Türk Boğazları

Türk Boğazları, Türkiye'nin kuzeybatısındaki iki uluslararası öneme sahip su yoludur. Boğazlar, Ege ve Akdeniz'i Karadeniz'e bağlayan bir dizi uluslararası geçit oluşturur. Bunlar Çanakkale ve İstanbul Boğazı'ndan oluşur. Boğazlar, Marmara Denizi'nin zıt uçlarındadır. Boğazlar ve Marmara Denizi, Türkiye'nin egemen deniz topraklarının bir parçasıdır ve Türk iç suları olarak kabul edilir.

Avrasya kara kütlesinin batı kısmında bulunan Boğazlar, geleneksel olarak Avrupa ve Asya kıtaları arasındaki sınır ve Avrupa Türkiye'si ile Asya Türkiye'si arasındaki sınır çizgisi olarak kabul edilir. Uluslararası ticaret, politika ve savaştaki stratejik önemleri nedeniyle Boğazlar, Avrupa ve dünya tarihinde önemli bir rol oynamıştır. 1936'dan beri Montrö Sözleşmesi gereğince yönetilmektedirler.

Coğrafya

Deniz su yolları olarak Türk Boğazları, Doğu Akdeniz, Balkanlar, Yakın Doğu ve Batı Avrasya boyunca çeşitli denizleri birbirine bağlar. Özellikle Boğazlar, Karadeniz'den Ege ve Akdeniz'e, Cebelitarık üzerinden Atlas Okyanusu'na ve Süveyş Kanalı üzerinden Hint Okyanusu'na kadar deniz bağlantıları sağlar ve bu da onları özellikle Rusya'dan gelen malların geçişi için önemli uluslararası su yolları haline getirir.

Nisan 2004'te Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan alınan Boğaz'ın uydu görüntüsü. Üstteki su kütlesi Karadeniz, alttaki ise Marmara Denizi ve Boğaz, ikisini birbirine bağlayan kıvrımlı dikey su yoludur. Boğaz'ın batı kıyıları Avrupa kıtasının coğrafi başlangıç noktasını oluştururken, doğudaki kıyılar Asya kıtasının coğrafi başlangıcıdır. İstanbul şehri her iki kıyıda da görülebilir.

Türk Boğazları aşağıdaki su yollarından oluşur;

İstanbul Boğazı veya Boğaziçi, yaklaşık 30 kilometre (19 mil) uzunluğunda ve sadece 700 metre (2.300 ft) genişliğinde olup, kuzeyde Marmara Denizi'ni Karadeniz'e bağlar. İstanbul şehrinden geçer ve bu da şehri iki kıtada bulunan bir şehir yapar. Üç asma köprü (Boğaz Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü) ve iki su altı tüneli (Marmaray raylı tüneli ve Avrasya karayolu tüneli) ile geçilir. Çeşitli aşamalarda daha fazla geçiş için planlar tartışılmaktadır.
Çanakkale Boğazı, 68 km (42 mil) uzunluğunda ve 1,2 km (0,75 mil) genişliğinde olup, güneybatıda, Çanakkale kenti yakınlarında, Marmara Denizi'ni Akdeniz'e bağlar. Klasik antik çağda, Çanakkale Boğazı Hellespont olarak bilinirdi. Boğaz ve batı kıyısındaki Gelibolu yarımadası, Birinci Dünya Savaşı sırasında Gelibolu Muharebesi'ne sahne olmuştur. 18 Mart 2022'de trafiğe açılan Çanakkale 1915 Köprüsü, Avrupa yakasındaki kuzeybatı ili Çanakkale'nin Gelibolu ilçesini ve Anadolu yakasındaki Lapseki ilçesini birbirine bağlar ve boğazı geçen ilk köprüdür.^[1]

Ekonomik faaliyetlerin gelişmesi, endemik yunuslar ve liman yunusları da dahil olmak üzere deniz ekosistemlerini tehdit etmektedir.^[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Butler, Daren (18 Mart 2022). "Erdogan opens huge suspension bridge linking Europe and Asia". Reuters. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
^ Khan, S. (17 Haziran 2013). "An Economic Boom in Turkey Takes a Toll on Marine Life". Yale Environment 360. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2017.

[1] Butler, Daren (18 Mart 2022). "Erdogan opens huge suspension bridge linking Europe and Asia". Reuters. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022.

[2] Khan, S. (17 Haziran 2013). "An Economic Boom in Turkey Takes a Toll on Marine Life". Yale Environment 360. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2017.

[1]

[2]