Karayazıcı, III. Mehmed dönemindeki Celali isyanları'na önderlik etmiş kişilerdendir.

Karayazıcı, Osmanlı tarihinde Celali olarak adlandırılan isyancılar arasında meşhur olanlarından birisidir. Karayazıcı adıyla anılan bu kişinin gerçek ismi "Abdülhalim" dir.[1] Bazı kaynaklarda Urfa bölgesinde Kılıçlı (Kılınçlı) aşiretinden Ali adında birinin oğlu, bazı kaynaklarda ise Çorum'lu olduğu belirtilmektedir.[2] Karayazıcı' nın resmî görevleri hakkında kaynaklarda çeşitli açıklamalar bulunmaktadır. Halep’teki Venedik konsolosu, Karayazıcı’nın Halep Paşası’na katiplik yaptığı ve bu yüzden “Karayazıcı” lâkabını aldığını, Naimâ ise onun beylerbeylerin yanında sekbanlık ve subaşılık gibi görevlerde bulunduğunu kaydetmiştir.[2]

Sivas eyaletine bağlı sancaklardan birinde mütesellim görevinde bulunduğu sırada sancak başka birine verildiğinden yeni sancakbeyi kendi mütesellimini gönderdi. Karayazıcı bu yeni mütesellimi kabul etmediği gibi etrafına topladığı köylü ve levendlerle bizzat üzerine gelen sancakbeyini öldürdü. Daha sonra üzerine gönderilen beylerbeyinin kuvvetlerini de yenilgiye uğrattı. Karayazıcı, 1600 yılında Urfa' yı ele geçirdikten sonra hükümdarlığını ilan etti. İstanbul' dan üzerine gönderilen Hacı İbrahim Paşa komutasındaki kuvvetleri Kayseri civarlarında bozguna uğrattı. Daha sonra Bağdat valisi Sokolluzade Hasan Paşa serdar tayin edilerek Karayazıcı üzerine harekete geçti. 12 Ağustos 1601 tarihinde Elbistan taraflarında yapılan Sepedlü Muharebesi'nde Karayazıcı, kuvvetlerinin ağır bir yenilgiye uğratılması sonucunda Samsun taraflarına çekildi.[3] Sokolluzade Hasan Paşa onu takip ederek Tokat' a gitti.[1] Karayazıcı, başka bir sefere gerek kalmadan 1602 yılında Canik dağlarında öldü.[2] Ölümünden sonra kardeşi Deli Hasan yerine geçerek isyanı devam ettirdi.

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Osmanlı Tarihi, III. Cilt-I.Kısım, 10. baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı
  2. ^ a b c "Karayazıcı İsyanı, Osmangazi Üni. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:4, Sayı:2 Aralık 2003, Meryem Kaçan Erdoğan" (PDF). 9 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2014. 
  3. ^ "Anadolu'da Büyük İsyan 1591-1611", William J. Griswold, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul (2000), s.29-30