Yarasa Harekâtı

Yarasa Harekâtı (Jerma Betkar Harekâtı), Tuğgeneral Osman Pamukoğlu tarafından planlanan ve yönetilen operasyondur. Operasyon devam ettiği sırada Millî Güvenlik Kurulu tarafından iptal edilmiştir.

Yarasa Harekâtı (Jerma Betkar Harekâtı)
Tarih 20-21 Mayıs 1995 Bölge İran Sonuç Operasyon iptal edildi. PKK Kampı terk etti.
Taraflar
Türk Silahlı Kuvvetleri Türk Kara Kuvvetleri (topçu desteği)	PKK
Komutanlar ve liderler
Osman Pamukoğlu	Bilinmiyor
Güçler
1200	358
Kayıplar
Yok	Yok

Arka Plan

Jerma Betkar kampı Türkiye-İran sınırında ki 3500 metre yüksekliğinde ki Şehidan dağının İran sınırları içerisinde kuruludur. Jerma Betkar kampında 358 PKK'lı 9 sabit bina ve 11 çadırda yaşamlarını sürdürüyordu. Mayıs ayının sonunda 40-50'li ve 80-100'lü gruplar halinde Türkiye'nin Hakkari ilinin Yüksekova ilçesinin güneyi ve Şemdinli ilçesinin bütün alanlarında eylem ve saldırıya geçmek için hazırlık yapıyorlardı. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu Jerma Betkar kampı için bir Yarasa Harekatı Planı hazırladı.

Plan

Yarasa Harekat Planı

Yarasa Harekâtı kapsamında, operasyon bölgesinde bir üçgen formasyonu oluşturulması planlanmıştır. Üçgenin tabanı Şehidan Dağı üzerinde sabitlenecek, PKK kampı ise üçgenin kuzey ve güney kanatlarının birleştiği zirve noktasının içinde yer alacaktı. Kamp, Şehidan Dağı'nın zirvesinden doğuya doğru yaklaşık sekiz kilometre mesafede bulunmasına karşın, kuzey kanadındaki komandoların kat edeceği mesafe 34 kilometre, güney kanadındakilerin ise 26 kilometreydi. Bu zorlu coğrafyada ilerlemek için harekâta toplamda 1200 komando katılacaktı; her biri 400 kişiden oluşan üç dağ komando taburu, üçgenin her bir kenarına eşit olarak konuşlandırılacaktı.

Harekâtın kritik unsurlarından biri olan topçu desteği için iki batarya, operasyonun başlamasından önce azami gizlilikle sınıra yaklaşıp ateş mevzilerine yerleşecekti. Saat 05:00’te topçu ateşi başlayarak kampın bulunduğu bölgeye yoğun bir bombardıman yapılacaktı. Koordinatları önceden tespit edilmiş olan 9 bina ve 11 çadır, hem yerde paralanan hassas hem de havada parçalanan ihtiraklı mühimmatla hedef alınacaktı. Bu bombardıman, bir saat boyunca şiddeti ve atış hızı düşmeksizin devam edecekti. Bombardımandan kurtulmak amacıyla çevredeki yüksek bölgelere kaçmaya çalışan PKK unsurları, üçgenin kenarlarında konuşlanmış komandolar tarafından etkisiz hale getirilecekti.

Saat 05:00’te başlayan harekâtın en geç saat 09:00’a kadar tamamlanması öngörülüyordu. İlk aşamanın ardından, komandolar kamp bölgesini kontrol altına alacak ve bölgeden çekilmeye başlayacaktı. Ancak geri çekilme, başlangıçtaki uzun güzergâhlar üzerinden değil, Şehidan Dağı'nın zirvesine doğru yapılacak 8-10 kilometrelik bir dağ tırmanışıyla gerçekleştirilecekti. Çekilme sırasında üçgenin tabanında bulunan 400 komando, uzak mesafeli silahlarla emniyeti sağlayacak ve olası bir saldırıya karşı birlikleri koruyacaktı.

Operasyonun başarısı için bölgedeki PKK'nın iki gözetleme timinin etkisiz hâle getirilmesi kritik bir öneme sahipti. Bu timler, gündüzleri Şehidan Dağı'nın güneyindeki iki ayrı noktadan Türkiye topraklarını gözetliyor, geceleri ise daha gerideki mevzilerde dinleniyordu. Her biri 3-4 kişiden oluşan bu timlerin, harekât başlamadan önce gece karanlığında sessizce ortadan kaldırılması gerekmekteydi. Aksi hâlde, herhangi bir çatışma veya kaçış durumu, harekâtın sürpriz etkisini ortadan kaldıracağı gibi, genel planın başarısını da ciddi şekilde tehlikeye atabilirdi.

Operasyon

19 Mayıs 1995 tarihinde harekat planı onaylandı. 19 Mayıs akşamı harekata katılacak birliklere Tuğgeneral Osman Pamukoğlu tarafından hazır olun emri verildi. Fakat birliklere harekatın nereye yapılacağı söylenmedi. 20 Mayıs günü Tümgeneral Hasan Kundakçı, Tuğgeneral Osman Pamukoğlu'na Ankara ile görüştüğünü Milli Güvenlik Kurulu toplantısını devam ettiğini toplantı sonrası harekatın yapılıp yapılmayacağı hakkında bilgi verileceğini söyledi. Saat 18:00'de Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Tümgeneral Hasan Kundakçı'nın yanına gidip son durum hakkında bilgi almak ister Tümgeneral Hasan Kundakçı toplantının devam ettiğini herhangi bir bilgi gelmediğini söyler. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu Tabur ve bölüklerin psikolojilerinin etkilenmemesi için herhangi bir bilgi vermez. Saat 19:00'dan itibaren taburlar 3500 metre yüksekliğinde ki Şehidan dağına Türkiye tarafından tırmanmaya başladı.19:30'da gökyüzü karardı ve sağanak yağmur başladı. Saat 20:00'de Jandarma Genel Komutanı Aydın İlter, Tuğgeneral Osman Pamukoğlu'nu arayıp toplantının devam ettiğini ve karar çıkmadan operasyona başlamamasını söyledi. Saat 21:05'de Tümgeneral Hasan Kundakçı, Tuğgeneral Osman Pamukoğlu'nu arayıp harekatın yapılmayacağını söyledi. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu bu cevap karşısında tepkisini şu sözlerle dile getirdi:

Komutanım bir tabur PKK'lı yönünden kısmet değilmiş, ama yarın bunlar çil yavrusu gibi bölgeye dağılınca bizim kısmetimiz ölerek, yaralanarak açılmış olacak. Anladım komutanım. İyi geceler.

Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Harekat şube müdürü Binbaşı Ferhan'ı çağırıp harekatın yapılmayacağını telsizle taburlara çağrı yapmasını emretti. 20 Dakika sonra Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Binbaşı Ferhan'a neden bilgi vermediğini sordu. Binbaşı Ferhan Taburların hiçbirinin telsizlere cevap vermediğini bunun nedeninin ise çağrıların bir aldatma olduğunu düşünmeleri olabileceğini söyledi. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Sikorsky UH-60 Black Hawk helikopter ile Şehidan dağının kuzeyine tırmandı. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu burada PKK'nın herhangi bir karartma yapmadığını Jerma Betkar kampının jeneratörler ile aydınlatıldığını gördü. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu Tabur, bölük ve tim komutanlarının çevrimlerine ayrı ayrı girip şu çağrıyı yaptı:

Bana cevap vermenize gerek yok. Yarasalar yuvalarına dönsün. Düğün yapılmayacak.

Sonrası

21 Mayıs sabahı İran Devrim Muhafızları Jerma Betkar kampına gelerek PKK'lılara kampı terk etmelerini söyledi. PKK'lılar üç saat içinde kampı terk etti. Jerma Betkar kampından ayrılan PKK'lılar iki gruba ayrıldı.150 Kişilik PKK grubu 29 mayıs gecesi Durak karakoluna saldırdı. 15 Haziran saat 23:00'da 100 kişilik PKK grubu Ortaklar karakoluna saldırdı, saldırı sonucunda 15 Türk askeri öldü. 54 PKK'lı ise Türk askerleri tarafından öldürüldü.