Søren Kierkegaard

Soren Aabye Kierkegaard (Danca telaffuz: [ˈsœːɐn ˈkʰiɐ̯g̊əˌg̊ɒːˀ]; 5 Mayıs 1813 - 11 Kasım 1855), Danimarkalı filozof ve teolog.

Søren Aabye Kierkegaard
Tam adı	Søren Aabye Kierkegaard
Doğumu	5 Mayıs 1813(1813-05-05) Kopenhag, Danimarka-Norveç
Ölümü	11 Kasım 1855 (42 yaşında) Kopenhag
Milliyeti	Danimarkalı
Evlilik	Regine Olsen (1840-1841)
Alma mater	Kopenhag Üniversitesi
Çağı	19. yüzyıl felsefesi
Bölgesi	Batı felsefesi
Tez	Om Begrebet Ironi med stadigt Hensyn til Socrates
İlgi alanları	Teoloji, Estetik, Etik, Psikoloji
Önemli eserler	Ya/Ya da, Korku ve titreme, Kahkaha Benden Yana, Baştan Çıkarıcının Günlüğü, Felsefe Parçaları ya da Bir Parça Felsefe
Önemli fikirleri	İroni, Umutsuzluk, Kaygı
Etkilendikleri Friedrich Engels, Sokrates, Hegel, Friedrich Schelling; Aristoteles; Augustinus; Johann Georg Hamann; Gotthold Ephraim Lessing; Martin Luther; Jacob Peter Mynster; Christian Wolff; Immanuel Kant
Etkiledikleri Martin Heidegger, Kafka, Dostoyevski, Nietzsche, Sartre, Camus
İmzası

Yaşamı

Kierkegaard, dindar babasının etkisiyle din eğitimi alarak katı bir dini atmosfer içinde yetişti. Tüm yaşamında bu çocukluğun etkisi görülür. Kendisi de dinsel düşünceleri olan birisi olmakla birlikte sürekli din adamlarıyla, kurumlarıyla ve düşünceleriyle çatışma halinde oldu. Mevcut Hristiyanlığın yozlaşmış olduğunu ileri sürdü ve Hristiyan inancının tamamen yenilenmesine yönelik eleştiriler geliştirdi. Kierkegaard, din ve Tanrı'yı tamamen bireysel bir konu olarak değerlendirdi. Bu yönde giderek sistematik felsefenin bireyi göz ardı eden bütüncüllüğünü de reddetti. Felsefesinde bireyi merkeze aldı.

Felsefesi

Kierkegaard, varoluşçuluğun öncülerinden sayılır. Varoluşçu felsefe bir bakıma her varoluşçu filozofta kendine özgü bir nitelik kazanarak ayrıca tanımlanır, ancak bilinen genel nitelikleri ve felsefi özgürlüğü açısından varoluşçuluğun kurucu isimlerinin başında Kierkegaard sayılmaktadır. Kierkegaard'ın belli bir felsefî sistematik geliştirmediği doğru olmakla birlikte (Kierkegaard bu anlamda Nietzsche gibi bağımsız ve dizgesiz filozoflardandır), kullandığı kavramlar ve felsefe yapma tarzı sonradan varoluşçu felsefelerde görülen nitelikleri barındırır. Kierkegaard'ın itiraz ettiği ve sürekli eleştirdiği filozof Hegel'dir. Hegel'in rasyonalist ve sistematik felsefesi Kierkegaard için kabul edilemezdir. Varoluşçu felsefelerde görülen kavramların çoğunluğu öncül olarak Kierkegaard'da görülür: saçma, bunaltı, korku ve kaygı. Kierkegaard'ın felsefî sorunsalı bir bakıma mevcut Hristiyanlık içinde ve hatta karşısında nasıl iyi bir Hristiyan olunacağı noktasına da bağlıdır. Kierkegaard, felsefe tarihinin soyut mantıksal kurgularla geliştiğini ve bu nedenle bireyi, bireyin gerçek yaşamını gözden kaçırdığını düşünür. Ona göre varoluş, somut ve öznel insanın yaşamıdır. Bu nedenle felsefe somut düşünmeye, yani varoluşa yönelmelidir.

Bibliyografi

• (1841) Om Begrebet Ironi med stadigt Hensyn til Socrates
• (1843) Ya/Ya da (Enten-Eller)
• (1843) To opbyggelige Taler
• (1843) Frygt og Bæven
• (1843) Tre opbyggelige Taler
• (1843) Gjentagelsen
• (1843) Fire opbyggelige Taler
• (1844) To opbyggelige Taler
• (1844) Tre opbyggelige Taler
• (1844) Philosophiske Smuler
• (1844) Begrebet Angest
• (1844) Fire opbyggelige Taler
• (1845) Tre Taler ved tænkte Leiligheder
• (1845) Stadier paa Livets Vei
• (1846) Afsluttende uvidenskabelig Efterskrift
• (1847) Opbyggelige Taler i forskjellig Aand
• (1847) Kjerlighedens Gjerninger
• (1848) Christelige Taler
• (1848, yayım 1859) Synspunktet for min Forfatter-Virksomhed. En ligefrem Meddelelse, Rapport til Historien
• (1849) Sygdommen til Døden
• (1849) "Ypperstepræsten" – "Tolderen" – "Synderinden", tre Taler ved Altergangen om Fredagen
• (1850) Indøvelse i Christendom

Kaynakça

Dipnot

Genel

• Kierkegaard, Olivier Cauly, çeviren: Işık Ergüden, Dost Kitabevi.