Karamata eşitsizliği

Matematikte Karamata eşitsizliği[1] ya da baskılama eşitsizliği gerçel doğru üzerinde tanımlı ve gerçel değerli dışbükey ve içbükey fonksiyonlarla alakalı bir temel cebir teoremidir. Eşitsizlik, Jensen eşitsizliğinin kesikli biçimini genelleştiren bir sonuçtur ve bu genelleştirme Schur-dışbükey fonksiyonu kavramına gitmektedir. Eşitsizlik Sırp matematikçi Jovan Karamata'nın adını taşımaktadır.[2]

Eşitsizliğin ifadesi

değiştir

Gerçel doğru üzerindeki bir   aralığında tanımlanmış ve gerçel değerler alan bir dışbükey bir   fonksiyonunu ele alalım. I aralığında x1, …, xn ve y1, …, yn sayıları verilmiş olsun ve (x1, …, xn) sayıları (y1, …, yn) sayılarını baskılasın; diğer deyişle,

  •      ve     
  • her   için
 
  •  

olsun. O zaman,

 

olur. Eğer   fonksiyonu kesin dışbükey bir fonksiyonsa, o zaman bu eşitsizlikteki eşitlik hâli ancak ve ancak her i ∈ {1, …, n} için xi = yi olursa gerçekleşir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Kadelburg, Zoran; Đukić, Dušan; Lukić, Milivoje; Matić, Ivan (2005), "Inequalities of Karamata, Schur and Muirhead, and some applications" (PDF), The Teaching of Mathematics, 8 (1), ss. 31-45, ISSN 1451-4966, 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 9 Ocak 2025 
  2. ^ Karamata, Jovan (1932), "Sur une inégalité relative aux fonctions convexes" (PDF), Publ. Math. Univ. Belgrade (Fransızca), cilt 1, ss. 145-148, Zbl 0005.20101, 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 9 Ocak 2025