Doğramacı Mehmed Ağa Çeşmesi

Fatih'teki bir çeşme

Doğramacı Mehmed Ağa Çeşmesi ya da Doğramacı Çeşmesi,[1] İstanbul'un Fatih ilçesindeki bir çeşmeydi. Kitâbesindeki inşa tarihi kısmını Hüseyin Ayvansarayî 1702 ya da 1703,[1] İbrahim Hilmi Tanışık ise 1701 ya da 1702 olarak verir.[a][2] Çeşme, Mayıs 1918'de çıkan bir yangında zarar gördü.[1] Çeşmenin işlevsiz olduğunu kaydeden Tanışık,[2] 1945'te yayımlanan eserinin ikinci cildinde ise bu çeşmenin yıkıldığı yazmıştı.[3] Eski Eser Koruma Encümeninin 1936 tarihli bir raporda da çeşmenin mevcut olmadığı ifade edilmişti.[1]

Doğramacı Mehmed Ağa Çeşmesi
Diğer ad(lar)Doğramacı Çeşmesi
Genel bilgiler
DurumYıkılmış
Mimari tarzKlasik Osmanlı mimarisi
KonumFatih, İstanbul, Türkiye
YaptıranDoğramacı Mehmed Ağa
Tamamlanma1701-1703 arasında
Yıkılma1930'lar ya da 1940'lar
Teknik ayrıntılar
MalzemeTaş

Tanışık'ın 1943'te yayımlanan eserine göre, günümüzde Akşemsettin Mahallesi sınırlarında, Emir Buhari Camii ile Bali Paşa Camii arasında, "orta yerde" yer alıyordu.[2] Ayvansarayî ise konumunu, Mehmed Ağa'nın; Emir Buhari Camii'nin bitişiğinde yer alan Emir Buhari Türbesi'nin yakınlarındaki evinin altı olarak verir.[1] Klasik Osmanlı mimarisi tarzında inşa edilen çeşmenin iki kıtalık inşa kitâbesi şu şekildeydi:[1][2]


Metin
Çeviri yazı

Hazret-i Ağa-yı ekrem ol dilîr-i sâf-dil
Mefhâr-i Bektâşiyân ol server-i hayli gurâb
Doğramacı şöhretiyle ol Mehemmed Ağa kim
Oldu hüsn-i hulk ile pirâye-i zât ü sıfât

Başladı bu çeşmeyi kasd-ı rızâullah içün
İde her bir katresi mahşerde mahv-ı seyyiât
Bir müverrih teşnegâna söyledi târîh içün
Gel dilâ bu çeşme-i sâfiden iç âb-ı hayat

1112/1113

Ayrıca bakınız

değiştir
  1. ^ Kitâbesinde yazdığı ifade edilen 1112 yılı, miladi takvimde 1701 ya da 1702'ye; 1113 yılı ise 1702 ya da 1703'e denk gelir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f Bulut, Nazlıgül, (Ed.) (2010). "Doğramacı Mehmet Ağa Çeşmesi". Fatih'in Kayıp Çeşmeleri-I. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü. ss. 55-56. 
  2. ^ a b c d Tanışık, İbrahim Hilmi (1943). "103 - Doğramacı Mehmet Ağa Çeşmesi". İstanbul Çeşmeleri. 1. İstanbul: Maarif Matbaası. s. 102. 
  3. ^ Tanışık, İbrahim Hilmi (1945). İstanbul Çeşmeleri. 2. İstanbul: Maarif Matbaası. s. 464.