Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ormancılık

(Kuzey Kıbrıs'ta ormancılık sayfasından yönlendirildi)

Kuzey Kıbrıs'ta ormancılık, toplam 480.74 km2'lik (480,740 dönüm) alan kaplayan ormanlarda yapılır. Bunun yanı sıra, 25.116 kilometrekarelik bir orman açması ve orman içi açıklık alanı bulunmaktadır.[1]

Beşparmak Dağları'nda, Alevkayası bölgesinde ormanlar
Kuzey Kıbrıs'ta fidan dikimi

2008 yılında yapılan Orman Aranjeman Planı verilerine göre gerçek orman alanı miktarı 65,426 hektar olup ülkenin %19,69'unu teşkil etmektedir. Bunun 25,712 hektarı (%39.30) verimli orman, 39,714 (%60.70) hektarı ise bozuk orman alanıdır. Bu verilere göre, ülke arazisinin yaklaşık %7'si verimli ormanlarla kaplıdır ve bu, ormanların işlevini yerine getirebilmesi için gerekli olan %30'un çok altındadır.[2]

Tarihçe

değiştir
 
15 Temmuz 2012 günü Değirmenlik bölgesinde çıkan ve Beşparmak Dağları'na sıçrayan orman yangınının dumanlarının Lefkoşa'dan görünümü

İlk Çağ'ın ilk dönemlerinde adanın büyük bir kısmı ormanlarla kaplıydı. Geçen zaman içinde gemi yapımı, bakır madenleri, kereste ihracatı, keçiler ve son olarak da orman yangınlarıyla orman örtüsü küçüldü. 1992 yılında adadaki ormanlık arazi miktarı %20'den azdı.[3]

1975-2008 yılları arasında toplam 1575 orman yangını meydana geldi. Bu yangınlarda 14,381'i özel arazi, 13,470'i ise devlet arazisi olamk üzere toplam 27,851 hektar orman yandı. Bu yangınlar sonucu ortaya çıkan toplam zarar yaklaşık 2.1 milyon TL oldu. En fazla yangın çıkan aylar haziran ile eylül arasındaki aylar, en fazla yangın çıkan yıllar ise 1985 ile 1994 arasındaki yıllar olarak belirlendi.[4] 1982-1988 yılları arasında 1171 hektar ormanlık arazi yandı, buna karşılık olarak ise 1456 hektar ekildi.[5]

Ormanlık alan dağılımı

değiştir

Lefkoşa ilçesi

değiştir

Lefkoşa ilçesinde toplam 14.165 km2 (14,165 dönüm) ormanlık alan bulunur. Toplamda 375.4 km2'lik bir yüzölçümü bulunan ilçede ormanlık arazi oranı %3.77'dir. Bu ormanlık alanın 0.262 kilometrekaresi Lefkoşa Merkez bölgesinde, 13.689 kilometrekaresi Değirmenlik bölgesinde, 0.214 kilometrekaresi ise Ercan bölgesinde bulunur. Yerleşim yerine göre ormanlık alan dağılımı aşağıdadır (Bir kilometrekare yaklaşık 1000 dönümdür):[6]

Lefkoşa Merkez bölgesi

değiştir
Yerleşim Ormanlık alan (Dönüm)
Alayköy 0
Gönyeli 42
Gürpınar 90
Hamitköy 53
Kanlıköy 0
Küçük Kaymaklı 0
Mamari 0
Ortaköy 0
Türkeli 77
Yenişehir-Marmara 0
Yılmazköy 0

Değirmenlik bölgesi

değiştir
Yerleşim Ormanlık alan (Dönüm)
Beyköy 0
Cihangir 13
Çukurova 0
Demirhan 0
Değirmenlik 11,463
Düzova 0
Gökhan 0
Haspolat 1171
Kalavaç 385
Minareliköy 657
Yeniceköy 0

Ercan bölgesi

değiştir
Yerleşim Ormanlık alan (Dönüm)
Akıncılar 0
Balıkesir 10
Dilekkaya 0
Erdemli 26
Değirmenlik 11,463
Gaziköy 0
Gaziler 0
Kiracıköy 89
Kırklar 17
Kırıkkale 33
Meriç 35
Yiğitler 4

Gazimağusa ilçesi

değiştir

Gazimağusa ilçesinde toplam 75.014 km2 (75,014 dönüm) ormanlık alan bulunur. Toplamda 745.5 km2'lik bir yüzölçümü bulunan ilçede ormanlık arazi oranı %10.06'dır. Bu ormanlık alanın 2.733 kilometrekaresi Gazimağusa A bölgesinde, 0.122 kilometrekaresi Gazimağusa B bölgesinde, 0.251 kilometrekaresi Akdoğan bölgesinde, 54.091 kilometrekaresi Geçitkale bölgesinde, 17.817 kilometrekaresi ise Gönendere bölgesinde bulunur. Yerleşim yerine göre ormanlık alan dağılımı aşağıdadır (Bir kilometrekare yaklaşık 1000 dönümdür):[7][8]

Ağaç türleri

değiştir
 
Beşparmak Dağları'nda, Alevkayası bölgesinde akdeniz servisi ağacı

Kıbrıs'ta ormanlardaki en yaygın ağaç türleri servi, çam, meşe ve İngilizlerin getirdiği okaliptüstür. Bunlar dışında Kıbrıs akasyası, nar, zeytin ve turunç ağaçları da ormanlarda bulunur. Bu bitki örtüsü Akdeniz ikliminin bir sonucudur. Ormanlarda yaprağını döken pek çok ağaç bulunur. Bunun dışında, zeytingiller, çamgiller, Turunçgiller ve bodur ağaçlar da yaygındır.[9]

2008 yılında yapılan araştırmalara göre ülkedeki orman ağaçlarının dağılımı şöyledir:[10]

Ağaç türü Kapladığı alan (hektar) Dağılımı
Kızılçam 30,603.0 %46.78
Fıstık çamı 1502.9 %2.29
Servi 461.7 %0.70
Okaliptüs 348.2 %0.53
Akasya 384.7 %0.58
Halep çamı 85.7 %0.13
Ardıç 9533.2 %14.57
İbreliler arası karışık 15,407.9 %23.55
Yapraklılar arası karışık 4204.4 %6.42
İbreliler-Yapraklılar karışık 2884.3 %4.40

Ormanlardan da geçen Kanlıdere'de yapılan bir araştırmada 15 farklı ağaç türü tespit edilmiş ve bölgedeki en yaygın türün Eucalyptus camaldulensis olduğu bulunmuştur.[11]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ KKTC Devlet Planlama Örgütü. 2008 Yılı Makroekonomik ve Sektörel Gelişmeler (Haziran 2010 bas.). s. 235. 
  2. ^ KKTC Devlet Planlama Örgütü. 2008 Yılı Makroekonomik ve Sektörel Gelişmeler (Haziran 2010 bas.). s. 234. 
  3. ^ Hakeri, Bener Hakkı (1992). "Kıbrıs". Kıbrıs Türk Ansiklopedisi. I. Kıbrıs Gazetesi Yayınları. s. 201. 
  4. ^ "Doğayı sevmiyoruz". Kıbrıs Gazetesi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  5. ^ İstatistik Yıllığı 1988. KKTC Devlet Planlama Örgütü. ss. sf. 146. 
  6. ^ KKTC Tarım Bakanlığı İstatistik ve Planlama Şubesi. Tarımsal Yapı ve Üretim 2007. s. 10. 
  7. ^ KKTC Tarım Bakanlığı İstatistik ve Planlama Şubesi. Tarımsal Yapı ve Üretim 2007. s. 12. 
  8. ^ KKTC Tarım Bakanlığı İstatistik ve Planlama Şubesi. Tarımsal Yapı ve Üretim 2007. s. 11. 
  9. ^ "Kuzey Kıbrıs'ta Doğal Yaşam - Flora". Orta Doğu Teknik Üniversitesi. 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  10. ^ KKTC Devlet Planlama Örgütü. 2008 Yılı Makroekonomik ve Sektörel Gelişmeler (Haziran 2010 bas.). s. 237. 
  11. ^ Kıbrıs Türk Biyologlar Derneği (2003). Kanlıdere ve Asi Dere Florası. Kıbrıs Türk Biyologlar Derneği. ss. Giriş - XV.