Pulcheria
Aelia Pulcheria (19 Ocak 399 - 453) Doğu Roma imparatoru Arcadius ve Aelia Eudoksia'nın ikinci kızıydı. Büyük kız kardeşi Flaccilla, 397 yılında doğduğu ama erken yaşta öldüğü varsayılmaktadır. 400 yılında doğan Arcadia, 401 yılında doğan Marina ve II. Theodosius'un ablasıydı. Theodosius, 408 yılında, babaları Arcadius'un ölmesiyle, çocuk yaşta başa geçtiğinde Pulcheria iktidarı büyük ölçüde kendi elinde toplamıştı. 4 Temmuz 414 tarihinde 15 yaşındaki Pulcheria kendisine, 13 yaşındaki imparator kardeşini ekarte ederek, Doğu Roma İmparatoriçesi sıfatını vermiştir. Tarihçi Sozomen'in Dini Tarih (Ecclesiastical History) adlı eserinde yazdığı üzere, evlenmek zorunda kalmamak için, Pulcheria, bekâret yemini etti ve Alan Aspar gibi Germen subayların desteğini topladı. 416 yılına gelindiğinde Theodosius kendi başına hükümdarlık edebilecek duruma gelmişti ancak 414 yılında kendini prenses ilan ettiren Pulcheria, Theodosius'un üzerinde etkili olmaya devam etti. O yıl Theodosius'u devlet hizmetindeki tüm paganları görevlerinden uzaklaştırmaya ikna etti. Dindar bir Hristiyandı ve onun etkisiyle Theodosius ve eski bir pagan olan karısı Aelia Eudocia da dindar birer Hristiyan oldular. 421 yılında Pulcheria'nın etkisiyle Theodosius Hristiyanlara zulmettikleri gerekçesiyle Perslere savaş açtı. Ariusçuluğa karşı değildi. Başlangıçta Theodosius Başpiskopos Nestorius'u destekliyordu ancak Pulcheria İskenderiyeli Kirillos'un yardımıyla Theodosius'u Ortodoksluğa dönmeye ikna etti. Nestorius 435'te sürgüne gönderildi. Pulcheria ayrıca kardeşini Yahudileri de sürgüne göndermeye ve Konstantinopolis'teki sinagogları yıktırmaya ikna etti.
| Pulcheria | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Bizans İmparatoriçesi | |||||
 | |||||
| Hüküm süresi | 28 Temmuz 450-Temmuz 453 | ||||
| Önce gelen | II. Theodosius | ||||
| Sonra gelen | Marcianus | ||||
| Doğum | 19 Ocak 399 Konstantinopolis | ||||
| Ölüm | Temmuz 453 Konstantinopolis | ||||
| Defin | Havariyyun Kilisesi | ||||
| Eş(ler)i | Marcianus | ||||
| |||||
| Hanedan | Theodosius Hanedanı | ||||
| Babası | Arcadius | ||||
| Annesi | Aelia Eudoksia | ||||
441 yılında bir harem ağası olan Krisafius Theodosius'u Pulcheria'yı uzaklaştırmaya ikna etti ancak kendisi Pulcheria'nın yerini aldı. Pulcheria rahibe oldu ancak 450 yılında Theodosius ölünce saraya dönmesine izin verildi. Krisafius ve Pulchheria Theodosius'un ölümünün ardından iktidar için mücadeleye girdiler. Pulcheria Germen subaylarla ittifak kurdu ve Aspar'ın generallerinden Marcianus ile evlenerek Theodosius, Marcianus'u halefi ilan ettiğini duyurdu. Evlilik sırasında Marcianus, Pulcheria'nın bekâret yeminine saygı gösterecekti. Pulcheria, Marcianus'a Krisafius'u idam ettirdi.
451'de Pulcheria diofizit akımı yasaklamak için Kadıköy Konsilini topladı. Konsil ayrıca 449 yılında toplanan ve monofizit görüşü destekleyen İkinci Efes Konsilini de geçersiz kabul etti, monofizit başrahip Eutikes sürgüne gönderildi. Eutikes'in destekçileri tarafından Efes'te öldürülen Başpiskopos Flavianus'a şehitlik mertebesine getirildi.
Pulcheria özellikle Meryem Ana adına Konstantinopolis'te yeni kiliseler yaptırdı. Pulcheria 453 Temmuz'unda öldü. Aspar 457 yılında ölen Marcianus'un üzerinde etkili en önemli isim haline geldi. Pulcheria gerek Roma Katolik Kilisesi, gerekse de Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz olarak kabul edilir.
1846'da kurulmuş Sainte-Pulchérie Fransız okulu, adını ondan alır.
Kaynakça
değiştir
- Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.
