Fransız sineması

Fransız sineması bir yüzyılı aşkın bir süredir Lumiere Kardeşler'den başlayarak Amélie Poulain'e, yeni dalga akımından avant-garde akıma, Georges Méliès'den Cannes film festivali'ne kadar oluşturduğu kendine özgü kültürüyle başta Avrupa sineması olmak üzere dünya sinemalarını birçok yönden etkilemiştir. Fransız film endüstrisi, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılda dünyanın en önemli film endüstrisi olmuştur.

Tarihi

Sinemanın doğuşundan sessiz filmlerin sonuna kadar

Lumiere Kardeşler sinematografiyi icat ettiler. Onların filmi olan Arrivée d'un train gare de Vincennes 1895'te Paris'te çekildi. Birçok tarihçi bu filmi sinemanın başlangıcı olarak alır.

Birinci dünya savaşı sonrası

I. Dünya Savaşı'ndan sonra fransız sineması Paris'in işgali ve birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi film çekimlerinin azalması sonucu zor günler geçirmiştir. Ayrıca bu duruma ek olarak Avrupa yapımı filmlere göre daha ucuz satılan ABD yapımı filmler Avrupa film pazarına girmiştir. (ABD yapımı filmlerin daha ucuz olmasının nedeni ise prodüktörlerin filmin maliyetini kendi ülkelerinde çıkarmaları ve ondan sonra Avrupa pazarına girmeleridir). Avrupa'daki film stüdyolarının başarısız olduğunu gören Avrupa devletleri yabancı filmler için ithalat bariyerleri koymuştur. Fransa'nın koyduğu bariyere göre ise her yedi film ithal edildiğinde bir fransız filmi prodükte edilecek ve sinemalarda gösterilecektir.

I. Dünya Savaşı ile II. Dünya Savaşı arasındaki bu dönemde Jacques Feyder Fransız sinemasında şiirsel gerçekçilik akımının kurucularından olmuştur. Feyder aynı zamanda empresyonist fransız sineması'nı da Abel Gance, Germaine Dulac ve Jean Epstein ile birlikte kontrolü altında tutmuştur.

1931'de Marcel Pagnol ilk büyük üçlemesi olan Marius, Fanny ve César filmlerini çekti. Pagnol bu üçlemeyi takiben La Femme du Boulanger filmini çekti. 1930'ların başka önemli filmleri olarak ise; René Clair'in Under the Roofs of Paris (1930), Jacques Feyder'in Carnival in Flanders (1935), and Julien Duvivier'in La belle equipe (1936) filmleri sayılabilir. 1935'te ünlü oyun yazarı ve oyuncu olan Sacha Guitry ilk filmini çekti ve yönetti, Guitry bu filmi takiben Yeni Dalga döneminin habercisi sayılabilecek 30'dan fazla film daha yönetti. 1937 yılında, ünlü ressam Pierre-Auguste Renoir'ın oğlu olan Jean Renoir ilk baş yapıtı olan La Grande Illusion (Büyük İllüzyon)'ü çekti. 1939'da Renoir La Règle du Jeu (Oyunun Kuralları)'nı çekti. Muhtelif eleştirmenlere göre bu film tüm zamanların en iyi filmlerinden biridir.

Marcel Carné'nin Les Enfants du Paradis (Cennetin Çocukları) filmi 2. Dünya Savaşı sırasında çekildi ve 1945 yılında piyasaya serbest bırakıldı. Üç saat süren filmin çekimleri Nazi işgali yüzünden oldukça zor geçmiştir. Film 1990'ların sonuna doğru yapılan, 600 Fransız film eleştirmeni ve profesyonelin katıldığı bir ankete göre "Yüzyılın En İyi Fransız Filmi" seçilmiştir.

İkinci Dünya Savaşı sonrası

1940'lar-1970'ler

André Bazin'in kurduğu Cahiers du cinéma dergisindeki eleştirmenler ve film severler bu dönemde filmi ve onun ne işe yaradığını sorgulmaya başladılar. Modern film teorisi bu tartışmalar sonucu doğdu. Cahiers dergisindeki eleştirmenlerden olan Jean-Luc Godard, François Truffaut, Claude Chabrol, Jacques Rivette ve Eric Rohmer kendileri film yönetmeye başladılar ve yeni dalga akımını yarattılar. Bu akımın özelliklerini taşıyan en önemli filmlerden bazıları Godard'ın 1960 yılında çektiği Jean-Paul Belmondo'un oynadığı À bout de souffle, Rivette'in yönettiği Jean-Claude Brialy'ın oynadığı Paris nous appartient '(1958) ve Truffaut'un 1960 yılında çektiği Jean-Pierre Léaud'un oynadığı Les Quatre Cent Coups 'udur. 1959'dan 1979 yılına kadar, Truffaut Léaud'un karakteri olan Antoine Doinel. Antoine Doinel'ın öyküsü üç filmde daha sürdü. Çalınmış Buseler’de (Baisers Voles, 1968), sevgi ve sıcaklık arayan bir dedektifti. Antoine çocukluk aşkı Christine Darbon (Claude Jade) evlenecek. Aile Yuvası’nda (Domicile conjugal, 1970) Antoine ve Christine evliyiz. Ayrıca artık bir çiftin hikâyesi.. Kaçak Aşık (L'amour en fuite, 1970) filminde, Antoine ve Christine boşanma, ancak birkaç arkadaş kalır.. Antoine Doinel hayal ürünü bir kişiydi, ama bir bakıma da Truffaut idi. Onun alter egosuydu. Jean-Pierre Leaud, bu kişiliği başarıyla canlandırdı. François Truffaut ve Claude Jade meşgul edildi gibi, aynı zamanda onların kişilik filmi döngüsünde yansıtır.

Yeni nesil oyuncuların gelişi (Jean-Paul Belmondo, Jean Seberg, Delphine Seyrig, Emmanuelle Riva, Jean-Pierre Léaud, Jeanne Moreau, Anna Karina, Romy Schneider, Jean-Claude Brialy, Stéphane Audran, Marie Laforêt, Anouk Aimée, Bernadette Lafont, Jean-Louis Trintignant, Brigitte Bardot, Catherine Deneuve, Françoise Dorléac, Claude Jade, Françoise Fabian, Alexandra Stewart, Anne Wiazemsky, Bulle Ogier ve Raoul Coutard ya da André Weinfeld gibi teknisyenlerin yanı sıra bir avuç yapımcı-patronun (Georges de Beauregard, Pierre Braunberger, Anatole Dauman) desteği de belirleyici unsurlardı. Fransız sineması iki savaş arası dönemden beri oyuncularını yenileyememişti ve yeni yüzlerin ortaya çıkması genç izleyicilere ulaşmayı mümkün kıldı.

Bu aynı zamanda Jean Yanne, Mireille Darc, Jacqueline Bisset, gibi oyuncuların hareketin gerileme döneminde ilk kez beyazperdede görünmeleriydi, Macha Méril, Marie-Christine Barrault, Marlène Jobert, Anny Duperey, Marina Vlady, Marie-France Pisier. .

Festivaller

Adı	Başlangıç tarihi	Şehir	Tipi	Detaylar	Web sitesi
Amiens Uluslararası Film Festivali	1982	Amiens	Özel ilgi alanları	Avrupa, Asya ve Latin Amerika sinemalarına odaklanan, yıllık düzenlenen bir festival.	http://www.filmfestamiens.org 11 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival du Film Merveilleux	2010	Paris	International	Annual film festival celebrating the imaginary, the Wonder and magic from all over the world.	http://www.Festival-film-merveilleux.com/ 18 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Annecy Uluslararası Animasyon Film Festivali	1960	Annecy	Özel ilgi alanları		http://www.annecy.org 29 Nisan 1999 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival du Film Européen Beauvais-Oise	1990	Beauvais	Avrupa		http://www.beauvaisfilmfest.com 28 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival International du Film Ecologique de Bourges	2005	Bourges	Çevre ile ilgili		https://web.archive.org/web/20121109231709/http://www.festival-film-bourges.fr/english/ecological-film-festival.php
Cabestany Kısa Film Festivali	1981	Cabestany	uluslararası	Her yıl düzenlenen kısa film festivali.	http://www.courts-metrages.org 23 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Cannes Film Festival	1939	Cannes	Uluslararası	Dünyanın en eski, en prestijli ve en etkili film festivallerinden biri, her yıl (genellikle mayıs ayında) Palais des Festivals et des Congrès'de düzenlenir.	http://www.festival-cannes.com 26 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
CineHorizontes - Festival de cinéma espagnol de Marseille	2001	Marsilya	Özel ilgi alanları	One of the best Spanish film festivals in France	http://www.cinehorizontes.com 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Cinéma du réel - International Documentary Film Festival	1978	Paris	Özel ilgi alanları		http://www.cinereel.org 11 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Créteil International Women's Film Festival	1978	Créteil	Özel ilgi alanları	Showcase of films by female directors.	http://www.filmsdefemmes.com/ 29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Deauville American Film Festival	1975	Deauville	Özel ilgi alanları	Annual festival devoted to American cinema.	http://www.festival-deauville.com/ 29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Deauville Asian Film Festival	1999	Deauville	Özel ilgi alanları	Annual festival devoted to Asian cinema.	http://www.deauvilleasia.com/ 3 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ÉCU The European Independent Film festival	2006	Paris	Özel ilgi alanları	Annual festival devoted to independent cinema .	http://www.ecufilmfestival.com/ 2 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Fantastique semaine du cinéma	2010	Nice	uluslararası	Annual festival devoted to horror and fantastic cinema (Festival du Film Fantastique) cinema	http://www.cinenasty.com/ 12 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Hallucinations Collectives	2008	Lyon	Özel ilgi alanları	Annual festival devoted to Horror, fantastic, strange and culte cinema.	http://www.hallucinations-collectives.com 3 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Fantastic'Arts	1994	Gérardmer	Özel ilgi alanları	Annual festival devoted to horror and fantastic cinema (Festival du Film Fantastique) cinema	http://www.gerardmer-fantasticart.com/ 13 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival du Film Polonais Cat.Studios	2007	Perpignan	Özel ilgi alanları	Annual festival devoted to Polish cinema.	http://www.catstudios.net 17 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival du Film Web		Oloron-Sainte-Marie	Özel ilgi alanları
Festival International du Film de Montagne	1984	Autrans	Dağ Filmi	first week in December	http://www.festival-autrans.com 6 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival Pocket Film		Paris	Özel ilgi alanları	Mobile phone film festival.	https://web.archive.org/web/20191112050323/http://www.festivalpocketfilms.fr/
Festival international du film des droits de l'homme de Paris	2003	Paris	International	Features and shorts documentaries on human rights issues. Once a year, in February or March. Also present in other cities in France.	http://www.festival-droitsdelhomme.org/paris/ 8 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
International Festival of Audiovisual Programs		Biarritz	Özel ilgi alanları		https://web.archive.org/web/20060701172343/http://www.fipa.tm.fr/
International student short-film festival of Cergy-Pontoise	1991	Cergy-Pontoise	International	Student Festival	http://lefestivalducourt.org/ 24 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Marseille Film Festival	1989	Marsilya	Uluslararası	Held in July	http://www.fidmarseille.org/ 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
NollywoodWeek Paris	2013	Paris	Özel ilgi alanları	Annual festival in late May showcasing the top new films from Nigerian filmmakers and Nollywood	http://www.nollywoodweek.com/ 6 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Festival du Cinéma européen de Lille	1984	Lille	Özel ilgi alanları	European short movies competition	http://www.filmcourt-lille.com 27 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Paris Film Festival	2003	Paris	Uluslararası	Annual festival held in between June to July.	http://www.pariscinema.org/29 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Premiers Plans		Angers	Special interest	Showcase of European directorial debut films.	http://www.premiersplans.org/ 11 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Three Continents Festival	1979	Nantes	Özel ilgi alanları	Annual festival is devoted to the cinemas of Asia, Africa and Latin America.	http://www.3continents.com 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Tréguier International Film Festival	2009	Tréguier	Uluslararası	Annual festival held in July. Open to all filmmakers.	http://www.treguierfilmfest.com 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Utopiales - Nantes International Science-Fiction Festival	1998	Nantes	Özel ilgi alanları	Annual sci-fi festival.	http://www.utopiales.org/ 10 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
European Student Film Festival	2006	Paris	Uluslararası	Has competition, November 14 to 18, 2012	http://www.esff.org/ 10 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.