Türkiye'de Amerikan futbolu

Türkiye'de Amerikan futbolu, daha çok üniversitelerin kurmuş olduğu takımlar arasında oynanmaktadır. Türkiye'de Amerikan futbolu resmi olarak "Korumalı futbol" olarak tanınır. Türkiye'de başlıca resmi ligler; Türkiye Korumalı Futbol 1. Ligi, Türkiye Korumalı Futbol 2. Ligi ve Üniversiteler Ligi (ÜniLig) olarak ayrılır. Türkiye'de Amerikan futbolu günümüzde aktif olarak oynanmaktadır.

Tarihçe

Türkiye’de Amerikan futbolu ilk defa 1987 yılında Boğaziçi Üniversitesi’nde öğrenciler arasında oynandı. Boğaziçi Üniversitesi ilk maçını “Amerikan Donanması” ile yaptı. İki Türk takımı arasındaki ilk maç, 1993 yılında Boğaziçi Üniversitesi Sport Fest’de “Bogaziçi Elephants” ile “İstanbul Pistoflar” arasında yapıldı. Daha sonra “Elephants” adını “Sultans” olarak değiştirdi.

Daha sonraki yıllarda Hacettepe Üniversitesi, İTÜ, Marmara Üniversitesi, ODTÜ, Ankara Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve daha birçok üniversite, Amerikan futbolu takımı kurdu. Böylece birden fazla takımın katıldığı turnuvalar dönemi başlamış oldu. Genel olarak ekipmansız olarak oynanan bu turnuvaların ilki 1993 - 1994 sezonu olarak nitelendirilen Sport Fest’tir. Sport Fest’in şampiyonu olan Hacettepe Red Deers 1993 - 1994 sezonun şampiyonu olmuştur. 1994 - 1995 sezonu şampiyonu ise o yıl Sport Fest’i kazanan Boğaziçi Sultans oldu.

1995 - 1996 sezonunda iki turnuva yapıldı. Ankara’da yapılan Beytepe Turnuvası’nda final maçında Boğaziçi Sultans ile Hacettepe Red Deers karşı karşıya geldi. Boğaziçi Sultans turnuvayı şampiyon olarak kaparken, İstanbul’da yapılan Sport Fest’de Boğaziçi Sultans finalde İTÜ Hornets ile karşılaştı. Boğaziçi Sultans, İTÜ Hornets’ı yenerek şampiyon oldu ve o sezon yapılan iki turnuvayı da şampiyon olarak kapadı. 1996 - 1997 Sezonunda ise Boğaziçi Sultans’ın katılmadığı Beytepe Turnuvası’nı Hacettepe Red Deers, Hacettepe Red Deers’ın katılmadığı Sport Fest’i Boğaziçi Sultans kazandı.

1997 - 1998 Sezonunda ise takımlar arası prosedür ve uygulamalar konusunda anlaşmazsızlıklar yaşanmaya başlandı. Bu anlaşmazsızlıkların yaşandığı sezonda lig durduruldu. Boğaziçi Sultans ile ODTÜ Falcons arasında sembolik bir final maçı yapıldı ve maçın galibi Boğaziçi Sultans oldu. Sonraki üç sezon ise Hacettepe Red Deers hegemonyasında sürdü. Red Deers üç sezon üstü üste Türkiye şampiyonluğunu göğüslemeyi başardı.

2001 yılında takımlar ekipman edinmeye başladılar ve Türkiye'de Amerikan futbolu daha profesyonel bir yapı içine girmeye başladı. Bilkent Judges takımından sonra tüm takımlar ekipman almaya başladı ve Türkiye'deki ilk ekipmanlı maç 2001 yılında Ankara’da Bilkent Judges ile Boğaziçi Sultans arasında oynandı. Maçı Boğaziçi Sultans 34 - 0 kazandı.

Artık ekipmanlı maçların oynandığı Türkiye liginde ilk ekipmanlı sezonunun, 2001 - 2002 Sezonu şampiyonu Hacettepe Red Deers olurken, ikinci Boğaziçi Sultans oldu. Bir sonraki sezon, 2002 - 2003 Sezonu şampiyonu Boğaziçi Sultans olurken, ikinci Hacettepe Red Deers oldu.

2003 - 2004 Sezonunda ise Türkiye’de iki Amerikan futbolu ligi oluştu. Birbirinden tamamen bağımsız olan bu iki ligden AFK (Amerikan Futbolu Kurulu) doğu grubu, UAFL (Ulusal Amerikan Futbolu Ligi) ise batı grubu olarak adlandırılıyordu. Eş zamanlı olarak oynanan bu iki ligden, daha çok Ankara takımlarının ağırlıklı olduğu AFK’da 2003 - 2004 Sezonu şampiyonu Hacettepe Red Deers olurken, ikinci Gazi Warriors oldu. İstanbul, Ankara ve İzmir takımlarından oluşan UAFL’nin 2003 - 2004 Sezonu şampiyonu ODTÜ Falcons oldu. AFK’da 2004 - 2005 Sezonu şampiyonu tekrar Hacettepe Red Deers olurken, ikinciliği Ankara Cats göğüsledi. UAFL’de ise 2004 - 2005 sezonu şampiyonu İzmir ekibi Ege Dolphins oldu.

2005 yılında Amerikan futbolunun Türkiye Beyzbol ve Softbol Federasyonu (TBSF) bünyesine dahil olmasıyla Türkiye Ligi resmi bir kimlik kazanmış oldu. 2005 - 2006 Sezonunda lige üniversite takımlarının değil, kulüp takımlarının katılması kararı alındı ve ilk kulüpleşen takım Boğaziçi Sultans oldu. 2006 yılında ise TBSF özerk bir yapıya kavuştu.

TAFL (Türkiye Amerikan Futbolu Ligi) olarak adlandırılan ilk resmi ligin finali BJK İnönü Stadyumu’nda oynandı ve televizyondan(Kanal 1) canlı olarak yayınlanan ilk Türk Amerikan futbolu maçı olarak tarihe geçti. İlk resmi sezon olan 2005 - 2006 Sezonunun şampiyonu finalde Ege Dolphins’i 30 - 8’lik skorla mağlup eden Boğaziçi Sultans oldu ve şampiyonluk yüzüklerine kavuştu. TAFL’ye katılmayan takımların mücadele ettiği gayri resmi lig olarak devam eden AFK’nın 2005 - 2006 Sezonu şampiyonu Hacettepe Red Deers olurken, Başkent Knights ikinci oldu.

2006 - 2007 sezonu finalinde Hacettepe Red Deers seyircisinin de desteği ile Gazi Warriors’ı mağlup etmeyi başardı…

2006 - 2007 Sezonunda ise TAFL’ye katılan kulüp sayısı 18 çıktı. Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü’nde gerçekleşen ve büyük bir heyecana sahne olan final maçında uzatmalarda 15 - 12’lik skorla Gazi Warriors’ı mağlup eden Hacettepe Red Deers 2006 - 2007 Sezonu şampiyonu oldu. Maçı NY Times gazetesinden Mark St. Amant canlı olarak izledi ve ikinci resmi TAFL finali NY Times’da kendine yer buldu.

2007 - 2008 Sezonunda ise Kulüpler Ligi ve Üniversiteler Ligi olarak iki lig oluşturuldu. Üniversite öğrencilerinden kurulu takımların boy gösterdiği Üniversiteler Ligi’nin ilk şampiyonu finalde Hacettepe Üniversitesi’ni 36 - 18 mağlup eden Gazi Üniversitesi oldu. 2007 - 2008 Sezonu Kulüpler Ligi şampiyonu ise iki uzatmaya giden finalde Gazi Warriors’ı 20 - 14’lük skorla mağlup eden Hacettepe Red Deers oldu. İnternet üzerinden, federasyonun resmi sitesinden maçın canlı anlatımı yapıldı.

2008 yılında İstanbul Cavaliers, yabancı bir takımla maç yapan ve galibiyet alan ilk Türk takımı oldu. İstanbul Cavaliers, Bulgar ekibi Team Sofia’yı 22 - 16’lık skorla mağlup etti. Team Sofia, Türkiye’de maç yapan ilk yabancı takım unvanını kazandı.

18 Ekim 2008 tarihinde ise İstanbul Cavaliers bir ilke daha imza atarak yurt dışında maç yapan ilk Türk ve yurt dışında galibiyet alan ilk Türk takımı oldu. Bulgaristan’ın Razlog kentinde Team Sofia ile karşılaşan İstanbul Cavaliers 28 - 0’lık skorla sahadan galibiyetle ayrıldı.

2008 - 2009 Sezonunda ise Üniversiteler Ligi’nde finalde ODTÜ’yü 32 - 25 yenen Gazi Üniversitesi üst üste ikinci şampiyonluğunu ilan ederek ikincisi düzenlenen Üniversiteler Ligi’ni şampiyon kapattı. 2008 - 2009 Sezonunda Karagümrük Vefa Stadı’nda oynanan finalde İstanbul Cavaliers’ı 22 - 20 yenen Boğaziçi Sultans takımı iki yıl aradan sonra tekrar şampiyon oldu.

2009 - 2010 Sezonunda federasyon tarafından liglerin tekrar düzenlenmesiyle Kulüpler 1. Ligi, Kulüpler 2. Ligi ve Üniversiteler Ligi olarak üç lig oynandı. 8 takımın mücadele ettiği Kulüpler 1. Ligi’nin finali Kartal Bulvarspor Stadı’nda oynandı ve Gazi Warriors’ı 18 - 13 yenen İstanbul Cavaliers sezonu şampiyon olarak tamamladı.

Dört takımın mücadele ettiği Kulüpler 2. Ligi’ni ise DAÜ Crows şampiyon, Sakarya Tantankaları ise ikinci olarak tamamlayarak play-out oynamaya hak kazandı. DAÜ Crows, 2009 - 2010 Sezonunda Kulüpler 1. Ligi’ni son sırada tamamlayan Yıldız Stallions’ı mağlup ederek 1. Lig’e yükselmeye hak kazanırken, Kulüpler 1. Ligi yedincisi Hacettepe Red Deers ile karşılaşan Sakarya Tatankaları sahadan mağlup ayrılarak bir sonraki sezonda 1. Lig’de mücadele etme şansını elinden kaçırdı. Üniversiteler Ligi’nde ise son iki yılın şampiyonu Gazi Üniversitesi’ni 33 - 27 yenen Hacettepe Red Deers şampiyonluğunu ilan etti. Üçüncülük maçında ise İTÜ’yü 34 - 9 yenen İstanbul Bilgi Üniversitesi, ligi üçüncü olarak tamamladı.

İstanbul Cavaliers, Kartal Bulvar Stadı’nda Gazi Warriors karşısında ilk Kulüpler Ligi şampiyonluğunu kazanırken…

2009 - 2010 ezonu, Türk takımlarının Avrupa platformlarında mücadele ettiği ilk sezon olarak tarihe geçti. Boğaziçi Sultans, ODTÜ Falcons, İstanbul Cavaliers ve İTÜ Tigers, EFAF Challenge Cup’da ülkemizi başarıyla temsil ettiler. Finali İstanbul’da yapılan turnuvada finale kadar yükselmeyi başaran İstanbul Cavaliers, Sırp rakibi Klek Knights’a 36 - 14 yenilerek turnuvaya ikinci olarak kapattı. Ayrıca 2009 - 2010 sezonunda CEFL’de mücadele eden İstanbul Cavaliers aldığı başarılı sonuçların ardından Vukovi Beograd’a 48 - 0 yenilerek yarı finalde CEFL macerasını sonlandırdı.

2010 yılında Türkiye Amerikan Futbolu millî takımı kampı Kerem Ateş’in head koçluğunda geniş bir teknik ekip ile gerçekleşti. 15 - 17 Temmuz’da İtalya’nın Bologna kentinde yapılacak olan 4 Helmets Trophy turnuvasına katılması beklenen millî takım, seyahatin karayolu ile yapılacak olması ve pasaport işlemlerinin yetişememesi sebebiyle turnuvaya katılamadı.

2010 - 2011 sezonuna gelindiğinde ise Sakarya Atatürk Stadı’nda gerçekleşen Kulüpler 1. Ligi finalinde Gazi Warriors, Boğaziçi Sultans’ı altı uzatma sonucunda mağlup ederek ilk şampiyonluğunu kazandı. Kulüpler 2. Ligi’nde ise İzmir Efeleri ile Koç Stallions yükselme maçı oynamaya hak kazanırken, İzmir Efeleri, Ankara Cats’e, Koç Stallions ise ODTÜ Falcons’a yenilince, bu sezon 1. Lig’e çıkan takım olmadı.

2010 - 2011 sezonunda Üniversiteler Ligi’nde yeni bir düzenlemeye gidildi. Üniversite Sporları Federasyonu’nun düzenlemeye başladığı lig, Süper Lig ve 1. Lig olmak üzere ikiye ayrıldı. Üniversiteler Süper Ligi’nin ilk şampiyonu finalde Gazi Üniversitesi’ni 38 - 30 yenen Hacettepe Üniversitesi oldu. Oynanan üçüncülük maçında ise Boğaziçi Sultans, Bilgi Üniversitesi’ni 40 - 6 gibi farklı bir skorla mağlup ederek üçüncü oldu. Üniversiteler 1. Ligi finalinde ise Süleyman Demirel Üniversitesi ile Atılım Üniversitesi karşı karşıya geldi. Normal süresi 28 - 28 biten maçı Atılım Üniversitesi uzatmalarda 34 - 28 kazanarak Üniversiteler 1. Ligi’nin ilk şampiyonu oldu.

Gazi Warriors, finallerdeki şanssızlığını kırarak, Sakarya Atatürk Stadı’nda ilk şampiyonluğunu kazanmayı başardı.

2011 - 2012 sezonuna geldiğimizde ise Kulüpler 1. Ligi finalinde son şampiyon Gazi Warriors, ezeli rakibi Hacettepe Red Deers ile Ankara Cebeci Stadı’nda karşı karşıya geldi. Red Deers’ı 47 - 12 mağlup eden Gazi Warriors, üst üste ikinci defa şampiyon olmayı başardı. DAÜ Crows, play-out maçı sonucunda 2. Lig’e düşerken 1. Lig’e yükselen takımlar Isparta Spartans ile Sakarya Tatankaları oldu. Üniversiteler Süper Ligi’nde ise bir önceki sezon üçüncülük maçı oynayan Boğaziçi Üniversitesi ile Bilgi Üniversitesi karşı karşıya geldi ve sahadan galip ayrılan ekip Boğaziçi Sultans oldu. Üniversiteler 1. Ligi’nde ise final maçında Kocaeli Üniversitesi’ni yenen Ankara Üniversitesi şampiyon olurken, Ankara Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Işık Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi, Süper Lig’e çıkan takımlar oldular.

2011 - 2012 sezonuna damgasını vuran iki olay vardı. İlk Türk Amerikan futbolunda birçok ilki gerçekleştirmiş olan ve üç sezon öncesinin şampiyonu İstanbul Cavaliers’ın kapanması oldu. Sezon öncesinde B takımı ve 19 yaş altı takımları bulunan İstanbul Cavaliers, oyuncuların başka takımlara dağılması sonucunda faaliyetlerini sonlandırdı.

Aynı yıl Türk Amerikan futbolu tarihinin en önemli gelişmesi yaşandı ve sonunda millî takım ilk maçını yaptı. Head koçluğunu Oktay Çavuş’un yaptığı Türkiye Amerikan Futbolu millî takımı, iki kamp yaptıktan sonra deplasmanda Romanya’yı 61 - 0 gibi farklı bir skorla yenerek, ilk maçında ilk galibiyetini alarak herkesi gururlandırdı.

Bir sonraki yıl Kasım ayında başlaması gereken 2012 - 2013 sezonu, federasyonun maddi sıkıntılarından ötürü Mart 2013’de başlayabildi. Üniversiteler Ligi ise Üniversite Sporları Federasyonu’nun yeni projesi kapsamında ÜniLig olarak zamanında başladı. Üniversiteler Süper Ligi’nde her sezon biraz daha ilerleyen Bilgi Üniversitesi, Ankara’da oynanan final maçında Gazi Üniversitesi’ni 28 - 16 yenerek ilk şampiyonluğunu kazandı. 1. Lig’de ise İzmir Ekonomi Üniversitesi’ni 48 - 0 yenen Yeditepe Üniversitesi şampiyonluğunu ilan etti. 2014 sezonu için Yeditepe Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi, Atılım Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi, Üniversiteler Süper Ligi’nde mücadele etmeye hak kazandı.

2013 yılında Türkiye’yi Avrupa’da temsil etme bayrağını devralan Koç Stallions ilk Avrupa maçına Belgrad’da çıktı. Sırbistan’ın güçlü ekiplerinden Pancevo Panthers ile karşılaşan Koç Stallions, rakibini zorlanmadan 30 - 20 mağlup etmeyi başardı. Koç Stallions ikinci Avrupa maçına ise 2 Haziran 2013 tarihinde Avusturya’nın Viyana şehrinde çıktı. Avrupa’nın en güçlü Amerikan futbolu organizasyonuna sahip ülkelerin başında gelen Avusturya’nın 19 Yaş Altı millî takımı ile karşılaşan Koç Stallions sahadan 50 - 6 mağlup ayrıldı.