Navahoca ya da Navaho dili (kendilerince Diné bizaad; İngilizce Navajo, Navaho), ABD'de New Mexico, Arizona, Kolorado ve Utah eyaletlerinde Navaholar tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. Güney Atabask dilleri alt grubunda sınıflandırılan Navahocanın en yakın akrabası Apaçi dilleridir. ABD'de konuşanı en fazla olan Kızılderili dilidir. 2007 yılı rakamlarına göre konuşanı 170,717[1] kişidir.

Navahoca
Diné bizaad
Ana dili olanlarABD (New Mexico, Arizona, Kolorado, Utah)
Konuşan sayısı170.717 (2007)[1]  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Dil kodları
ISO 639-1nv
ISO 639-2nav
ISO 639-3nav
Navahocanın yoğun olarak konuşulduğu iki eyalet: New Mexico (en fazla; mavi) ve Arizona (daha az; mor)
Navaho bayrağı

Dilin gelişimi ve bilimsel işlenişi için çalışan kurum Navaho Dil Akademisi (NLA) adlı kâr amacı gütmeyen kurumdur.

Diyalekt ve kabileler

değiştir
  • Doğu lehçesi (İng. Eastern dialect)
  • Batı lehçesi (İng. Western dialect)
Doğu Batı Anlamı
yas zas kar
gohwééh ahwééh kahve
Şahıs Önek Anlamı
1sg shi- ben-im
2sg ni- sen-in
3sg bi- o-n-un
ho- / a- ¹ birisi-n-in
1dual nihi- ikimiz-in
2dual nihi- ikiniz-in
3dual bi- ikisi-n-in
1pl danihi- üçümüz-ün / biz-im
2pl danihi- üçünüz-ün / siz-in
3pl dabi- üçü-n-ün / onlar-ın

¹ agaan : birisinin kolu ; ajáád : birisinin bacağı

Örnekler

değiştir
  • dineʼé kabile
  • saad dil
  • łį́į́ʼ at
  • łóóʼ balık
  • atsįʼ et
  • ayęęzhii yumurta
  • dił kan
  • nimasii patates
  • naadą́ą́ʼ mısır
  • łigaii ak, beyaz
  • łizhin kara, siyah
  • dinootłʼizh yeşil
  • łichííʼ kırmızı
  • béeso para
  • azhéʼé baba
  • óola altın
  • yáh gök
  • shá güneş
  • su
  • łáaʼii bir
  • naaki iki
  • tááʼ üç
  • dį́į́ʼ dört
  • ashdlaʼ beş
  • aooʼ evet
  • Tʼóok bizaad Türkçe
  • Tʼóok bikéyah Türkiye
değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b census.gov 3 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2007 American Community Survey. Accessed 2010-07-13.

Dış bağlantılar

değiştir