Niğdeli Aşık Tahiri
Bu maddenin konusunun kayda değerlik yönergelerini (kişiler, kitaplar, organizasyonlar ve şirketler, okullar, müzik, akademisyenler, web içeriği, filmler, tiyatro oyunları, TV programları) sağlayıp sağlamadığı belirsizdir.
Bağımsız ve güvenilir kaynaklar kullanarak maddeyi geliştirebilir ve kayda değer olduğunu ispat edebilirsiniz. Maddenin kayda değerliği kanıtlanamazsa Vikipedi'nin silme politikası gereğince hızlı silinmesi veya kayda değerliği tartışmalı ise silinmeye aday gösterilmesi yerinde olacaktır. Kaynak ara: "Niğdeli Aşık Tahiri" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR Bu madde Kasım 2024 tarihinden bu yana işaretli olarak durmaktadır. |
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2024) |
Aşık Tahiri (?, Niğde - 1882[1] / 1883[2]), 19. yüzyılda yaşamış bir Türk halk ozanıdır.
Doğumyılı
değiştirDoğumyılı ile ilgili değişik görüşler vardır. Mehmet Zeki Oral'a göre 1812 ve 1814 yılları arası[3] Nail Tan ve Hayrettin İvgin'e göre 1812 yılında Niğde'nin Altunhisar kasabasında,[4] M. Emin Arısoy'a göre 1813,[5] Tahir Kutsi Makal'a göre ise 1818 yılında doğmuştur.[1]
Yaşam öyküsü
değiştirMehmet Zeki Oral'a göre Aşık Tahiri'nin babasının adı bilinmiyordur.[6] Hacı Angı ve Dudu Angı'ya göre babasının adı Ağazade Hacı Ali Ağa'dır.[7] Aşık Tahiri'nin torunu olan Ertuğrul Doygun'a göre Aşık Tahiri'nin dedesi Kuzumağa olarak bilinen Ali Ağa'dır ve kendisi 18. yüzyılın sonuna doğru Urfa'dan Niğde'ye göç etmiştir.[8]
Adı Mehmet olan Aşık Tahiri, ilköğretim eğitimini mahalle mektebinde almış, sonra da Bor ve Kayseri medreselerinde eğitim görmüştür.[6] Şiirlerinden Sadık ve Arif adını taşıyan kardeşleri olduğu anlaşılmaktadır. >>Attı felek benim gurbete taşımı, Derdi gamdan hali kalmadı başım, Sorar ise Sadık, Arif kardeşim, Kalü inna lillah oldu din varın<<[9] Başka bir şiirinde ise adları Celal ve Nuri olan çocuklarından sözetmektedir. >>Sağ yanım Nuri'dir, sol yanım Celal, Eyleyin yavrular hakkınız helal, Can hulkuma geldi yastığıma al, Üç gün evvel girdin düşüme felek.<<[10] Oğlu Nuri'nin torunu olan Sare Mahin'e göre dedesi Nuri Altunhisar'ın Akmanlar köyünde imamlık yapmıştır.[10]
Etkilendiği Aşıklar ve eserleri
değiştirTahiri, şiirlerinden anlaşıldığı gibi Dertli, Emrah, Gevheri, Katibi gibi aşıklardan etkilenmiştir.[11] Tahiri'nin 23 sayfalık bir divanı bulunmaktadır.[12] Kitabını 1955 yılında yayınlayan Mehmet Zeki Oral'ın eserinde Tahiri'ye ait 38 şiir bulunmaktadır.[13]
Kaynaklar
değiştir- ^ a b Tahir Kutsi Makal, Türk Halk Şiiri, İstanbul 2002, s.180
- ^ Doç. Dr. Nedim Bakırcı, 19. Yüzyıl Aşıklarından Niğdeli Aşık Tahiri, Kömen Yayınları, Ocak 2017, Konya, 1. Baskı, s.70
- ^ (M. Zeki Oral, Orta Köylü Aşık Tahiri, Hayatı - Edebî Şahsiyeti - Eserleri, Ankara 1955, s.8)
- ^ Tan - Hayrettin İvgin, Aşık Tahiri Bibliyografisi, Ankara 1983, s.9)
- ^ M. Emin Arısoy, Şiirde Bor ve Bor Şairleri Antolojisi, Niğde, s.124
- ^ a b M. Zeki Oral, Orta Köylü Aşık Tahiri, Hayatı - Edebî Şahsiyeti - Eserleri, Ankara 1955, s.8
- ^ Dudu ve Hacı Angı, Ölümünün 124. Yıl Dönümünde Altunhisarlı Aşık Tahiri, 2007, s.9
- ^ Doç. Dr. Nedim Bakırcı, 19. Yüzyıl Aşıklarından Niğdeli Aşık Tahiri, Kömen Yayınları, Ocak 2017, Konya, 1. Baskı s.65
- ^ Doç. Dr. Nedim Bakırcı, 19. Yüzyıl Aşıklarından Niğdeli Aşık Tahiri, Kömen Yayınları, Ocak 2017, Konya, 1. Baskı s.67
- ^ a b Doç. Dr. Nedim Bakırcı, 19. Yüzyıl Aşıklarından Niğdeli Aşık Tahiri, Kömen Yayınları, Ocak 2017, Konya, 1. Baskı s.68
- ^ (M. Zeki Oral, Orta Köylü Aşık Tahiri, Hayatı - Edebî Şahsiyeti - Eserleri, Ankara 1955, s.15)
- ^ Doç. Dr. Nedim Bakırcı, 19. Yüzyıl Aşıklarından Niğdeli Aşık Tahiri, Kömen Yayınları, Ocak 2017, Konya, 1. Baskı s.94
- ^ M. Zeki Oral, Orta Köylü Aşık Tahiri, Hayatı - Edebî Şahsiyeti - Eserleri, Ankara 1955, s.16