Hamza bin Abdülmuttalib
Hamza bin Abdülmuttalib (y. 568 – 23 Mart 625), İslam peygamberi Muhammed'in amcası ve süt kardeşidir.[1] Abdülmuttalib bin Haşim'in on oğlundan biridir. Künyesi Ebu Umare ve Ebu Ya'la olup, lakâbı "Esedullah", yani "Allah'ın Aslanı"dır.[2] Annesi Hâle, Muhammed'in annesi Âmine'nin amcasının kızıdır. Muhammed'den iki ya da dört yıl önce doğmuştur.[3] Hicret'ten yedi yıl önce, 615'te Müslüman oldu. 625 yılında gerçekleşen Uhud Muharebesi'nde, savaş meydanında öldü.
| Hamza bin Abdülmuttalib bin Hâşim bin Abdimenâf el-Kureyşî el-Hâşimî | |
 | |
| Doğum | y. 568 Mekke, Arabistan |
| Ölüm | 23 Mart 625 (56-57 yaşlarında) Uhud Dağı, Medine yakınları, Arabistan |
| Ölüm sebebi | Uhud Muharebesi |
| Defin yeri | Uhud, Medine yakınları, Suudi Arabistan |
| Milliyet | Arap |
| Diğer ad(lar)ı | Esedullah (Allah'ın aslanı) Ebu Umare Ebu Ya'la |
| Meslek | Avcı |
| Etkin yıllar | 615-625 |
| Din | İslam |
| Evlilik | |
| Çocuk(lar) | Umâre Ya'lâ Âmir Ümâme |
| Ebeveyn(ler) | Abdülmuttalib bin Haşim (baba) Hâle bint Vüheyb (anne) |
| Aile | Benî Haşim |
Hayatı
değiştir568, 569 veya 570 yılında Mekke’de doğdu. Annesi, Muhammed'in annesi Amine’nin amcasının kızı olan Hâle bint Vüheyb’dir. Muhammed ile birlikte Ebu Leheb’in câriyesi Süveybe’den süt emdikleri için aynı zamanda süt kardeştirler ve çocukluk ile gençlik yıllarında arkadaş ve dost oldukları bilinmektedir.
Hamza’nın 612, 615 veya 616 yıllarında Müslüman olduğu nakledilmektedir.
Müslüman oluşu
değiştirMuhammed, yakınlarına İslam'ı tebliğ etmiş olmasına karşın, Hamza henüz Müslüman olmamıştı. Avcı olan Hamza, bir gün av dönüşü yeğeni Muhammed'in Ebû Cehil tarafından hakarete uğradığını ve şiddete maruz kaldığını duyunca, okunu ve yayını alarak Ebu Cehil'i bulur ve onu ağır yaralar. Muhammed'in davetini de iyice düşünen Hamza, ertesi gün gelip Müslüman olduğunu bildirir.[4]
Yaşanan bu olay sırasında bütün Mekkelilere meydan okuması ve kimsenin karşısına çıkmaya cesaret edememesi, ne kadar usta bir savaşçı ve korkunç derecede güçlü olduğu hakkında bir kanıttır. Usta bir savaşçı olduğundan, İslam'ı seçişi Müslümanları biraz daha kuvvetlendirmiştir ve Mekkeli paganları da ürkütmüştür.
Sonraki yılları
değiştir622 yılında gerçekleşen Hicret'e katıldı, Medine'ye göç etti. 624 yılındaki Bedir Savaşı'nda yer aldı. Bedir'deki savaşta Müslümanların kazanmasında büyük rolü olduğu rivayet edilir.
Ölümü
değiştirHamza'nın Bedir Muharebesi'nde öldürdüğü Utbe adlı birisinin, Hind adında bir kızı vardı. Hind aynı zamanda, o sıralar Mekke'nin lideri konumunda olan Ebu Süfyan'ın eşiydi. Hind, babası Utbe ve amcası Şeybe'nin Bedir'de Hamza tarafından öldürüldüğünü haber alınca, intikam almak için Vahşi bin Harb adlı Habeşli bir köleyi görevlendirdi. Vahşi, çok ustaca mızrak kullanabilen birisiydi. Bu görevi başarılı bir şekilde yaptığı takdirde Hind tarafından ödüllendirilecek ve azad edilecekti.
Hamza, 625 yılında gerçekleşen Uhud Muharebesi'nde, sonradan Müslüman olacak olan Vahşi tarafından, savaşın en kızgın anında, uzaktan bir mızrak darbesi ile öldürüldü.[5] Daha sonra Vahşi, Hamza'nın bedenini parçalayıp ciğerini çıkardı ve Hind'e götürdü. Hind de ciğerini dişledi.[6] Bunun yanı sıra, Hamza'nın burnu, kulağı ve diğer bazı organları da kesildi.[6]
Savaştan sonra Hamza ve diğerlerinin cenaze namazları kılındı. Sahabe Abdullah bin Cahş ile Hamza'nın cenazeleri aynı kabre konuldu. Hamza, Abdullah'ın dayısı idi.
Hamza bin Abdülmuttalib'e daha sonradan "Seyyidüş-şüheda" (Şehitlerin Efendisi) denildi.
Kişiliği
değiştirHamza, kılıcını çok iyi kullanır ve ustaca ok atardı. Aynı zamanda çok iyi bir avcıydı. Vaktinin çoğunluğunu Mekke dışında, avlanarak geçirirdi.
Kendisinin inanılmaz güçlü olduğu nakledilir. Aslanlarla dolu Mekke çölünde tek başına birçok gece geçirdiği, ara sıra başı kesik aslan cesetleriyle Mekke'ye geldiği, bu yüzden aslandan dahi güçlü olduğunun söylendiği rivayet edilir. Zaten Hamza'nın bir diğer adı da Esedullah (Allah'ın Aslanı)'dır.
Uhud Muharebesi'nde öldürülen 45 Mekkeli müşrikin 31 tanesi, bizzat Hamza tarafından öldürülmüştü.[6]
Kaynakça
değiştir- ^ "HAMZA - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ "Hz. Hamza Kimdir Ve Nasıl Müslüman Oldu? Hangi Savaşta Şehit Oldu? Hz. Hamza'nın Hayatı". Hürriyet. 3 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ "Hz. Hamza Kimdir? Kısaca Hz. Hamza'nın Hayatı Ve En Bilinen Sözleri". Milliyet. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ "Hz. Hamza (r.a.) Nasıl Müslüman Oldu?". İslam ve İhsan. 6 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ "VAHŞÎ b. HARB - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ a b c "HAMZA - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022.