Messier 81 (ayrıca NGC 3031 olarak belirtilir), Büyük ayı takımyıldızında yaklaşık olarak 11,74 MIy (3,6 Mpc) uzaklıkta bulunan büyük tasarım sarmal gökadadır. 31 Aralık 1774 tarihinde Johann Elert Bode tarafından keşfedilmiş olup bazen kaşifinin onuruna Bode Gökadası olarak adlandırılır. 1993 yılında bir süpernova içerdiği (SN 1993J) anlaşılmıştır.

Messier 81[1][2]
Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen Messier 81 görüntüsü.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızBüyük ayı[3]
Sağ açıklık (α)09sa 55d 33,2s[4]
Dik açıklık (δ)+69° 03′ 55″[4]
Galaksi sınıfıSA(s)ab;LINER Sy1.8[4]
Görünür büyüklük (V)7,0[5]
Görünür büyüklük (B)7,8[5]
Yüzey parlaklığı (SB)13,0[5]
Boyut29,44 kpc (96.000 ly)
(çap; 25,0 mag/arcsec2 B-bandı izofotu)[4][6]
Görünür boyut (V)26,9′ × 14,1′[4]
Özellikler
Grup veya kümeM81 Grubu[4]
Başak Süperkümesi[4]
Kırmızıya kayma (z)−0,000130 ± 0,000009[4]
Helyo dikey hız ()-34 ± 4 km/sn[4]
Galaktosentrik hız73
Mesafe11,74 MIy (3,6 Mpc)[7]
Yarı-ışık yarıçapı ()41000 Iy
Keşif
Johann Elert Bode (31 Aralık 1774)
Katalog belirtmeleri
M 81 • NGC 3031 • UGC 5318 • PGC 28630 • CGCG 333-007 • MCG +12-10-010 • IRAS 09514+6918 • GC 1953 ve 1949 • h 649 • KCPG 218A • Bode 17 • Koehler 8A
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

M81'in 250 milyara yakın yıldız içerdiğine inanılmaktadır. Dolayısıyla bu bakımdan Samanyolundan daha küçüktür. Biçimi itibarıyla, muazzam bir sarmal gökada örneği teşkil eder. Ayrıca, +6,9 luk görünür parlaklığı ile en parlak gökadalar arasında yer alır.

Özellikler

değiştir
 
M81 (sol) ve M82 (sağ). Bu iki gökadanın yüksek çekim güçleri nedeniyle büyük bir etkileşimleri vardır. Diğer nesne, NGC 3077, fotoğrafın üst kenarında görülebilir. Kaynak:Scott Anttila.

D25 izofotal çapı 29,44 kiloparsek (96.000 ışık yılı)[4][6] olan Messier 81 gökadası, Samanyolu'na olan yakınlığı, büyük yapısı ve içerisinde 70 milyon M büyüklüğünde bir süper kütleli kara delik barındıran aktif gökada çekirdeği[8] nedeniyle profesyonel gök bilimciler tarafından kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Gökadanın büyük boyutu ve nispeten yüksek parlaklığı onu amatör gök bilimciler için de popüler bir hedef haline getirir.[9] Şubat 2022 sonlarında gök bilimciler, M81'in tekrarlayan hızlı radyo patlaması FRB 20200120E'nin kaynağı olabileceğini duyurdular.[10][11]

Yakın gökadalar ve grup bilgisi

değiştir

Messier 81, M81 Grubu'nun en büyük gökadalarından biridir. Büyük ayı takımyıldızında yer alan grup içerisinde 34 gökadanın bulunduğu tahmin edilir.[12] Bu grubun Dünya'ya olan uzaklığı yaklaşık 11,7 milyon ışık yılıdır. M81, Messier 82 ile etkileşim halindedir.[13] Bu iki gökada, gerçek bir fiziksel grup olan ve Yerel Grubumuzun en yakın komşularından biri olan M81 grubunun çekirdeğini oluşturur. Bu grup ayrıca NGC 2403, NGC 3077 ve NGC 2976'yı da içermektedir. Messier 81'in ayrıca küçük bir uydu gökadası, düzensiz cüce gökada Holmberg IX (UGC 5336) vardır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Jensen, Joseph B.; Tonry, John L.; Barris, Brian J.; Thompson, Rodger I.; Liu, Michael C.; Rieke, Marcia J.; Ajhar, Edward A.; Blakeslee, John P. (Şubat 2003). "Measuring Distances and Probing the Unresolved Stellar Populations of Galaxies Using Infrared Surface Brightness Fluctuations". Astrophysical Journal. 583 (2). ss. 712-726. doi:10.1086/345430. 10 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2009. 
  2. ^ I. D. Karachentsev, O. G. Kashibadze (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1). ss. 3-18. doi:10.1007/s10511-006-0002-6. 
  3. ^ R. W. Sinnott, editor (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 0-933-34651-4. 
  4. ^ a b c d e f g h i j "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 3031 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2006. 
  5. ^ a b c "Revised NGC Data for NGC 3031". SEDS. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  6. ^ a b De Vaucouleurs, Gerard; De Vaucouleurs, Antoinette; Corwin, Herold G.; Buta, Ronald J.; Paturel, Georges; Fouque, Pascal (1991). Third Reference Catalogue of Bright Galaxies. Bibcode:1991rc3..book.....D. 
  7. ^ Gerke ve diğerleri (2011): A Study of Cepheids in M81 with the Large Binocular Telescope (Efficiently Calibrated with Hubble Space Telescope). In: The Astrophysical Journal 743(2).
  8. ^ Devereux, N.; Ford, H.; Tsvetanov, Z.; Jocoby, J. (2003). "STIS Spectroscopy of the Central 10 Parsecs of M81: Evidence for a Massive Black Hole". Astronomical Journal. 125 (3). ss. 1226-1235. Bibcode:2003AJ....125.1226D. doi:10.1086/367595. 
  9. ^ O'Meara, S. J. (1998). The Messier Objects. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55332-2. 
  10. ^ Starr, Michelle (23 Şubat 2022). "Mysterious Repeating Fast Radio Burst Traced to Very Unexpected Location". ScienceAlert. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  11. ^ Kirsten, F; ve diğerleri. (23 Şubat 2022). "A repeating fast radio burst source in a globular cluster". Nature. 602 (7898). ss. 585-589. arXiv:2105.11445 $2. Bibcode:2022Natur.602..585K. doi:10.1038/s41586-021-04354-w. PMID 35197615. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  12. ^ I. D. Karachentsev (2005). "The Local Group and Other Neighboring Galaxy Groups". Astronomical Journal. Cilt 129. ss. 178-188. doi:10.1086/426368. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2009. 
  13. ^ M. S. Yun, P. T. P. Ho, K. Y. Lo (1994). "A high-resolution image of atomic hydrogen in the M81 group of galaxies". Nature. Cilt 372. ss. 530-532. doi:10.1038/372530a0. 

Dış bağlantılar

değiştir

(İngilizce)

Bahar açısına göre önceki: M 67 | Bahar açısına göre sonraki: M 82
Katalog sırasına göre önceki: M 80 | Katalog sırasına göre sonraki: M 82


Bakmak istediğiniz cisminin resmini seçiniz

 M1Messier 2Messier 3Messier 4Messier 5KelebekMessier 7Deniz Kulağı BulutsusuMessier 9Messier 10Yaban ÖrdeğiMessier 12Messier 13Messier 14Messier 15Kartal BulutsusuOmega BulutsusuMessier 18Messier 19Üç Boğumlu BulutsuMessier 21Messier 22Messier 23Messier 24Messier 25Messier 26Halter BulutsusuMessier 28Messier 29Messier 30Andromeda GalaksisiNGC 221Üçgen GalaksisiMessier 34Messier 35Messier 36Messier 37Messier 38Messier 39Messier 40Messier 41Orion BulutsusuMessier 43Messier 44ÜlkerMessier 46Messier 47Messier 48Messier 49Messier 50Girdap gökadasıMessier 52Messier 53Messier 54Messier 55Messier 56Halka bulutsusuMessier 58Messier 59Messier 60Messier 61Messier 62Ayçiçeği GökadasıSiyah Göz GökadasıMessier 65Messier 66Messier 67Messier 68Messier 69Messier 70Messier 71Messier 72Messier 73NGC 628Messier 75Küçük Halter BulutsusuNGC 1068Messier 78Messier 79NGC 6093NGC 3031Messier 82Messier 83Messier 84Messier 85Messier 86Messier 87Messier 88Messier 89Messier 90Messier 91Messier 92Messier 93Messier 94Messier 95Messier 96Baykuş BulutsusuMessier 98Messier 99Messier 100Fırıldak GalaksisiNGC 5866Messier 103Sombrero GökadasıMessier 105Messier 106Messier 107Messier 108Messier 109Messier 110
Messier nesneleri kataloğu