Erzurumlu İbrahim Hakkı
Erzurumlu İbrahim Hakkı (18 Mayıs 1703, Hasankale, Erzurum - 22 Haziran 1780, Tillo, Siirt), Türk mutasavvıf, sosyolog ve âlim. Marifetname'nin yazarıdır.
Erzurumlu İbrahim Hakkı | |
|---|---|
 İbrahim Hakkı'nın
Marifetname'deki dünya haritası | |
| Doğum | 18 Mayıs 1703 Hasankale, Erzurum |
| Ölüm | 22. Haziran 1780 Tillo, Siirt |
| Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu |
| Eğitim | Medreseya Tiloyê |
| Kariyeri | |
| Dalı | İslamî ilimler, astronomi, fizik, psikoloji, sosyoloji |
| Doktora danışmanı | Şeyh İsmail Fakirullah |
Küçük yaşlarda annesini ve daha sonra babasını yitiren İbrahim Hakkı, bir süre amcasının yanında kalmış, bu süre içinde eğitimine devam etmiştir. 1747'de İstanbul'a gelerek Sultan I. Mahmut ile görüşmüştür. Yeniden Erzurum'a dönen İbrahim Hakkı, sürekli olarak dinî ve bilimsel konularla ilgilenmiş ve 1780 yılında rahatsızlanarak aynı yılın 22 Haziran günü ölmüştür. Kabri Tillo'dadır.
Manzum ve düz yazı toplam on beş eser yazmış olan İbrahim Hakkı'nın en önemli eserleri Divan ve Marifetname'dir.
Erzurumlu İbrahim Hakkı; astronomi, fizik, psikoloji, sosyoloji ve din alanlarında pek çok çalışma yapmıştır. Tasavvufî konularla birlikte, fen bilimleri hakkında da geniş bilgileri kapsayan Marifetname adlı eseri, ansiklopedik bir özellik taşımaktadır. 1757'de tamamlanan Marifetname, yalın ve halkın anlayabileceği bir dilde yazılmıştır. Yazarın söylediğine göre, Marifetname 400 kitaptan yararlanılarak yazılmıştır. Bu kitapta ilk defa bir âlim tarafından Güneş Sistemi ('hey'et-i cedide') anlatılmıştır.[1]
Kaynakça
değiştir- ^ Erzurumlu İbrahim Hakkı. Marifetnâme. Sarmaşık Yayınları. ss. 3-16, 1280. ISBN 978-605-4058-08-2.