Pirina, zeytinin sıkıldıktan sonra içerisinde bir miktar yağ ve su kalan posadır.[1] Pirina yağı üretiminde kullanılan pirina, önceki tarihlerde sadece sabun yapımında kullanılmaktaydı. Teknolojik gelişmeler sayesinde pirina ikinci bir ekstrasyon sayesinde pirina yağı üretimi yapılmaktadır. Yağdan arındırılmış pirina sıkıştırılarak pelet pirina yani ekolojik yakıt olarak kullanılmaktadır. Ayrıca pirina, hayvan küspesi yapımında da kullanılan bir maddedir.

Pirina, zeytinin sıkıldıktan sonra içerisinde bir miktar yağ ve su kalan posadır

Kullanım alanları

değiştir

Pirina; katı yakıt, hayvan yemi, kompozit gübre ve pirina yağı üretiminde kullanılmaktadır.

Katı yakıt olarak kullanımı

değiştir

Pirina, katı yakıt olarak (pelet pirina) özellikle Ege bölgesinde kullanılan bir yakıt türüdür. Ekolojik olması, 5000kcal/kg olması, daha az kül içermesi ve kömür gibi diğer yakıtlara oranla fiyatının uygun olması bakımından tercih edilmektedir. Pirina yakıtı için özel hazırlanmış kazanlar bulunmaktadır.

Pirina katı yakıtın bazı özellikleri şöyledir:

  • Kül ve S içeriği düşük
  • Uçucu maddeleri fazla (VOC, PAH)
  • CO oluşumu fazla
  • Akışkan yatak yakma teknolojisi tercihi
  • Kömürden daha az SO2 oluşumu
  • NOx oluşumu kömüre benzer
  • Pirina + kömür karışımının fazla hava ile yakılması (daha az NOx ve SO2)

Ham pirina yağı

değiştir

Pirina yağı, zeytin posasısın pirina fabrikalarında tekrar sıkım işlemi (2. ekstrasyon) yapılması ile üretilir. Bu işlemde pirinadaki yağ ve su bir birinden ayrıştırılır. Çıkan bu yağın ismine ham pirina yağı denir. Bu yağın asit değeri %7 ve üzeri olarak değişir.

Rafine pirina yağı

değiştir

Ham halde olan pirina yağı, rafine fabrikalarında rafinaj işleminden geçirilir ve rafine pirina yağı elde edilmiş olur. Rafine edilmiş pirina yağı oleik asit cinsinden 100 gramda 0.3 gram olması gerekmektedir. Rafine pirina yağı, yemeklik ve kızartmalık olarak kullanılabilir. 240 derece dumanlanma noktası bulunan pirina yağı kızartmalarda tekrar kullanım için uygun bir yağdır. Türk Gıda Kodeksi Zeytinyağı ve Pirina Yağı Tebliğine 15 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. göre zeytinyağı olarak adlandırılamayan bu yağ, Rafine Pirina Yağı olarak geçmektedir. Yurt dışında ise Olive Pomace Oil olarak geçmektedir.

Besin öğeleri

değiştir
  • 824 Kcal / 100 ml (Değerler 100 ml için)
  • Yağ: 100 ml
  • Doymuş Yağ Asitleri: 14 ml
  • Çoklu Doymamış Yağ Asitleri: 7 ml
  • Tekli Doymamış Yağ Asitleri: 79 ml
  • Kolestrol: 0
  • Karbonhidrat: 0
  • Protein: 0
  • Şeker: 0

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "pirina nedir". tdk. 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.