Schmalkaldic Savaşı
Schmalkaldic Savaşı (Almanca: Schmalkaldischer Krieg), Saksonya ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun etki alanları içindeki Lüteriyen Schmalkaldic Birliği ve Kutsal Roma İmparatoru V. Karl'ın (aynı zamanda İspanya Kralı I. Karl)komutasında ki Alba Dükü ve Saksonya Dükü güçleri arasında 1546'dan 1547'ye kadar süren kısa süreli şiddet dönemiydi.
Schmalkaldic Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Avrupa Din Savaşları ve Protestan Reformu | |||||||
Titian'ın V. Karl'ın Binicilik Portresi (1548), Charles'ın Mühlberg Muharebesi'nde ki zaferini kutluyor. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Kutsal Roma İmparatorluğu İspanya İmparatorluğu Habsburg Macaristanı Destekleyen: Papalık |
Schmalkaldic Ligi:
Destekleyen: İngiltere | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Şarlken |
I. Jan Friedrich |
Savaşın nedenleri
değiştirLuthercı Reformasyon sırasında çok sayıda İmparatorluk Devleti, bu dönüşümleri merkezi İmparatorluk otoritesinin zararına özerkliği artırma arayışı olarak kabul eden iktidardaki Habsburg Katolik Evi'nin muhalefetine karşı yeni itirafı benimsemişti. 1521 Solucanlar Diyeti'nde İmparator V. Karl, Martin Luther'i imparatorluk yasağına tabi tuttu ve yazılarının yayılması yasaklandı. Diyetin fermanları Luther'ı kınadı ve Kutsal Roma İmparatorluğu vatandaşlarının onun fikirlerini savunmasını veya yaymasını resmen yasakladı; Luthercilik savunucularının tüm mallarına el konulmasına, el konulan mülklerin yarısının imparatorluk hükûmetine verilmesine ve geri kalan yarısının kaybedilmesine neden oldu. suçlamayı getiren tarafa. Luther'in eninde sonunda tutuklanıp cezalandırılacağı anlaşılsa da, mevcut popüler çağrısının gücü nedeniyle bunun uygulanması askıya alındı. Nürnberg Diyeti, Luther'i tutuklama hedefine ulaşamayınca, Speyer Diyeti (1526) rotayı tersine çevirdi ve Solucanlar Fermanını geçici olarak askıya aldı. Bu diyet, Speyer Diyeti'nde (1529) kınandı, Speyer'deki Protestoyu kışkırttı ve "Protestan" teriminin ortaya çıkmasına neden oldu. Bu, Luthercı Augsburg İtirafının ve Katolik Confutatio Augustana'nın 1530 Augsburg Diyetinde sunulmasına yol açtı. Confutatio'ya yanıt olarak Filip Melanchthon Prima delineatio'yu hazırladı. Bu İmparator tarafından reddedilmesine rağmen Melanchthon, Schmalkaldic Ligi'nin bir toplantısında 1537 Augsburg İtirafının Özrü olarak imzalanıncaya kadar bunu özel bir belge olarak geliştirdi, ancak Katolik tarafı 1545-63 Trent Konseyine kadar buna yanıt vermedi.
Buna karşılık, Saksonyalı Seçmen I. Jan Friedrich ve Hessen'li Landgrav I. Filip liderliğindeki birkaç Luthercı eyalet, Schmalkalden kasabasında buluştu ve burada 1531'de Schmalkaldic Ligi'ni kurdular. Schmalkaldic Ligi ilk olarak, 1532 Nürnberg Dini Barışı'nda din mensuplarına dini özgürlük tanıdı. Ancak, 1544'te V. Karl, Crépy Antlaşması'nı imzaladıktan sonra İtalyan Savaşı'ndan Almanya'ya döndü ve yalnızca Papa III. Paul ile değil, aynı zamanda Lutherci prenslerle, özellikle de Saksonya'nın Albertine kuzeni Saksonya Dükü Maurice ile ittifaklar kurmaya başladı. Seçmen I. Jan Friedrich İmparatorun savaş hazırlıkları göz önüne alındığında, Schmalkaldik liderler 4 Temmuz 1546'da Ichtershausen'de toplandı. Burada, imparatorla yaklaşan çatışmayla birliğin nasıl başa çıkması gerektiğini tartıştılar. Hem Jan Friedrich hem de Hessenli Filip, İmparator'un daha büyük mali kaynaklara sahip olduğu ve dolayısıyla daha büyük bir ordu kurabileceği konusunda hemen anlaştılar. Bununla birlikte, V. Karl'ın henüz önemli miktarda paralı asker toplamamış olması nedeniyle birliklerini imparatordan daha hızlı harekete geçirebilecek konumda olduklarını da fark ettiler. Sonuç olarak önleyici bir savaş başlatmaya karar verdiler. Martin Luther'in Şubat ayında ölmesi, kararlarının önündeki büyük engeli ortadan kaldırdı. Luther, İmparatorluk ile Schmalkaldic Birliği arasındaki savaşın yasallığına ve ahlakına defalarca karşı çıkmıştı. Luther'e göre yalnızca bira kurdu tipi bir hükümdara kendi tebaası tarafından meşru bir şekilde direnilebilirdi.
İmparator, Tuna Nehri üzerinde başlayacak seferi için yaklaşık 52.000 kişilik bir ordu (20.000 Alman, 12.000 İtalyan, 10.000 İspanyol ve 10.000 Hollandalı) topladı.[2]
Savaş
değiştirSavaş, Swabia'da, birkaç Luthercı İmparatorluk şehrinden oluşan birleşik bir ordunun, Augsburg prens-piskoposlarının elindeki Katolik kasabası Füssen['i işgal etmesi ve İmparatorluk güçlerinin Bavyera Dükalığı'ndaki Ingolstadt kalesine doğru ilerlemesini sağlamasıyla patlak verdi. Ancak İmparatorun İtalyan birliklerini toplamasını engellemek için Avusturya Tirol'ü işgal etme planları Schmalkaldic prenslerinin onayını karşılamadı. Hem Bavyera Dükü IV. William hem de Avusturya Arşidükü Habsburg I. Ferdinand, çatışmada tarafsız olduklarını ilan ederek V. Karl'ın güçlü bir İmparatorluk ordusunu hiçbir sorun yaşamadan toplamasına izin verdi.
Don (honorific)| |Fernando Álvarez de Toledo, III. Alba Dükü.]]
Üstelik Schmalkaldik liderler, yerleşik İmparatorluk birliklerine karşı bir savaş başlatma konusunda karar veremediler. 20 Temmuz 1546'da Seçmen I. Jan Friedrich ve Landgrav I. Filip, 1542'de Katolik Brunswick-Wolfenbüttel Dükü V. Henry'i tahttan indirdikleri bahanesiyle İmparatorluk yasağı altına alındı. Saksonya Dükü Maurice bu şansı değerlendirdi ve Ekim ayında Bohemya Kralı Habsburglu I. Ferdinand'ın yardımıyla rakibi ve kuzeni olan Ernestine Saksonya'daki toprakları işgal ederek Seçmen I. Jan Friedrich'i birliklerini geri çevirmeye zorladı.
Hızla Swabia'dan geldi ve ordusuyla Ernestine Saksonya'yı kurtardı, ardından kendisi de Albertine Saksonya'yı ve komşu Bohemya topraklarını işgal etti. Kışın başlaması silahlı çatışmayı sonuçsuz bıraktı. Swabia'da Hessen birlikleri başka bir eylemde bulunmazken, Lüteriyen prensler Württemberg Dükü Ulrich ve Kont Pfalz II. Friedrich gibi terkedilmiş İmparatorluk şehirleri İmparator'a teslim olmayı seçti. 28 Mart 1547'de V. Karl Bohemya'ya doğru yola çıktı ve burada kardeşi Bohemya Kralı I. Ferdinand ile güçlerini birleştirdi. Bohem Lutherciler, Seçmen I. Jan Friedrich'e umduğu gibi herhangi bir askeri yardım sağlamadıkları için, [[V. Karl'ın İspanyol-İmparatorluk güçleri onu geri çekilmeye zorladı. Stratejideki anlaşmazlık nedeniyle, Birliğin savunması nihayet 24 Nisan 1547'de I. Jan Friedrich 'in esir alındığı Mühlberg Savaşı'nda bozguna uğradı. Savaşın sonucunu belirleyen çatışmanın ardından sadece iki şehir direnmeye devam etti: Bremen ve Magdeburg. Her iki şehir de V. Karl'ın kendilerine verdiği cezaları ödemeyi reddetti ve İmparatorluk birliklerinin işgalinden kaçındı. Bremen örneğinde, Brunswick-Calenberg Dükü II. Eric'in komutasındaki 12.000 imparatorluk askeri, Ocak ayından Mayıs ayına kadar başarısız bir şekilde kuşatma uyguladı. Bu olay, 23 Mayıs 1547'de Schmalkaldic Birliği'nin Protestan ordusunun yakındaki Calenberg Prensliği'ni yağmalaması sırasında Drakenburg Savaşı'na yol açtı. Adamları ve malzemeleri tükenen Dük II. Eric ve İmparatorluk güçleri orduyla yüzleşmeye gittiler ve hızla mağlup oldular. Çatışma sırasında Eric, kendi hayatını kurtarmak için Weser nehri üzerinde yüzmek zorunda kaldı. Drakenburg Muharebesi'nin bir sonucu olarak İmparatorluk birlikleri Kuzey Almanya'yı terk etti.
Kaynakça
değiştir- ^ Pál Zsigmond Pach; Ágnes Várkonyi R., (Ed.) (1985). Magyarország története tíz kötetben [History of Hungary in ten volumes] (Macarca). 1 (1526–1686). Budapest: Akadémiai Kiadó. ISBN 963-05-0929-6.
- ^ Chaunu, Pierre; Escamilla, Michèle (2000). Charles V (Fransızca). Fayard. ISBN 2-213-60394-4.