Duino Şatosu
Duino Şatosu (İtalyanca: Castello di Duino, Almanca: Schloss Duino, Slovence: Devinski grad), İtalya'nın Trieste kenti yakınlarındaki Duino-Aurisina belediyesine bağlı Duino köyünde, Trieste Körfezi'ne bakan kayalıklar üzerinde yer alan on dördüncü yüzyıldan kalma bir şatodur.
Şatonun inşaası 1389 yılında Wallsee ailesinin emriyle başlamıştır. On birinci yüzyılda Aquileia Patriği tarafından inşa edilen daha eski bir kalenin kalıntıları arazide yer almaktadır. Yapı, on dokuzuncu yüzyılda, Prens Alexander von Thurn und Taxis ve Thurn und Taxis Hanedanı'nın Çek kolundan eşi Prenses Marie için iki konuttan biri haline gelmiştir. Thurn und Taxis soyunun en zenginleri olmasalar da Alexander ve Marie, aralarında Bohemyalı-Avusturyalı şair Rainer Maria Rilke'nin de bulunduğu birçok sanatçı ve yazarları desteklemişlerdir. Rilke, 1912 yılının başlarında Prenses Marie'nin misafiriyken, en büyük eseri olarak kabul edilen on uzun, derin felsefi ve mistik şiirden oluşan Duino Ağıtları’nı bu şatoda yazmaya başladı. Rilke, Şubat 1922'de tamamlanan ve ertesi yıl yayımlanan eserini Prenses Marie'ye ithaf etmiştir.
Şatonun büyük bir kısmı ve arazisi müze ve park olarak halka açılmış, bazı bölümleri ise 1982 yılından bu yana Birleşik Dünya Kolejleri Adriyatik'e ev sahipliği yapmaktadır.
Tarihi
değiştir
Şatonun yakınında 11. yüzyıla tarihlenen Eski Kale'nin kalıntıları bulunmaktadır. Bu kale Aquileia Patrikliği'ne aitti. Şatonun geçmişi, Wallsee ailesinin mukavemetli bir şato inşa edilmesini emrettiği 1389 yılına kadar uzanmaktadır. Zamanla Wallsee ailesi ortadan kaybolmuş ve şato, hapishane olarak kullanıldıktan sonra Luogar ve Hofer'in ikametgahı haline geldi.
Şato, 19. yüzyılın sonunda Thurn ve Taxis Hanedanı'nın Çek kolundan Prens Alexander Johann Vincenz Rudolf Hugo Karl Lamoral Eligius von Thurn und Taxis'in mülkiyetine geçmiştir. Şato bugün de aileye aittir ve şu anki sahibi torunu Castel Duino Dükü Prens Carlo Alessandro della Torre e Tasso'dur.
II. Dünya Savaşı'nın sonunda ve sonrasında şato, Korgeneral John Harding komutasındaki İngiliz XIII Kolordusu Karargahı olarak hizmet verdi. XIII Kolordu, Müttefik Yüksek Komutanı Korgeneral Sir William Duthie Morgan komutasındaki birleşik Müttefik Akdeniz Operasyonları Harekat Alanı'nın bir parçasıydı.
Rilke ve Duino Ağıtları
değiştirAvusturyalı-Bohemyalı yazar ve şair Rainer Maria Rilke (1875-1926), ünlü eseri Duino Ağıtları’nın bazı bölümlerini 1912 yılında Prenses Marie von Thurn und Taxis'in (asıl adı Hohenlohe Prensesi) davetlisi olarak Duino Şatosu'nda misafirken yazmaya başladı.[1] Rilke, kalenin yakınında Adriyatik Denizi'ne bakan kayalıklar boyunca yürürken, kendisine hitap eden bir ses duyduğunu iddia ederek ilk dizenin sözlerini söyledi: Wer, wenn ich schriee, hörte mich denn aus der Engel Ordnungen? ("Kim, bağırsam, duyardı çığlığımı melek saflarından?"[2]) ve hemen defterine yazdı. Birkaç gün içinde (on ağıtlık) serinin ilk iki ağıtının taslaklarını hazırladı. Onuncu ağıtın açılış pasajı da dahil olmak üzere daha sonraki ağıtlara dahil edilecek pasaj ve parçaların taslaklarını da hazırladı.[3][4] Duino Ağıtları, eleştirmenler ve akademisyenler tarafından Rilke'nin en önemli eseri ve Alman Romantizminin zirvesi ile Modernist şiir arasındaki başlıca geçiş eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir.[5][6] Ağıtlar, güzellik ve varoluşsal acıyı tartan on yoğun dini, mistik şiirdir.[3] Zengin bir melekler ve kurtuluş sembolizmi kullanan şiirler, Rilke'nin "ontolojik azabının" bir metamorfozu ve "insanlık durumunun ve parçalanmış insan bilincinin sınırlamaları ve yetersizliği... insanın yalnızlığı, meleklerin mükemmelliği, yaşam ve ölüm, aşk ve aşıklar ve şairin görevi" temalarını tartışan "insan varoluşuyla hesaplaşmaya dair ateşli bir monolog" olarak tanımlanır.[7]
Rilke, depresyon ve varoluşsal kriz nedeniyle yazmaya devam edemediği on yıllık bir dönemin ardından eserini İsviçre'de tamamladı. Rilke, 1922'de yayımlandıktan sonra eserini en büyük hamilerinden ve en yakın dostlarından biri olarak gördüğü Prenses'e ithaf etmiştir.[1]
Kaynakça
değiştir- ^ a b Freedman, Ralph. Life of a Poet: Rainer Maria Rilke. (Evanston, Illinois: Northwestern University Press, 1998), 317-320.
- ^ "Duino Ağıtları". iskultur.com.tr. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
- ^ a b Gass, William H. Reading Rilke: Reflections on the Problems of Translation. (New York: Alfred A. Knopf, 1999), 225.
- ^ Leishman, J. B. and Spender, Stephen (translators). "Introduction" in Rainer Maria Rilke: Duino Elegies. (New York: W. W. Norton & Company, 1939), 10.
- ^ Hoeniger, F. David. "Symbolism and Pattern in Rilke's Duino Elegies" in German Life and Letters Volume 3, Issue 4, (Temmuz 1950), pages 271–283.
- ^ Perloff, Marjorie. "Reading Gass Reading Rilke" in Parnassus: Poetry in Review. Volume 25, Number 1/2 (2001).
- ^ Dash, Bibhudutt. "In the Matrix of the Divine: Approaches to Godhead in Rilke's Duino Elegies and Tennyson's In Memoriam" in Language in India Volume 11 (11 Kasım 2011), 355-371.