Son Gösteri
Son Gösteri[1] 1971 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı The Last Picture Show dur. Senaryosunu 1966 tarihli aynı adlı kendi romanından Larry McMurtry'nin Peter Bogdanovich'le birlikte yazdığı filmin yönetmeni de sinema eleştirmenliğinden yönetmenliğe geçmiş olan Peter Bogdanovich'tir. Önemli rollerinde Timothy Bottoms, Jeff Bridges, Cybill Shepherd, Ben Johnson, Cloris Leachman, Ellen Burstyn, Eileen Brennan, Clu Gulager, Randy Quaid ve Bill Thurman'ın oynadıkları bu siyah beyaz filmin görüntü yönetmeni Robert Surtees'dir. Film 1950'lerin başında Teksas'ın küçük ve ücra bir kasabasında hızla değişen çağa uyum sağlamaya çalışan bir grup gencin hikâyesini geleneksel bir üslupla anlatırken Hollywood'un klasik filmlerine de bir saygı duruşunda bulunuyor. Film 1972 yılında 8 dalda birden aday olduğu Akademi Ödülleri'nden en iyi yardımcı kadın ve erkek oyuncu ödüllerini aldı.
The Last Picture Show | |
Yönetmen | Peter Bogdanovich |
---|---|
Yapımcı | Stephen J. Friedman |
Senarist | Larry McMurtry Peter Bogdanovich Larry McMurtry(Roman) |
Oyuncular | Timothy Bottoms Jeff Bridges Cybill Shepherd Ben Johnson |
Görüntü yönetmeni | Robert Surtees |
Kurgu | Donn Cambern |
Stüdyo | Columbia Pictures Corporation BBS Productions |
Dağıtıcı | Columbia Pictures Corporation |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram,gençlik |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1971 |
Çıkış tarih(ler)i | 3 Ekim 1971 New York |
Süre | 118 dakika (126 dak.Yönetmenin kurgusu) |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Bütçe | 1,3 Milyon $ |
Devam filmi | Texasville (1990) |
Diğer adları | Son Gösteri (Türkiye) La Dernière Séance (Fransa) L'Ultimo Spettacolo (İtalya) La Última Película (İspanya) Die Letzte Vorstellung (Almanya) |
"Son Gösteri ", 1998 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[2]
Özet
değiştir1951 yılında Teksas'ta "Anarene" isimli küçük ve önemsiz bir kasabada yoksul bir çevreden gelmiş olan lise öğrencileri Sonny (Timothy Bottoms) ve Duane (Jeff Bridges) günlerini okul takımında futbol oynayarak, yaşlı kurt 'Aslan' Sam (Ben Johnson)'in salonunda bilardo oynayarak, kasabanın tek sinemasında film seyrederek ve tabii bir de kızların peşinde koşarak geçirirler. Duane, kasabanın zengini petrolcü Gene Farrow (Robert Glenn) ve Lois Farrow (Ellen Burstyn)'un kızları okulun en popüler kızı Jacy (Cybill Shepherd) ile çıkmaktadır. Sonny ise okulun futbol koçu Popper (Bill Thurman)'un ilgi yoksunu karısı Ruth (Cloris Leachman) ile ilişkiye girer. Bu ölü kasabada gençler için bir gelecek yoktur. Çokları hayatını kazanmak için büyük şehirlere göçmüştür. Gençlikten olgunluğa doğru geçerken gitmekle kalmak arasında kararsız bu iki genç hem dostları hem de akıl hocaları olan 'Aslan' Sam 'den yalnızlık, hayat ve kıskançlık hakkında esaslı dersler alırlar.
Oyuncu kadrosu
değiştir- Timothy Bottoms ... Sonny Crawford
- Jeff Bridges ... Duane Jackson
- Cybill Shepherd ... Jacy Farrow
- Ben Johnson ... Aslan Sam
- Cloris Leachman ... Ruth Popper
- Ellen Burstyn ... Lois Farrow
- Eileen Brennan ... Genevieve
- Clu Gulager ... Abilene
- Sam Bottoms ... Billy
- Sharon Ullrick ... Charlene Duggs
- Randy Quaid ... Lester Marlow
- Joe Heathcock ... Şerif
- Bill Thurman ... Futbol koçu Popper
- Barc Doyle ... Joe Bob Blanton
- Jessie Lee Fulton ... Bayan Mosey
- Gary Brockette ... Bobby Sheen
- Helena Humann ... Jimmie Sue
- Loyd Catlett ... Leroy
- Robert Glenn ... Gene Farrow
- John Hillerman ... Öğretmen
- Janice E. O'Malley ... Bayan Clarg
Film hakkında notlar
değiştir- Filmin geçtiği hayali kasaba "Anarene" aslında romanın ve senaryonun yazarı Larry McMurtry'nin memleketi olan Archer City'dir. Filmin tamamı bu kasabada çekilmiştir. Çekimlerin burada yapılması kararı alındıktan sonra yönetmen Peter Bogdanovich filmin kasvetli ruhuna uygun olması için kasabadaki her şeyin donuk ve koyu gri renkte görünmesini istemiş. Bunun için önce binaların ve çevrenin bu renklerde boyanması gündeme gelmiş, ancak Bogdanovich'in yakın dostu yönetmen Orson Welles'in önerisi ile filmi siyah beyaz çekmeye karar vermişler.[3]
- 2007'de Amerikan Film Enstitüsü bu filmi "Tüm zamanların en iyi filmleri" arasında 95.ci sırada ilan etmiştir.
- "Son Gösteri" Cybill Shepherd'ın ilk filmidir.
- Filmin eski kuşaktan oyuncusu Ben Johnson bu filmdeki rolünü arkadaşı John Ford'un ısrarı ile kabul etmişti.
- ABD doğumlu Peter Bogdanovich (d.1939) Nazi Almanyasından kaçmış piyanist-ressam Sırp bir baba ve zengin Avusturyalı Musevi bir annenin çocuğu idi. Başlangıçta aktör olarak çalışmış bir sinema hastasıydı. Yılda 400 film seyrediyordu. 1950'lerde Fransa'da Cahiers du Cinema dergisinde eleştiri yazıları yazdıktan sonra yönetmenliğe geçen "Yeni Dalga" nın yaratıcıları Jean-Luc Godard, Claude Chabrol ve Eric Rohmer gibi yazar/yönetmenlerden etkilendi. Özellikle de François Truffaut'ya hayrandı. Bogdanovich'in kendisi de benzer şekilde işe Esquire dergisine yazılar yazarak başladı. 1968'de Targets'ı yöneterek sinemaya geçti. Kendi çağdaşı genç yönetmenler arasında Amerikan sinemasının eski ustalarına ve sinema'nın 'Altın Çağı'ına en bağlı yönetmen Bogdanovich'ti. Özellikle de Howard Hawks ve John Ford onun idolleri idi. Zaten "Son Gösteri" hem teknik açıdan hem anlatımı ile Hawks ve Ford filmlerini anımsatır. Hawks ve Ford filmlerindeki kızılderililer, kovboylar ve yerleşimcilerin yerini burada can sıkıntısı çeken karıları ve kızları ile zengin petrolcüler, heyecan arayan liseli gençler almıştır. Filmdeki en güçlü erişkin, John Ford filmlerinin de kadrolu elemanı olan 'Aslan' Sam (Ben Johnson) dir. Kasabanın soylu "Eski Batı" ile olan son bağını temsil eder ve yaşlanıp sağlığını kaybettikçe kasabanın ve çağın yozlaşmasının da bir sembolü olur. Kasabanın acımasızca ve yavaş yavaş çöküşünün bir sembolü de kasabanın sinemasıdır. Sinemanın da sahibi olan Sam'in ölümü ile birlikte artık işlemez hale gelerek son bir kez gösterdiği Howard Hawks filmi Red River'la perdelerini kapatır.
- 1990 yılında Peter Bogdanovich Texasville adı ile filmin devamını çevirdi. İlk filmin oyuncularından birçoğu renkli olarak çekilen bu filmde de oynadılar. Ancak film ilki kadar başarılı olamadı.
Ödüller
değiştirKazandıkları
değiştir- 1972 Oscar - En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü - Ben Johnson
- 1972 Oscar - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü - Cloris Leachman
- 1973 BAFTA - En İyi Uyarlama Senaryo Ödülü - Larry McMurtry, Peter Bogdanovich
- 1973 BAFTA - En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü - Ben Johnson
- 1973 BAFTA - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü - Cloris Leachman
- 1972 Altın Küre - En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü - Ben Johnson
Adaylıkları
değiştir- 1972 Oscar - En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü - Jeff Bridges
- 1972 Oscar - En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü - Ellen Burstyn
- 1972 Oscar - En İyi Görüntü Yönetmeni Akademi Ödülü - Robert Surtees
- 1972 Oscar - En İyi Yönetmen Akademi Ödülü - Peter Bogdanovich
- 1972 Oscar - En İyi Film Akademi Ödülü - Stephen J. Friedman
- 1972 Oscar - En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü - Larry McMurtry, Peter Bogdanovich
- 1973 BAFTA - En İyi Yönetmen Ödülü - Peter Bogdanovich
- 1973 BAFTA - En İyi Film Ödülü
- 1973 BAFTA - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü - Eileen Brennan
- 1972 Altın Küre - En İyi Yönetmen Ödülü - Peter Bogdanovich
- 1972 Altın Küre - En İyi Dramatik Film Ödülü
- 1972 Altın Küre - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü - Ellen Burstyn
- 1972 Altın Küre - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü - Cloris Leachman
- 1972 Altın Küre - Umut Veren Kadın Oyuncu Ödülü - Cybill Shepherd
Filmin Müzikleri
değiştirFilmde duyulan müzikler genellikle arka plandaki radyolardan,pikaplardan ve müzik kutularından gelir.Bunlar:
- "Cold, Cold Heart"
Beste: Hank Williams
Yorumlayan: Tony Bennett
- "Give Me More, More of Your Kisses"
Beste: Lefty Frizzell, Ray Price, Jim Beck
Yorumlayan: Lefty Frizzell
- "Wish You Were Here"
Beste: Harold Rome
Yorumlayan: Eddie Fisher
- "Slow Poke"
Beste: Pee Wee King, Redd Stewart, Chilton Price
Yorumlayan: Pee Wee King
- "Blue Velvet"
Beste: Bernie Wayne, Lee Morris
Yorumlayan: Tony Bennett
- "Rose, Rose, I Love You"
Beste: Wilfrid Thomas, Chris Langdon
Yorumlayan: Frankie Laine
- "You Belong To Me"
Beste: Pee Wee King, Redd Stewart, Chilton Price
Yorumlayan: Jo Stafford
- "A Fool Such As I"
Beste: Bill Trader
Yorumlayan: Hank Snow
- "Please, Mr. Sun"
Beste: S. Frank, R. Getzov
Yorumlayan: Johnnie Ray
- "Solitaire"
Beste: R. Borek, C. Nutter, K. Guion
Yorumlayan: Tony Bennett
Kaynakça
değiştir- ^ http://www.imdb.com/title/tt0067328/releaseinfo 17 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçe isim için referans
- ^ "National Film Registry" (İngilizce). en.wikipedia.org. 13 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008.
Dış bağlantılar
değiştir- IMDb'de Son Gösteri