Leyla Güven
Leyla Güven (d. 6 Mayıs 1964; Cihanbeyli), Kürt asıllı Türk siyasetçi.
| Leyla Güven | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Leyla Güven, 2020 | |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 25 ve 27. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 7 Temmuz 2018 - 4 Haziran 2020 | |
| Seçim bölgesi | 2018 - Hakkâri |
| Görev süresi 23 Haziran 2015 - 1 Ekim 2015 | |
| Seçim bölgesi | Haziran 2015 - Şanlıurfa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 6 Mayıs 1964 Cihanbeyli, Konya, Türkiye |
| Partisi | Halkın Demokrasi Partisi (1994-2003) Demokratik Halk Partisi Sosyaldemokrat Halk Partisi Demokratik Toplum Partisi Halkların Demokratik Partisi |
| Çocuk(lar) | 2 |
İlk yılları ve kariyeri
değiştirLeyla Güven 6 Mayıs 1964'te Konya'nın Cihanbeyli ilçesinde doğdu. Ortaokulu tamamladıktan sonra Meslek Yüksek Okulu'ndan mezun oldu. 1980 yılında ailevi nedenlerle Almanya'ya taşındı Çocukluk ve gençlik yıllarını Almanya'da işçi olan ailesinin yanında geçirdi.[1] 1985 yılında Türkiye'ye döndü.[2]
Ailesinin yedinci ve en küçük çocuğu olan Güven, görücü usulü bir evlilik yaptı ve bu evlilikten tek başına büyüttüğü iki çocuğu oldu.[2]
Siyasete 1994'te Halkın Demokrasi Partisi Konya İl Yönetim Kurulu üyesi olarak girdi. Güven sırasıyla; HADEP Konya Kadın Kolları Başkanlığı, HADEP Merkezi Kadın Kolları Yöneticiliği, Demokratik Halk Partisi Parti Meclisi Üyesi, DEHAP Adana Kadın Kolları Başkanlığı görevlerinde bulundu. 2000 yılında bir HADEP gösterisi sırasında tutuklandı.[3]
2004 yılında Sosyaldemokrat Halk Partisinden Adana'nın Seyhan ilçesi Küçükdikili beldesi belediye başkanı[4] ve 2009 yılında Demokratik Toplum Partisinden Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesi belediye başkanı olarak seçildi.[5]
2006 yılında ROJ TV'nin Danimarka Başbakanına gönderdiği dilekçenin imzacılarından biri olarak tekrar kovuşturmaya uğradı.[6] Ekim 2007'de, tutuklanan belediye başkanı Osman Keser ile dayanışmasını ifade ettiği için tutuklanan beş belediye başkanından biriydi.[7] 20 Mayıs 2008'de International Herald Tribune'de yayınlanan "Türkiye'deki Kürt sorununun barışçıl çözümü için çağrı"nın imzacılarından biriydi.[8]
Eylül 2009'da Avrupa Konseyi Kongresi üyeliğine atandı ve 14 Ekim 2009'da Güneydoğu Anadolu'da yerel demokrasinin durumu konulu Kongre Genel Kurul tartışmasında kilit konuşmacı olarak yer aldı.[9]
24 Aralık 2009'da Kürt siyasetçilere yönelik geniş çaplı bir operasyonda gözaltına alındı. Yargılanmasına Ekim 2010'da başlandı. Bu tutuklamaları yorumlayan BBC İstanbul bürosu başkanı, Türk savcıların "devlet ile en büyük azınlığı arasındaki zaten sınırlı olan diyalog fırsatlarını kapattıklarını" öne sürdü. Mayıs 2010'da Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammarberg onu Diyarbakır'daki cezaevinde ziyaret etti ve bu kadar çok sayıda Kürt yerel seçilmiş temsilcinin tutukluluğunun devam etmesinden duyduğu endişeyi dile getiren bir bildiri yayınladı.[10]
Güven, dört yıllık tutukluluğun ardından Temmuz 2014'te Diyarbakır'da tutuklu bulunan diğer 30 yerel seçilmiş temsilciyle birlikte serbest bırakıldı.[11] Haziran 2015 genel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) 25. dönem Şanlıurfa milletvekili olarak meclise girdi. 26 Mart 2016 tarihinde Hatip Dicle ile birlikte Demokratik Toplum Kongresi eşbaşkanlığına seçildi.[12]
Güven, 22 Ocak 2018 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin Afrin'de yürüttüğü Zeytin Dalı Harekatı'nı eleştirdiği için gözaltına alındı ve dokuz gün sonra tutuklandı.[13] Eş Başkanı olduğu Demokratik Toplum Kongresinin Kürdistan Topluluklar Birliğinin (KCK) bir parçası olduğu iddia edildi ve bu nedenle yasaklı bir örgütün kurucusu ve yöneticisi olmakla suçlandı.[14]
Güven, 24 Haziran 2018 genel seçimlerinde Hakkari milletvekili olarak seçildi. Yasaya göre milletvekili olarak dokunulmazlığı vardı ve 29 Haziran 2018'de bir hakim tarafından serbest bırakılmasına karar verildi. Savcılık karara itiraz etti ve Güven serbest bırakılmadan önce karar bozuldu.[15] Açlık grevi ve uluslararası dayanışma kampanyasının[16][17] ardından Ocak 2019'da serbest bırakıldı ve aynı yılın Temmuz ayında parlamentoya girdi.[18]
Vekilliğinin düşürülmesi ve tutuklanması
değiştirEylül 2019'da, KCK davasından aldığı altı yıl 3 aydan fazla hapis cezası Yargıtay tarafından onandı,[19] ancak milletvekili dokunulmazlığı nedeniyle tutuklanmadı. Milletvekili olarak görevlerinden alınan HDP'li belediye başkanlarına destek verdi.[20] Barış Pınarı Harekâtı sırasında "Rojava'daki savaşa karşı sesinizi yükseltin" açıklaması nedeniyle 2019'dan beri terör propagandası yapmaktan soruşturuluyor.[21] Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) kovuşturmasını kınadı ve Türk makamlarının Birleşmiş Milletler tarafından sağlanan insan hakları standartlarına uymasını talep etti.[22]
4 Haziran 2020 tarihinde, HDP'li siyasetçi Musa Farisoğulları ve gazeteci ve Cumhuriyet Halk Partili (CHP) siyasetçi Enis Berberoğlu ile birlikte milletvekilliği düşürüldü ve ardından eski mahkûmiyeti nedeniyle tutuklandı.[23] 9 Haziran'da, iki hapis cezasının tahliyesini mümkün kılacak şekilde uyarlanmasıyla serbest bırakıldı[24] 21 Aralık 2020'de hakkındaki "örgüt yöneticisi olmak" suçlaması sebebiyle 22 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılan Güven tutuklanarak Diyarbakır Kadın Cezaevine gönderildi.[25]
17 Mart 2021 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, kendisi ve diğer 866 HDP'li siyasetçi için beş yıl siyaset yasağı talebiyle Anayasa Mahkemesinde dava açtı.[26]
Kaynakça
değiştir- ^ "Leyla Güven kimdir? Leyla Güven aslen nerelidir, kaç yaşındadır?". Sözcü. 6 Nisan 2020. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024.
- ^ a b "Şanlıurfa - Viranşehir". Güneydogu. 11 Haziran 2009. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Annual report 2000" (PDF). Human Rights Foundation of Turkey (HRFT). 2001. 26 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Women in power and decision-making" (PDF). Turkey, Prime Ministry, General Directorate on the Status of Women. 2008. 24 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Court Rules for Continuation of HDP MP Leyla Güven's Detention". Bianet. 11 Temmuz 2018. 15 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024.
- ^ "Construction of Kurdish Identity in the context of Globalization". Roj TV Blogspot. 31 Ocak 2006. 4 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Five DTP Mayors Arrested". Info Turk. 2007. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Call for a peaceful settlement of the Kurdish question in Turkey" (PDF). Institut Kurde. 20 Mayıs 2008. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Speech by Mrs. Leyla Güven, Mayor of Viransehir, on the situation of local authorities in Southeast Anatolia". Council of Europe. 14 Ekim 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Turkey: Commissioner Hammarberg concludes his visit to Diyarbakir and Ankara". Council of Europe. 26 Mayıs 2010. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- ^ "Congress pleased by release of Leyla Güven and the other elected representatives detained in Turkey". Council of Europe. 3 Temmuz 2014. 15 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2014.
- ^ "English – DEMOKRATİK TOPLUM KONGRESİ". 27 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ Istanbul - BIA News Desk (18 Aralık 2018). "Former Diyarbakır Co-Mayor Kışanak Goes on 10-Day Hunger Strike in Prison".
- ^ WDR (16 Kasım 2018). "Wo bleibt die Justiz für Leyla Güven?". www1.wdr.de (Almanca). 19 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2019.
- ^ İstanbul - BIA News Desk (29 Haziran 2018). "Verdict of Release Issued for HDP Hakkari MP Leyla Güven Reversed". Bianet. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024.
- ^ "Paris awards Leyla Guven with honorary citizenship". ANF News (İngilizce). 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ "Statement of solidarity with HDP Deputy Leyla Güven". GUE/NGL (İngilizce). 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020.
- ^ "HDP lawmaker Güven sworn into Turkish parliament one year after election". Ahval (İngilizce). 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
- ^ "Supreme Court of Appeals Upholds Prison Sentences of 3 HDP MPs". Bianet. 24 Eylül 2019. 12 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020.
- ^ "Leyla Güven: AKP is facing collapse". ANF News (İngilizce). 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
- ^ "Pro-Kurdish leaders investigated by Turkey for opposing Syrian offensive". Ahval (İngilizce). 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020.
- ^ "Turkey: Harassment of several HRDs as a reprisal for their calls for peace and respect of human rights in the context of the "Operation Peace Spring"". International Federation for Human Rights (İngilizce). 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020.
- ^ "Stripped of MP Status, HDP's Güven and Farisoğulları, CHP's Berberoğlu Arrested". Bianet. 5 Haziran 2020.
- ^ "Stripped of MP Status, HDP's Leyla Güven Released". Bianet. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
- ^ "Leyla Güven: 'Örgüt üyeliği' suçlamasıyla 22 yıl 3 ay hapis cezası verilen DTK Eş Başkanı tutuklandı". BBC Türkçe. 21 Aralık 2020. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020.
- ^ "HDP indictment seeks political ban for 687 members, including Demirtaş, Buldan and Sancar". Bianet. 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.