Dreacos

Sığın

Alces alces'in Türkçe'de "SIĞIN" adı verilen hayvan olmadığına kaynak gösteriyorum, karşılığında sığın diye bir hayvanın var olduğuna dair kaynak gösteriyorsunuz. Ben yok demedim zaten, Sığın, Alageyik demek. Alces alces İngilizce'de "Moose" olarak bilinen hayvan ve adı kesinlikle sığın değil. Gereksiz karışıklık yaratıyorsunuz.Dreacos 18:37, 13 Eylül 2011 (UTC)

Alageyik anlamındaki "ala sığın", sığın (сығын) Kırım tatarcasında "geyik" demektir, Azericedeyse "Alces alces" türü geyiktir. --Kmoksy 18:39, 13 Eylül 2011 (UTC)

Bu Tatarca veya Azerice Wikipedi değil, TDK sözlüğünde yazan: alageyik, -ği a. (ala'geyik) hay. b. Geyikgillerden, Güney Avrupa ve Kuzey Afrika'da yaşayan, yazın postunda ak benekler oluşan, erkeklerinin boynuzları uca doğru kürek biçiminde genişleyen bir cins geyik, sığın (Dama dama). Kaynak olarak gösterdiğim kitabı edinip okumanızı öneririm, TDK sözlüğüne ve Hacettepe Üniversitesi'nde Biyoloji profesörlüğü yapan bir insanın kitabına karşılık kendi savınızı bile desteklemeyen bir blog'a link veriyorsunuz.

Ali Demirsoy'un başımın üzerinde yeri vardır. Ben bir sürü madde açtım vikide. Kullandığım ana kaynak Yaşamın temel Kuralları adlı ders kitabı serisidir. Demirsoy, adlandırmalarını daha çok almancadan birbir çevirerek yapar. TDK sözlüğünü kaynak gösteriyorsunuz. Madem hayvanlar üzerine bilginiz var bir de şunu okuyun: TDK sözlüğüne göre Dana "İneğin, sütten kesilmesinden bir yaşına kadar olan erkek yavrusu." demekmiş. Anadolu'da bütün köylüler bilir ki hem erkek dana hem dişi dana vardır ve bunlar danalıktan çıkınca dişileri "düve" erkekleri "tosun" olur. TDK bu zamana kadar bunu bilmiyorsa suç kimin? O yüzden TDK sözlüğünü kaynak gösterirken yanlışları da olabileceğini hatırdan çıkarmamak gerekir. --Kmoksy 18:59, 13 Eylül 2011 (UTC)

İsterseniz [1] de yayınlanan ve söylediğiniz hatayı barındırmayan Güncel Türkçe Sözlük'e bakın. Hayvanlardan iyi anlıyorum diyebilirsiniz evet, zira mesleğim biyologluk. Alces alces'in Sığın olarak nitelendirildiği tek Türkçe kaynak Vikipedi ve ondan alıntı yapan başka sayfalar. Eğer elinizde bir kaynak varsa lütfen paylaşın, ben de öğrenmiş olayım. Eğer yoksa, lütfen kişisel bilgileriniz doğrultusunda başlığı değiştirip karışıklığa neden olmayın.

Türk Dil Kurumu'nun kitap olarak yayımlanan Türkçe Sözlük'ünde (ve onun aynen internet versiyonu olan http://tdkterim.gov.tr/bts/ Güncel Türkçe Sözlük])'te Bağırtlak maddesinin tanımına bakarsanız; "güvercinin yakın akrabası olan bağırtlak (bozkır tavuğu, Pterocles orientalis) ile bir ördek türü olan çıkrıkçın (Anas querquedula)" hilkat garibesi olarak tek türde toplanmış. "Kaynak olarak gösterdiğim kitabı edinip okumanızı öneririm" diyorsunuz. Sevgili Demirsoy hocam takdir ettiğim büyüğümdür ve [Ali Demirsoy]'un vikideki maddesini bile ben açtım ve onun Yaşamın Temel Kuralları adlı kitap setini kullanarak yüzlerce sayfa oluşturdum. Sığın kelimesi büyük ihtimalle Azerice sözlüklerden alınmıştır. Rusçadan çevrilen Yakut sözlüğü ile Paasonen'in Çuvaş Sözlüğü TDK yayımları arasında çıkmış eski bir sözlsüktür ve yanılmıyorsam burada geçiyor. Zira bu geyik Türkiye'de bulunmaz ve Çuvaş ve Yakut (Sibirya) coğrafyasında olan bu hayvanın adı için azerice sözlüklerden aktarma yapılmış çevireni tarafından. Benim uydurduğum bir şey değil. Doğru ya da yanlış. Öncelik hakkı var. --Kmoksy 19:22, 13 Eylül 2011 (UTC)

Kimsiniz?

Vikipediyi çok iyi biliyorsunuz; eski bir kullanıcı mısınız; Fakat değişikliğiniz yalnızca SIĞIN maddesi üzerine. Sığın adlandırması TDK tarafından Rusçadan çevrilerek Türkçeye kazandırılan Yakutça ve Çuvaşça (1960) sözlüklerinde geçiyor. Büyük ihtimalle çeviren kişi Azerice sözlüklerden yararlanmış, Türkçede olmayan hayvan adları için. --Kmoksy 20:09, 13 Eylül 2011 (UTC)

Eski bir okurum diyelim. Yeni madde eklemekten ziyade sadece yazım hatalarını veya doğrudan yapmakta olduğum iş ile ilgili başlıkları düzenlemeyi seçtiğim için çoğu zaman değişiklikleri hesap açmadan yapıyorum. Sığın konusuna dönersek, Azerice ve diğer Türk dillerinde belirttiğiniz anlama geldiğine şüphem yok, ama dediğim gibi, sonuçta Türkçe Vikipedi üzerinde yer alıyor bu madde ve bu tür farklılıklar bizim dilimizdeki hâlini etkilememeli. Sayın Ali Demirsoy'un adlandırmasına ve kullandığı kaynaklara güvenim sonsuz, o yüzden Sığın ismini onun kullandığı şekliyle, yani Alageyik için ayırarak, altta sizin eklediğiniz adlandırma kısmınını da koruyup Alces alcesin ana başlığını Taçboynuzlu Geyik olarak değiştirelim. Ayrıca bu noktada TDK'nın güvenilirliğinden ziyade, başvurulan ilk kaynaklardan biri olması da önemli.Dreacos 20:23, 13 Eylül 2011 (UTC)

Ali Demirsoy, bizzat tanış olduğum ve çok beğendiğim bir bilim adamıdır. Tabiri caizse sapına kadar bilim adamıdır. Fakat, o da bir insandır. TDK kaynaklı bir yanlışı göremiyebilir. Nitekim TDK'nin daha eski olan iki sözlüğünde (maddeye ekledim) yalnızca "ala geyik" anlamına geldiği yalanlanıyor. Dediğim gibi, 1940'lı yıllarda Yabancı dilcilerin yayımladığı ve Türkçe araştırmaları için önemli olan kimi eserlerin Türkçeye kazandırılması TDK çatısı altında olmuştur ve Yakut dili sözlüğü, Edouard Pekarski (TDK Kütüphanesi Sözl/B/90) ile Çuvaş Sözlüğü, H. Paasonen (1950) (TDK Kütüphanesi HE:Sözl/313) bunun sonucudur. Türkiye'de yaşamayan ve o zamanki Türkçe sözlüklerde geçmeyen bir geyik türü için, sözlükleri Rusçadan tercüme edenler Azerice sözlüklerden yararlanmışlar ve Türkçe yeni bir anlam (Alces alces) kazandırmış "sığın" kelimesine. --Kmoksy 20:34, 13 Eylül 2011 (UTC)

Külfetli bir rica

AnaBritannica ansiklopedisinin 9. cildinde "geyik" maddesinin sonunda (sayfa: 424) "Ayrıca bak. ak kuruklu geyik, alageyik, Amerika kızıl geyiği, bataklık geyiği, benekli geyik, Çin su geyiği, karaca, katır geyiği, misk geyiği, munçak, Père David geyiği, Ren geyiği, sambar, sığın, sika." türleri sıralanıyor. Maalesef Anabritannica'nın "S" cildi bende yok. Eğer sizde var ise (kusuruma da bakmayın) "sığın" maddesini kontrol edebilir misiniz? AnaBritannica'da "alageyik" ile "sığın" maddeleri ayrı geyik türleri için oluşturulmuşa benziyor. 1. cildin 305. sayfasında yer alan "alageyik" maddesinde "sığın" kelimesinden bahsedilmiyor. Büyük ihtimalle AnaBritannica'da "sığın" adı Alces alces için kullanılıyor. Bende ciltleri eksik olduğu için kontrol edemiyorum. --Kmoksy 00:52, 14 Eylül 2011 (UTC)

Oldukça geç gördüm bunu, kusura bakmayın. Korkarım Ana Brittanica elimde mevcut değil, yalnız oldukça eski bir Temel Brittanica'nın ilk 8 cildi duruyordu, orada geyik maddesi altında, dediğiniz gibi, alageyik ve sığın farklı türler için kullanılmış. Sığın'ın olması gereken cilt elimde yok ama maalesef.Dreacos 01:40, 14 Eylül 2011 (UTC)

Teşekkürler. AnaBritannica sığın adını alageyik dışında bir geyik türü için kullanıyor. Büyük ihtimalle bu Alces alces türü için. Fakat, askere gidince AnaBritannica'nın ciltleri yarım kaldı. Sahip olduğum ilk ansiklopedi idi fakat yarım, yalnızca ilk 10 cildini tamamlayabildim. Sığın konusu çok ilginç; hem adlandırması hem de şamanist Sibirya Türklerindeki kültürel boyutuyla gerçekten dataylı araştırma gerektiren bir konu. --Kmoksy 01:53, 14 Eylül 2011 (UTC)

Size iyi bir haberim var, ansiklopedinin dizin kısmı sağlam kalmış ve orada Sığın = Mus şeklinde bir ibare yer alıyor. Tahminimce adı, "geyik" anlamına gelmesi yüzünden zamanla (muhtemelen caucasicus'un nesli tükendikten sonra) diğer türlere aktarılarak devam etmiş. Gerçekten de ilginç.Dreacos 01:59, 14 Eylül 2011 (UTC)

Tamam, AnaBritannica'da sığın kelimesi Dama dama (alageyik) olarak değil Alces alces (mus / elk) olarak kullanılıyor. Alageyik anlamını kazanmasını ben boynuzlarına bağlıyorum. Hem Dama dama hem de Alces alces geyiklerinin erkekleri diğer geyik türlerinden belirgin biçimde farklı olan "kürek boynuzludur". Bence, her ikisinin de "sığın" adını alması bu yüzdendir. Kim yapmış bilmiyorum (??? belki de Sevinç Karol'un Zooloji Terimleri Sözlüğü) ama birisi bu iki geyiği karıştırmış. --Kmoksy 02:10, 14 Eylül 2011 (UTC)