FIAT Pratola Serra modüler motorları

FIAT Pratola Serra modüler motorları, Fiat tarafından geliştirilip üretilen sıralı dört ve sıralı beş silindirli modüler içten yanmalı motor ailesidir. 1994'ten beri FIAT, Alfa Romeo, Lancia, Jeep ve diğer üreticiler tarafından binek ve hafif ticari araçlarda kullanılmaktadır. Adını, motorların üretildiği tesisin bulunduğu aynı adı taşıyan şehirden almaktadır.

Bağlam

FIAT ve Alfa Romeo'nun üstten çift eksantrikli motorlarının yerini almak üzere farklı silindir hacimlerine, konfigürasyonlara ve yakıt sistemlerine sahip, düşük maliyetli modüler bir motor ailesi olarak geliştirilmiştir. İlk defa Lancia Kappa binek otomobil modelinde kullanılmaya başlanmıştır.

İlk versiyonları aşağıdaki tabloda yer almaktadır:

Silindir hacmi (cc)	Çap (mm)	Strok (mm)	Silindir sayısı	Yakıt	Konfigürasyon
1998	82	75.65	5	Benzin	Doğal emişli, değişken subap zamanlamalı
2446	83	90.4	5	Benzin	Doğal emişli, değişken subap zamanlamalı ve değişken manifold geometrili
2387	82	90.4	5	Dizel	Turboşarjlı, doğrudan püskürtmeli

Üretim

Üretim tesisi, 2018

Pratola Serra modüler motorları, Stellantis'in Avellino eyaletine bağlı Pratola Serra'daki motor fabrikasında üretilmektedir. Yılda 600.000 adet motor üretim kapasitesine sahip fabrikada benzin ve dizel motorları aynı anda üretilebilmektedir.

1993 yılında tanıtılan motor ailesi, farklı konfigürasyonlara sahip motorların tek bir üretim hattında üretilebilmesi için geliştirilmiştir. Sonuç olarak, 90 farklı motor konfigürasyonu için 8 farklı silindir bloğu, 8 farklı krank mili (5'i çelik ve 3'i dövme demir), 15 farklıeksantrik mili, 9 farklı silindir kapağı, 6 farklı biyel kolu, 5 farklı volan ve 10 farklı emme manifoldu aynı hatta monte edilebilir hale gelmiştir. Tasarım aşamasında, modüler motorun ilk kullanım yılındaki ortalama arıza sayısının, o sırada Mirafiori tesisinde üretilmekte olan önceki nesil motorların ortalama arıza sayısından yaklaşık %75 daha düşük olacağı öngörülmüştü. Motorların fabrikadaki montajı, krank milleri, silindir kapakları, bloklar, biyel kolları ve eksantrik milleri alt kısımda, motorların son montajı üst kısımda olmak üzere iki aşamada tamamlanmaktadır.

Fabrika, ISO 14001, ISO TS 16949, ISO 50001 gibi önemli uluslararası sertifikalar ve mükemmellik seviyesini belgeleyen WCM (Dünya Klasında Üretim) metodolojilerinin uygulanmasında Bronz ve Gümüş Seviye olmak üzere ödüller almıştır.

Fabrika şu anda ortalama yaşı 37 olan yaklaşık 1700 kişi istihdam etmektedir.

Temel teknik bilgi

• Motor bloğu: 4 ve 5 silindirli motorlar, birbirlerine benzer özelliklere sahiptirler. Her bir bloğun konstrüksiyonu, dökme demirden olup (bazı versiyonlarda alüminyum alaşım), ince duvarlı entegre gömleklerden oluşmaktadır. Bazı bloklar, motorun dengesi için entegre dengeleme millerine sahiptir. Alüminyum alaşım pistonlar, kayma sürtünmesini azaltmak için grafit kaplamaya sahiptir, bu da motorun hareketli parçalarında daha fazla güvenilirlik ve mekanik verim artışı sağlar. Yağlama sisteminde doğal emişli versiyonlarda dahili, cebri doldurmalı versiyonlarda ise harici bir yağ eşanjörü kullanılmıştır.
• Silindir kapağı: Alüminyum alaşımdan yapılmış olup, soğutma sıvısı pompasıyla entegredir. Yanma odaları, supaplar arasında 47 derecelik bir iç açı bulunduran hafif asimetrik çatı profildedir. 1910 cc 8V ve 2387 cc 10V turbodizel motorların yanma odaları, silindir başına iki supaplı olup düz çatılı şekildedir.
• Zamanlama: Her bir motorun silindir kapağı çift külbütör milli olup, iticiler boşaltma önleyici kanallara sahip kendinden ayarlı hidrolik tiptedir. Bazı benzin motorlu versiyonlarda zamanlama, geniş bir devir aralığında maksimum performans sağlamak için elektronik kontrollü bir değişken supap zamanlama (VVT) sistemi ile donatılmıştır. Zamanlama tertibatı kayışlı (triger kayışı) olup gerdirici bulundurmaktadır. Bazı versiyonlarda elektronik olarak kontrol edilen değişken geometrili emme manifoldu (VIS) bulunur.

Davranış

Faz değiştiricisi, yanma odalarının doldurma aşamasını optimize etmeye, motorun termal verimliliğini artırmaya ve daha geniş ve daha düzenli bir tork eğrisi elde etmeye izin verir. Motor, rölantide bile mükemmel bir düzen içinde çalışarak, düşük devirlerden yararlanılabilen esnek bir davranışa sahip olduğunu varsayar.

Hidrolik iticilerin benimsenmesi, bu motorları çok sessiz hale getirmenin yanı sıra, periyodik kontrol ve boşluğun ayarlanmasını önler.

Değişken geometrili manifoldlar, motorun hacimsel verimliliğini artırarak tüm motor hızlarında daha yüksek performans sağlar.

Motor çeşitleri

Silindir hacmi (cc)	Çap (mm)	Strok (mm)	Silindir sayısı	Yakıt sistemi
1370	82	64.87	4	Benzin
1598	82	75.65	4	Benzin
1747	82	82.7	4	Benzin
1742	83	80.5	4	Benzin
1970	83	91	4	Benzin
1598	79.5	80.5	4	Dizel
1910	82	90.4	4	Dizel
1956	83	90.4	4	Dizel
1998	82	75.65	5	Benzin
2184	83.8	99	4	Dizel
2143	83	99	4	Dizel
2446	83	90.4	5	Benzin
2387	82	90.4	5	Dizel

Üretimi devam eden modeller

Silindir hacmi (cc)	Çap (mm)	Strok (mm)	Silindir sayısı	Yakıt	Konfigürasyon	Not
1742	83	80.5	4	Benzin	DOHC, 16V, çift VVT, turboşarjlı, direkt enjeksiyon	Üretimde olan tek benzin motoru
1598	79.5	80.5	4	Dizel	DOHC, 16V, turboşarjlı, common rail püskürtme (Multijet)
1956	83	90.4	4	Dizel	DOHC, 16V, turboşarjlı, common rail püskürtme (Multijet)
2143	83	99	4	Dizel	DOHC, 16V, turboşarjlı, common rail püskürtme (Multijet)
2184	83.8	99	4	Dizel	DOHC, 16V, turboşarjlı, common rail püskürtme (Multijet)

Kullanıldığı FIAT modelleri

Benzin motorları (cc)	Tip	Modeller
1370	1.4 12V	Bravo I, Brava, Marea
1747	1.8 16V	Bravo I, Brava, Marea, Punto II, Barchetta, Coupé, Stilo
1998	2.0 20V	Bravo I, Marea, Coupé
2446	2.4 20V	Marea (Güney Amerika), Stilo
Dizel motorları (cc)	Tip	Modeller
1598	1.6 Multijet	Grande Punto, Bravo II, Doblò (263), Linea, 500L, 500X, Egea
1910	1.9D/TD/JTD/Multijet	Bravo I, Brava, Marea, Multipla, Palio, Strada, Punto (188), Stilo, Doblò (223), Idea, Grande Punto, Sedici, Bravo II
1956	2.0 Multijet	Bravo II, Sedici, Freemont, Doblò (263), Ducato
2387	2.4TD/JTD/Multijet	Marea, Croma (194)

Kullanıldığı Lancia modelleri

Benzin motorları (cc)	Tip	Modeller
1370	1.4 12V	Ypsilon
1742	1.8 T-Jet	Delta III
1747	1.8 16V	Dedra, Delta II, Lybra
1998	2.0 20V	Kappa, Lybra, Thesis
2446	2.4 20v	Kappa, Lybra (Protecta), Thesis
Dizel motorları (cc)	Tip	Modeller
1598	1.6 Multijet	Musa, Delta III
1910	1.9 JTD/Multijet	Lybra, Musa, Delta III (çift turbo)
1956	2.0 Multijet	Delta III
2387	2.4TD/JTD/Multijet	Kappa, Lybra, Thesis

Kullanıldığı Alfa Romeo modelleri

Benzin motorları (cc)	Tip	Modeller
1370	1.4 Twin Spark 16V	145, 146
1598	1.6 Twin Spark 16V	155, 145, 146, 156, 147
1742	1750 TBi	159, Giulietta (940), 4C, Brera
1747	1.8 Twin Spark 16V	155, 145, 146, GTV, Spider, 156, GT
1970	2.0 Twin Spark 16V/JTS	155, 145, 146, GTV, Spider, 156, 166, 147, GT
Dizel motorları (cc)	Tip	Modeller
1598	1,6 JTDm	Mito, Giulietta (940), Tonale
1910	1.9 JTDm	145, 146, 156, 147, GT, 159
1956	2.0 JTDm	159, Brera, Spider (939), Giulietta (940)
2143	2.2 Multijet II	Giulia (952), Stelvio
2387	2.4 JTDm	156, 159, 166, Brera, Spider (939)

Kullanıldığı Jeep modelleri

Dizel motorlar (cc)	Tip	Modeller
1956	2.0 Multijet II	Cherokee (KL), Renegade, Compass
2143	2.2 Multijet II	Wrangler (JL)
2174	2.2 Mulitjet II	Cherokee (KL) (2018 -)
2184	2.2 Mulitjet II	Cherokee (KL) (2015 - 2018)

Kullanıldığı diğer taşıtlar

Dizel motorlar (cc)	Tip	Modeller
1598	1.6 Common Rail	Opel Combo D
1910	1.9 Common Rail	Opel Astra, Opel Zafira, Saab 9-3, Cadillac BLS, Saab 9-5
1956	2.0 Common Rail	Opel Astra, Opel Insignia, Saab 9-5

Diğer projeler

• Wikimedia Commons 10 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'taFIAT Pratola Serra modüler motorları hakkında daha fazla içerik bulunmaktadır.