Karadağlı alfabesi
Karadağlı alfabesi (Abeceda ve Азбука) Güney Slav dillerinden Karadağlı dilinin yazımı için kullanılan iki tipe sahip alfabedir. Latin ve Kiril esaslı iki varyantı vardır.
| Karadağlı alfabesi Abeceda, Азбука | |
|---|---|
| Tür | Ünlü harfli |
| Diller | Karadağlıca |
| Yayımlanması | 2009 |
| Dönem | 2009-günümüz |
| Kardeş alfabeler | Hırvat alfabesi Boşnak alfabesi Sırp alfabesi |
| Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA. | |
Karadağ Anayasası içinde “dil ve alfabe”yi anlatan 13. maddede Kiril ve Latin alfabelerinin eşit olduğu belirtilmiştir.[1] Karadağlıcanın alfabesi Latin ve Kiril esaslı iki denk forma sahiptir. Anayasal olarak her iki yazı sisteminin eşit olması sebebiyle, Karadağlı alfabesi iki paralel varyanta sahiptir. Alfabe 32 harften oluşur.[2]
Karadağlı alfabesi Latin varyantı
değiştirAnayasal olarak Latin ve Kiril esaslı her iki yazı sisteminin eşit olması sebebiyle, Karadağlı alfabesi iki paralel varyanta sahiptir. Karadağ içinde genel kullanımda Latin esaslı Karadağlıca alfabesinin daha yaygın olduğu söylenebilir. Günlük kullanımda, yayıncılıkta, iletişimde Latin yazısının yaygınlığı gözlemlenebilir. Karadağlıların çokluğunda bu yönde bir tercih olduğu da belirtilebilir.[2]
| Sıra | Harf | Türk alfabesindeki dengi[2] | Sıra | Harf | Türk alfabesindeki dengi[2] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | A a | A a | 17 | Lj lj | /ly/ telaffuzuna yakın |
| 2 | B b | B b | 18 | M m | M m |
| 3 | C c | /ts/ telaffuzuna yakın | 19 | N n | N n |
| 4 | Č č | Ç ç | 20 | Nj nj | /ny/ telaffuzuna yakın |
| 5 | Ć ć | Ç ç harfine yakın | 21 | O o | O o |
| 6 | D d | D d | 22 | P p | P p |
| 7 | Dž dž | C c | 23 | R r | R r |
| 8 | Đ đ | C c harfine yakın | 24 | S s | S s |
| 9 | E e | E e | 25 | Š š | Ş ş |
| 10 | F f | F f | 26 | Ś ś | /sy/ telaffuzuna yakın |
| 11 | G g | G g | 27 | T t | T t |
| 12 | H h | H h | 28 | U u | U u |
| 13 | I i | İ i | 29 | V v | V v |
| 14 | J j | Y y | 30 | Z z | Z z |
| 15 | K k | K k | 31 | Ž ž | J |
| 16 | L l | L l | 32 | Ź ź | /zy/ telaffuzuna yakın |
Karadağlı alfabesi Kiril varyantı
değiştir| Sıra | Harf | Türk alfabesindeki dengi[2] | Sıra | Harf | Türk alfabesindeki dengi[2] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | А а | A a | 17 | Н н | N n |
| 2 | Б б | B b | 18 | Њ њ | /ny/ telaffuzuna yakın |
| 3 | В в | V v | 19 | О о | O o |
| 4 | Г г | G g | 20 | П п | P p |
| 5 | Д д | D d | 21 | Р р | R r |
| 6 | Ђ ђ | C c harfine yakın | 22 | С с | S s |
| 7 | Е е | E e | 23 | Ć ć | /sy/ telaffuzuna yakın |
| 8 | Ж ж | J j | 24 | Т т | T t |
| 9 | З з | Z z | 25 | Ћ ћ | Ç ç harfine yakın |
| 10 | З́ з́ | /zy/ telaffuzuna yakın | 26 | У у | U u |
| 11 | И и | İ i | 27 | Ф ф | F f |
| 12 | Ј ј | Y y | 28 | Х х | H h |
| 13 | К к | K k | 29 | Ц ц | /ts/ telaffuzuna yakın |
| 14 | Л л | L l | 30 | Ч ч | Ç ç |
| 15 | Љ љ | /ly/ telaffuzuna yakın | 31 | Џ џ | C c |
| 16 | М м | M m | 32 | Ш ш | Ş ş |
Kaynakça
değiştir- ^ Karadağ Anayasası 12 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Karadağlıca)
- ^ a b c d e f İğci, Alpay (2020). "Güney Slav Resmî Dillerinden Karadağlıcaya Genel Bakış". Balkanlarda Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları. 2 (2). s. 24. doi:10.47139/btdea.755199. 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024.
- ^ a b Perović, Milenko; Silić, Josip; Vasiljeva, Ljudmila (2009). Pravopis crnogorskoga jezika i rječnik crnogorskoga jezika (pravopisni rječnik). Podgorica: Ministarstvo prosvjete i nauke Crne Gore. s. 8.