Kongo Krizi
Kongo Krizi, (Fransızca: Crise congolaise) 1960-1965 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti'nde (günümüzdeki Kongo Demokratik Cumhuriyeti) ortaya çıkan siyasi çalkantı ve çatışmadır. Kriz, Kongo'nun Belçika'dan bağımsızlığından hemen sonra başladı ve (gayriresmî olarak) Joseph Desire-Mobutu'nun ülkeyi kontrol etmesiyle sona ermiştir. Kriz sırasında birçok iç savaş çıkması Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri'nin zıt tarafları desteklemesiyle kızışan Soğuk Savaş dönemindeki vekalet savaşlarından birisidir. Kriz boyunca yaklaşık 100,000 insanın öldüğü sanılmaktadır.
Kongo Krizi | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Soğuk Savaş | ||||||||
Saat yönünde sol üstten başlayarak: Elisabetville (Lubumbashi) dışındaki BM mülteci kampı; BM barış gücü askerleri çalılıkta yaralı arkadaşlarına gitmeye çalışıyorlar; silahlanmış Baluba kabilesi; Lodja'da katledilmiş siviller; Ejderha Ruju Operasyonu'ndaki Belçikalı askerler; Simba asilerine karşı savaşan Kongo hükûmeti askerleri ve paralı askerleri | ||||||||
| ||||||||
Taraflar | ||||||||
1960-63:
Kongo (Stanleyville) Mısır FLN/Cezayir Kongo-Brazzaville Tanzanya (önceden Tanganyika) Burundi Çin |
Katanga Devleti |
1964-65:
Kongo (Léopoldville)
Destekleyenler: | ||||||
Komutanlar ve liderler | ||||||||
Joseph Kasa-Vubu Patrice Lumumba (ölü) Antoine Gizenga Pierre Mulele Gaston Soumialot Dag Hammarskjöld (ölü) Nikita Kruşçev Che Guevara Cemal Abdünnasır Ahmed Ben Bella Alphonse Massamba-Débat Julius Nyerere Kral IV. Mwambutsa Mao Zedong |
Kral Baudouin Moise Tshombe Albert Kalonji Mike Hoare Jean Schramme |
Joseph Kasa-Vubu Joseph-Désiré Mobutu Cyrille Adoula Dwight Eisenhower Lyndon B. Johnson |
Kongo Demokratik Cumhuriyeti tarihi |
|
İlgili filmler
değiştir- 'Lumunba', (2000) Fragman 8 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
değiştir- ^ Che: A Revolutionary Life. By Jon Lee Anderson. ISBN 0-8021-4411-X. p.609-11