Perihan Mağden
Perihan Mağden (d. 24 Ağustos 1960, İstanbul), Türk yazar.
| Perihan Mağden | |
|---|---|
| Doğum | 24 Ağustos 1960 |
| Meslek | Yazar, Köşe yazarı |
| İkamet | İstanbul |
| Milliyet |  |
| Dönem | Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı |
| Edebî akım | Gerçekçilik |
Edebiyat dünyasında romancı kimliği ile tanınır. Eserleri çok sayıda dile çevrilmiştir. Uzun süre Radikal gazetesinde köşe yazarlığı yapan Mağden'in romanlarının yanı sıra çok sayıda deneme kitabı ve iki şiir kitabı vardır.
Hayatı
değiştir24 Ağustos 1960 tarihinde İstanbul'da Tülay Tuna ile makine mühendisi Etem Mağden'in kızı olarak doğdu. Levent sentinde büyüdü.[1] 1971'de Maçka İlkokulu'ndan, 1976'da İngiliz Kız Ortaokulu'ndan, 1979'da Robert Koleji'nden ve 1983 yılında Boğaziçi Üniversitesi'nin Psikoloji bölümünden mezun oldu.
Yükseköğrenimini tamamladıktan sonra iki yıl Asya'da dolaştı; Japonya'da ve Amerika Birleşik Devletleri'nde kaldı. 1994 doğumlu bir kız çocuğu annesidir.
Meslek hayatı
değiştirKöşe yazarlığı
değiştirMağden, yurtdışı seyahatlerinin ardından İstanbul'a döndü ve bir müddet reklam yazarlığı yaptı. TRT 2'de yayınlanan Okudukça başlıklı programda ve Kanal 6'da çalıştı. 1997'den itibaren Radikal gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.
2001 yılında İki Genç Kızın Romanı kitabını yazmak için köşe yazarlığına bir süre ara verdi; 2002 -2005 arasında Radikal gazetesinde günlük köşe yazıları yazmayı sürdürdü.
2005-2007 yılları arasında, Yeni Aktüel ve Red dergilerinde de yazdı. Vicdani retçi Mehmet Tarhan'a destek olmak amacıyla yazdığı, 2006'da Yeni Aktüel’de yayımlanan “Vicdani Red Bir İnsan Hakkıdır’’ [2] başlıklı yazısından ötürü “basın yoluyla halkı askerlikten soğuttuğu” iddiasıyla üç yıla kadar hapis istemiyle yargılandıktan sonra beraat etti.[3][4]
2007 -2009 arasında yeniden Radikal gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. 2008'de yazıları ve kitapları nedeniyle çeşitli cezalara çarptırılan ve yargılanmaları süren yazarlar adına kendisine Türkiye Yayıncılar Birliği tarafından Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü verildi.[5] 2011 yılının Kasım ayından 2012 yılı şubat ayına kadar Taraf gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.
2011'de dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından, 14 Şubat 2008 tarihli Radikal gazetesinde yayımlanmış "Başbakan peki, işini seviyor mu?" başlıklı yazısı nedeniyle aleyhinde hakaret davası açıldı ve tazminat ödemeye mahkûm edildi.[6] Ardından Taraf gazetesindeki yazılarından ötürü Erdoğan'a hakaret ile suçlandı, beraat etti.[7] Bu davalardan sonra köşe yazarlığına ara verdi.
2015 Ağustos ayında Nokta dergisinde yazmaya başladı ve 2016 yılında kapatılmasına kadar Nokta'da yazdı. Köşe yazılarına T24 internet gazetesinde devam etti.[8] 2015'te cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın arkada şehit cenazesi geçerken selfie yaptığı şeklinde görüntüsünün yer aldığı Nokta Dergisi'nin toplatılmasına ilişkin bir internet sitesine verdiği röportaj nedeniyle ve 2016'da Nokta dergisinde çıkan “Survivor adasının Tayyip modeli Semih Öztürk" başlıklı yazısı nedeniyle 2019'da açılan iki ayrı davada Cumhurbaşkanı'na hakaret iddiasıyla yargılandı ve her iki davada para cezasına mahkûm oldu.[9]
Edebî hayatı
değiştirEdebi hayatına şiirle başladı. İlk şiiri olan "Zenciyse Yürek", 1979'da Felsefe Dergisi'nde yayımladı. Daha sonra şiirlerini Papirüs, Somut, Sonbahar, Beyaz, Oluşum dergilerinde yayımladı. İlk şiir kitabı 1995 yılında yayımladı. Mutfak Kazaları adlı kitaptaki şiirler, Emre Koyuncuoğlu tarafından oyunlaştırıldı; Kocaeli Şehir Tiyatrosu'nda sahnelendi; yurtiçi ve yurtdışı birçok festivalde oynandı.[10] 2001'de ikinci şiir kitabı olan Dünya İşleri yayımlandı.[11]
Mağden, 1991 yılından itibaren roman türünde eserler verdi ve daha çok romancı olarak tanındı. Romanlarında kadın, çocuklar, şiddet, anne-kız ilişkileri konularını işledi. İlk romanı Haberci Çocuk Cinayetleri, Almanca, İngilizce, Fransızca, Rusça, Felemenkçe, Arnavutçaya çevrildi.[12] Mağden, bu eseri Rusya'daki yayımcısı Moskova merkezli Gayatri Yayınevi'nin ilk Türk yazarı oldu.[13] İkinci romanı Refakatçi, 1994 yılında yayımlandı;[14] 2011'de Rusçaya çevrildi.[12]
En çok satan romanı, 2001'de yayımlanan İki Genç Kızın Romanı'dır.[14] Eser, Kutluğ Ataman tarafından İki Genç Kız başlığıyla sinemaya uyarlandı;[15] 42. Altın Portakal Film Festivali'nde en iyi yönetmen ödülü dahil pek çok ödül kazandı.
2007 yılında çıkan Biz Kimden Kaçıyorduk Anne, İngilizce, İtalyanca, Portekizce, Almanca, Arnavutça, Sırpça, Felemenkçe, Macarca, İspanyolca, Yunanca olarak yayımlandı.[12][16] Yedi bölümlük bir dizi olarak senaryolaştırılıp 2023'te yayımlandı.[17] Ali ile Ramazan 2010'da, Yıldız Yaralaması 2012'de yayımlandı;[18] Mağden'in diğer romanları gibi çeşitli dünya dillerine çevirildi.
1997 yılından itibaren deneme kitapları yayımladı. Deneme yazılarından oluşan on üç kitap yayımlamıştır.[12]
Kitapları
değiştir- Haberci Çocuk Cinayetleri, 1991,
- Refakatçi, 1994
- Mutfak Kazaları, 1995
- Hiç Bunları Kendine Dert Etmeye Değer mi?, 1997
- Kapı Açık Arkanı Dön ve Çık!, 1998
- Fakat Ne Yazık ki Sokak Boştu, 1999
- Herkes Seni Söylüyor Sahi Mutsuz musun?, 2001
- Dünya İşleri, 2001
- İki Genç Kızın Romanı, 2002
- Topladım Dağılan Kalbimin Herrr Köşesini, 2003
- Korkma Bu Akşam Gelip Çalmam Kapını, 2004, ISBN 978-9752891869
- Ali ile Ramazan, 2010, ISBN 9786051417721
- Yaz Kitabı, 2011, ISBN 978-9752898882
- Kış Kitabı, 2011, ISBN 978-9752898899
- Yıldız Yaralanması, 2012, ISBN 978-6051415673
- Biz Kimden Kaçıyorduk Anne?, 2012, ISBN 978-6051410739
- Tehlikeli Temayüller: Sahibinden Sıfır Kilometre Yazılar, 2014, ISBN 978-6051417202
- Best Of Perihan Mağden, 2018, ISBN 978-9759174033
- Aktüel Yazıları ya da Hangimiz Uğramadık Sanki Haksızlıklara, 2018, ISBN 978-9759174651
Ödülleri
değiştir- 2008 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü[19]
Kaynakça
değiştir- ^ Kaya, Mehmet Kenan (20 Haziran 2001). "'Ben buraya aitim'". Milliyet. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2023.
- ^ Perihan Mağden (2006). "Vicdani Red Bir İnsan Hakkıdır!". Yeni Aktüel. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2013.
- ^ Girit, Selin (7 Haziran 2006). "Perihan Mağden'in 'vicdani ret' davası". BBC Türkçe. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "2006-07-27 Gazeteci-yazar Perihan Mağden'e Beraat". www.ab.gov.tr. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "2008 Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü Mağden'e". Milliyet. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "İki Gazeteci Erdoğan'a 10 Bin TL Ödeyecek". 22 Aralık 2009. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Cumhurbaşkanına hakaret safsatası". platform24.org. 6 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ "Perihan Mağden". T24. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ "Gün Gün Üç Aylık Medya/İfade Özgürlüğü İhlaller". 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "EMRE KOYUNCUOĞLU - Şehir Tiyatroları | İBB". sehirtiyatrolari.ibb.istanbul. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "Perihan Mağden – Dünya İşleri | 21 Alıntı -- Söylenti Dergi". 22 Ekim 2021. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ a b c d "Perihan Mağden | Kalem Ajans". 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "Perihan Mağden Flamanca ve Rusça'da". Erişim tarihi: 23 Kasım 2008.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b Çoban, Murat Şevki (23 Eylül 2015). "Romanla aramda kötü bir kan var - K24". T24. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ Bıyıklı, İlayda (5 Temmuz 2019). "İki Genç Kız (2005): "Önümüze Gelene Bin Tekme!"". Cinerituel. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "Perihan Mağden dünya dillerinde". Milliyet. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "Netflix'in kitap uyarlaması yeni dizisi "Biz Kimden Kaçıyorduk Anne" yayında". aksam.com.tr. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ "Perihan Mağden'den yeni roman". Hürriyet. 8 Şubat 2010. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü 8 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Türkiye Yayıncılar Birliği. En son 7 Haziran 2013 tarihinde erişildi.
Dış bağlantılar
değiştir- Radikal yazıları3 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yeni Şafak gazetesinde yayımlanan röportajı29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fırat Demir'le Milliyet Sanat için gerçekleştirdiği röportajın tam metni
- Everest Yayınları'nın internet sitesinde Perihan Mağden sayfası 5 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.