Sabahattin Ali (d. 25 Şubat 1907 - ö. 2 Nisan 1948), Türk yazar ve şair.
İlköğrenimi farklı okullarda tamamladı. İstanbul Muallim Mektebine geçiş yaptı ve buradan mezun oldu. Öğretmen olduktan sonra ülkenin farklı şehirlerinde mesleğine devam etti. Daha sonra Almanya'ya gitti ve burada iki yıl kalarak Almancayı öğrendi. Türkiye'ye geri döndükten sonra çeşitli devlet kurumlarında çalıştı. Hakkındaki farklı iddialardan dolayı cezaevine girdi. Kendisine açılan davaların aleyhinde seyrettiği bir dönemde Türkiye'den ayrılmak istedi fakat kendisine pasaport verilmeyince önce Suriye sınırından, daha sonra da Bulgaristan sınırından kaçmak istedi. Bulgaristan yolculuğunda kendisine rehberlik eden Ali Ertekin, Sabahattin Ali'yi öldürdüğünü itiraf etti. Sabahattin Ali, yaşantısındaki bu farklılıkları eserlerine de yansıttı. Eserleri, Türk sinemasının çeşitli dönemlerinde yapıt konusu oldu. 41 yıllık yaşamında ağırlıklı olarak öykü türünde yazdı, bu türde altmıştan fazla eser veren Sabahattin Ali, yazdığı romanlarıyla da ön plana çıkarak Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan ve Kürk Mantolu Madonna adlı eserleri edebiyat dünyasına kazandırdı. Verdiği eserler Türk sinemasının çeşitli yapıtlarına konu oldu. Kuyucaklı Yusuf adlı romanı Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nın ortaöğretim öğrencilerine tavsiye ettiği MEB 100 temel eser listesi listesinde yer aldı. Kürk Mantolu Madonna ise Almanca, Fransızca, Arapça ve Rusça gibi çeşitli dillere çevrildi. Romanın İngilizce çevirisi de 2016 yılında Maureen Freely ve Alexander Dawe tarafından yapıldı.
| Öykü adı
|
Yazım tarihi
|
Yayın yeri
|
Yayın tarihi
|
Sayı
|
Sayfa
|
| Yangın
|
1926
|
Akbaba
|
1 Nisan 1926
|
347
|
5
|
| Bir Cinayetin Sebebi
|
1927
|
Irmak
|
5 Mayıs 1928
|
|
14-15
|
| Bir Siyah Fanila İçin
|
1927
|
|
|
|
|
| Komik-i Şehir
|
1927
|
|
|
|
|
| Viyolensel
|
1928
|
Meşale
|
1 Ekim 1928
|
7
|
13-16
|
| Değirmen
|
1929
|
|
|
|
|
| Birdenbire sönen Kandilin Hikâyesi
|
1929
|
Atsız Mecmua
|
15 Mayıs 1931
|
1
|
12-18
|
| Kurtarılamayan Şaheser
|
1929
|
Atsız Mecmua
|
25 Eylül 1932
|
17
|
125-133
|
| Bir Delikanlının Hikâyesi
|
1930
|
|
|
|
|
| Bir Orman Hikâyesi
|
1930
|
Resimli Ay
|
Eylül 1930
|
7
|
22-24, 38
|
| Bir Gemici Hikâyesi
|
1930
|
Resimli Ay
|
Ekim 1930
|
8
|
8-10, 39
|
| Bir Skandal
|
1932
|
|
|
|
|
| Kırlangıçlar
|
1933
|
Varlık
|
1 Mart 1935
|
40
|
253-2554
|
| Bir Firar
|
1933
|
|
|
|
|
| Kazlar
|
1933
|
|
|
|
|
| Sarhoş
|
1933
|
|
|
|
|
| Candarma Bekir
|
1934
|
|
|
|
|
| Kanal
|
1934
|
Varlık
|
15 Temmuz 1934
|
25
|
11-12
|
| Arap Hayri
|
1935
|
Varlık
|
15 Mayıs 1935
|
44
|
317-319
|
| Kağnı
|
1935
|
Varlık
|
15 Eylül 1935
|
53
|
74-75
|
| Gramafon Avrat
|
1935
|
Resimli Her şey
|
5 Kasım 1935
|
2
|
16-17
|
| Kamyon
|
1935
|
Ayda Bir
|
1 Eylül 1935
|
1
|
54-57
|
| Bir Şaka
|
1935
|
Ayda Bir
|
1 Ekim 1935
|
2
|
62-64
|
| Apartman
|
1935
|
Ayda Bir
|
1 Kasım 1935
|
3
|
61-63
|
| Fikir Arkadaşı
|
1935
|
Ayda Bir
|
1 Aralık 1935
|
4
|
45-51
|
| Düşman
|
1936
|
Ayda Bir
|
1 Ocak 1936
|
5
|
53-54
|
| Arabalar Beş Kuruşa
|
1936
|
Ayda Bir
|
1 Şubat 1936
|
6
|
62-65
|
| Kafa Kağıdı
|
1936
|
Ağaç
|
14 Mart 1936
|
1
|
13-14
|
| Duvar
|
1936
|
Ayda Bir
|
5 Mayıs 1936
|
9
|
64-67
|
| Köstence Güzellik Kraliçesi
|
1936
|
Ayda Bir
|
1 Haziran 1936
|
10
|
46-51
|
| Sıcak Su
|
1936
|
Ayda Bir
|
1 Temmuz 1936
|
11
|
61-64
|
| Pazarcı
|
1936
|
|
|
|
|
| Asfalt Yol
|
1936
|
Oluş
|
5 Şubat 1939
|
6
|
92-94
|
| Ses
|
1937
|
Her Ay
|
20 Temmuz 1937
|
4
|
123-134
|
| Mehtaplı Bir Gece
|
1937
|
Tan
|
16 Kasım 1937
|
|
6
|
| Köpek
|
1937
|
Yedi Gün
|
23 Haziran 1938
|
224
|
19-21,26
|
| Hanende Melek
|
1937
|
Yedi Gün
|
23 Ağustos 1938
|
285
|
11-13,25
|
| Çaydanlık
|
1938
|
|
|
|
|
| Ayran
|
1938
|
Oluş
|
1 Ocak 1939
|
11
|
13
|
| Uyku
|
1939
|
Yedi Gün
|
23 Ocak 1940
|
359
|
12-13
|
| Isıtmak İçin
|
1939
|
Oluş
|
19 Mart 1939
|
12
|
184-190
|
| Selam
|
1940
|
|
|
|
|
| Bir Mesleğin Başlangıcı
|
1940
|
|
|
|
|
| Bir Konferans
|
1941
|
|
|
|
|
| Yeni Dünya
|
1942
|
Yurt ve Dünya
|
Eylül 1942
|
18
|
195-205
|
| İki Kadın
|
1942
|
|
|
|
|
| Sulfata
|
1942
|
|
|
|
|
| Hasan Boğuldu
|
1942
|
|
|
|
|
| Portakal
|
1944
|
Adımlar
|
Mart 1944
|
|
|
| Cigara
|
1945
|
Gün
|
11 Mart 1945
|
|
|
| Katil Osman
|
1945
|
Görüşler
|
12 Ocak 1945
|
|
|
| Sırça Köşk
|
1945
|
Gün
|
16 Şubat 1946
|
|
|
| Böbrek
|
1945
|
Gün
|
|
|
|
| Millet Yutmuyor
|
1945
|
Gün
|
1 Temmuz 1946
|
|
|
| Beyaz Bir Gemi
|
1945
|
Gerçek
|
|
|
|
| Devlerin Ölümü
|
1946
|
Gün
|
20 Mart 1946
|
|
|
| Bir Aşk Masalı
|
1946
|
Gün
|
27 Mart 1946
|
|
|
| Koyun Masalı
|
1946
|
Gün
|
10 Nisan 1946
|
|
|
| Bahtiyar Köpek
|
1946
|
Gün
|
8 Mayıs 1946
|
|
|
| Çilli
|
1947
|
XX. Asır
|
11 Ocak 1947
|
|
|
| Dekolman
|
1947
|
|
|
|
|
| Hakkımızı Yedirmeyiz
|
1947
|
|
|
|
|
| Cankurtaran
|
1947
|
|
|
|
|
| Çirkince
|
1947
|
|
|
|
|
| Kurtla Kuzu
|
1947
|
|
|
|
|
- Dağlar ve Rüzgâr (1934)
- Kurbağanın Serenadı (1937)
- Öteki Şiirler (1937)
| Şiir adı
|
Şiir adı
|
Şiir adı
|
| Acaba
|
Geçmiyor Günler
|
Mayıs
|
| Babam İçin
|
İstek
|
Melankoli
|
| Bir Doğum Günü İçin
|
Kara Yazı
|
Öyle Günler Gördüm Ki
|
| Bir Serenadın Sonu
|
Kıyamadığım
|
Ruhumun Dalgaları
|
| Bütün İnsanlara
|
Kız Kaçıran
|
Rüzgar
|
| Çakır
|
Koşma
|
Serserinin Ölümü
|
| Çocuklar Gibi
|
Köprüde Sabah
|
Simyager
|
| Dağlar
|
Kudurmak
|
Son Mektup
|
| Dere
|
Kurbağa
|
Yat ve Uyu! ..
|
| Ebedi
|
Kurbağanın Serenadı
|
Yetmez mi?
|
| Eskisi Gibi
|
Kurbağaya Mersiye
|
|
| Ey Gönül
|
Leylim Ley
|
|
| Gecenin Kemanı
|
Mahpushane Türküsü
|
|
- Tarihte Garip Vakalar, Max Mimmerich, Ulus Basımevi, Ankara 1936
- Antigone, Sophokles, Maarif Vekilliği, İstanbul 1941
- Minna Von Barnhelm' G. Ephraim Lessing, Ankara 1942
- Üç Romantik Hikaye, E. T.A, Heinrich Von Kleist, Adelbert Von Chamisso, Ankara 1943
- Fontamara, İgnazio Silone, Akba Kitabevi, Ankara 1943
- Gyges ve Yüzüğü, Christian F. Hebbel, MEB. Ankara 1944
- İki Gözüm Ayşe, (Sabahattin Ali'nin özel mektupları), İstanbul 1941 - Haz: Ayşe Sıtkı ve Doğan Akın
- Markopaşa Yazıları ve Ötekiler, İstanbul 1986 - Haz. Hikmet Altınkaynak
- Çakıcı'nın İlk Kurşunu
- Mahkemelerde
- Hep Genç Kalacağım
- Canım Aliye, Ruhum Filiz
| Çalışma adı
|
Yazar
|
Bağlantı
|
Tez No
|
Tür
|
Not
|
| Sabahattin Ali'nin Öykülerinde Toplumsal Konular
|
Alaattin Karaca
|
PDF 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
|
|
|
Biyografi ve eser incelemesi
|
| Sabahattin Ali'nin Yaşamı ve Yapıtlarına Genel Bir Bakış
|
Bedri Aydoğan
|
PDF4 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
|
|
|
Biyografi ve eser incelemesi
|
| Sabahattin Ali - İnsan ve Eser
|
Ramazan Korkmaz
|
|
17224
|
Doktora
|
Biyografi ve eser incelemesi
|
| Hikâyede "Tip" Sorunsalı Ve Sabahattin Ali'nin Kamyon'u
|
Refika A. Demirdağ
|
PDF 11 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
|
|
|
Eser incelemesi
|
| Çalışma adı
|
Yazar
|
Yıl
|
Tez No
|
Tür
|
| Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna romanında romantik aşk anlayışı ve
oyun yazımı için eleştirel olanaklar
|
Günay Ertekin
|
2015
|
399654
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali'nin eserlerindeki halk bilimi unsurları
|
Cansu Aslan
|
2015
|
412263
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna ile André Maurois'nın
İklimler adlı eserlerinde ana karakterlerin aşk bağlamında karşılaştırılması
|
Nisanur Akdemir Genç
|
2014
|
365739
|
Yüksek Lisans
|
| Marek Hlasko ve Sabahattin Ali'nin öykülerinde siyasal-toplumsal eleştiri
|
Svitlana Maleyeva Erkoç
|
2012
|
330340
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali-Nihal Atsız davası: İkinci Dünya Savaşı esnasındaki Türk
dış politikasının iç politikaya etkileri üzerine bir inceleme
|
Hasan Çolak
|
2012
|
322161
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali'nin roman ve hikâyelerinde kadın ve kadın eğitimi
|
Mine Şengül
|
2011
|
286496
|
Yüksek Lisans
|
| Cumhuriyetten bugüne Türk edebiyatında cezaevi hikâyeleri
|
Canan Olpak Koç
|
2011
|
300506
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali'nin hikâye ve romanlarında insan
|
Zeynep Eda Özan
|
2010
|
258029
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali'nin roman ve hikâyelerinde mekan ve mekanın anlatımı
|
Metin Polat
|
2003
|
133986
|
Yüksek Lisans
|
| Maupassant tarzı hikâye ve Refik Halid Karay, Muhtar Avezov, Sabahattin Ali'nin hikâyeciliği
|
Dınara Duysebayeva
|
2000
|
92948
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali'nin eserlerinde toplumsal gerçekçilik
|
Zübeyde Şenderin
|
1996
|
61146
|
Yüksek Lisans
|
| Sabahattin Ali - İnsan ve Eser
|
Ramazan Korkmaz
|
1991
|
17224
|
Doktora
|
| Açıklama: Çalışmalara erişebilmek için verilen tez numaralarını bu bağlantıdaki8 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Tez No" kısmına yazınız.
|
| Film adı
|
Yönetmen
|
Yıl
|
Yayıncı
|
| Sabah Yıldızı: Sabahattin Ali
|
Metin Avdaç
|
2012
|
|
| Sabahattin Ali - Portreler Galerisi
|
|
|
TRT Belgesel
|
