Satle Kilisesi
Satle Kilisesi (Gürcüce: სათლეს ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat kasabasında ve eski adı Satleli (Satle) olan Söğütlü mahallesinde Orta Çağ'dan kalma Ortodoks Gürcü kilisesidir.[1] Satleli Kilisesi ya da Satlel Kilisesi olarak da bilinir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Söğütlü, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°15′33″K 42°19′52″D / 41.25917°K 42.33111°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Harabe |
| Mimari | |
| Mimari tür | Bazilika |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 9-10. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kesme taş |
Tarihçe
değiştirSatle Kilisesi, 9 ya da 10. yüzyılda, adı sonradan Söğütlü olarak değiştirilmiş olan Satle’de inşa edildi. Eskiden köy olan Söğütlü bugün Şavşat kasabasının bir mahallesidir. Bazilika tipi bir yapı olan Satle Kilisesi, büyük bir ihtimalle saraya hizmet veren bir kiliseydi. Kilise Himşiaşvililerin ikametgâhının batısında, Himşiaşvili ailesinin mezarlığında bulunmaktadır.[2] 1874 yılında Tao-Klarceti'yi gezen Giorgi Kazbegi, Satleli Kilisesi'nin bu tarihte cami olarak kullanıldığını belirtmiştir.[3]
Mimari
değiştirUzun süre cami olarak da kullanılan Satle Kilisesi’nin değişik zamanlarda onarımlar geçirdiği sanılır. Kilise kuzey güney doğrultusunda dikdörtgen bir plan üzerinde oturmaktadır. Yapı dıştan 15.75 x 11.75 metre ölçülere sahiptir. Kuzeyde ve güneyde dikdörtgen planlı iki mekâna sahip olan yapı, dıştan kuzey güney doğrultusunda çift pahlı çatıyla örtülmüştür. Kilise kabartma bezemeler ve freskler açısından oldukça sade bir yapıdır. Bununla birlikte doğu cephesinde, haç motiflerden oluşan kabartmalara yer verilmiştir. Cephe duvarları, dolgu duvar tekniğinde örülmüş olan kilisede yer yer düzgün kesme taş malzeme de kullanılmıştır. Kuzey cephesi dışında, diğer tüm cepheleri sağlam olan Satle Kilisesi’nin özellikle kuzey mekânın çatı örtüsü tamamen çökmüştür. Cami olarak kullanıldığı sırada eklenmiş olan mihrabı daha sonra sökülmüştür.[4]
Kaynakça
değiştir- ^ "Mine Kadiroğlu - Fahriye Bayram, "Ortaçağ Gürcü Mimarisi 2002 Yılı Yüzey Araştırması", 21. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2003, 2. Cilt, s. 2" (PDF). 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 163, ISBN 9789941478178.
- ^ Giorgi Kazbegi, Bir Rus Generalinin Günlükleri - Türkiye Gürcistanı'nda Üç Ay, 2019, s. 95, ISBN 9789755537207
- ^ "Türkiye Kültür Portalı – Satlel Kilisesi ve Mezarlığı – Artvin". 10 Ekim 2019. 10 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2019.