitesi'nde başladı ve orada Doğu Bilimi okudu. Oradan Gürcistan Bilimler Akademisi Şota Rustaveli Edebiyat Enstitüsüne geçti. Mezun olduktan sonra, Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Nizami Dili ve Edebiyatı Enstitüsünün lisansüstü programa kabul edildi. Nizami Enstitüsünde çeşitli pozisyonlarda çalıştı. Esasen Azeri ve Gürcü edebiyatları arasındaki tarihsel etkileşimleri ve karşılaştırmaları ve Nizami Gencevi'nin edebi mirasını araştırmakla ugraşmıştır.
1988 yılında Ermenistan'ın Karabağ topraklarına iddiası ve çatışmalara tepki olarak başlayan Azerbaycan Halk hareketinin etkin katılımcısı olmuş ve siyasete katılarak Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Yönetim Kurulu üyesi seçildi. 1990 yılında ise Azerbaycan SSC Ali Sovyetine (Mevcut Azerbaycan Millî Meclisinin önceli ve 1918-1920 Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Parlamentosunun devamı) milletvekili olarak seçildi.
Dilara Aliyeva, Azerbaycan Kadın Haklarını Koruma Derneği kurucularından ve yöneticilerinden biri olmuştur. Günümüzde kadın haklarının korunması için kurduğu o dernek ve Bakü'de bir sokak onun adını taşımaktadır.
19 Nisan 1991'de, dilbilimci, Türkolog ve siyasetçi Aydın Memmedov ile birlikte, esrarengiz bir trafik kazasında trajik bir şekilde öldü. Bakü'de Fahri Hiyabanı'da (Şehitler Hiyabanı ile karıştırılmamalıdır) defnedilmiştir.
Eserleri
değiştir- Azərbaycan-gürcü ədəbi əlaqələri tarixindən. Bakü: Azərbaycan SSR EA nəşriyyatı, 1958, 174 sayfa
- Ürəkbir, diləkbir. Bakü: Yazıçı, 1981, 217 sayfa
Çevirmeleri
değiştirGürcüceden
değiştir- Qardaşlar (hekayələr). Bakü: Azərnəşr, 1972, 122 sayfa
- Bir gecənin sevinci (hekayələr). Bakü: Gənclik, 1977, 82 sayfa
- Arçil Sulakauri. Aşağı-yuxarı (povest və hekayələr). Bakü: 1978, 185 sayfa
- Şota Rustaveli. Pələng dərisi geymiş pəhləvan. Bakü: Elm, 1978, 201 sayfa
- Mixail Cavaxişvili. Torpaq çəkir. Bakü: Yazıçı, 1980, 248 sayfa (müşterek).
- İlya Çavçavadze. Dilənçinin hekayəti. Bakü: Yazıçı, 1987, 151 sayfa
- Kür Xəzərə qovuşur (gürcü ədəbiyyatından seçmələr). Bakü: Yazıçı, 1988, 383 sayfa (müşterek).
Kaynakça
değiştir- Dilarə Əliyeva Adam.az Biyografi Bankası (Azerice)
- Informationen Dilara Aliyeva Association for the Protection of Women’s Rights Open Society Institute – Budapest (İngilizce)