Tao (bölge)

Tarihi bölge

Tao (Gürcüce: ტაო; “t’ao”), Gürcistan’ın tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Tarihsel Mesheti bölgesinin bir parçası olan Tao, günümüzde Türkiye sınırları içinde yer alır. Çoruh havzasının orta kısmını kapsar. Tao ve Klarceti bölgeleri Tao-Klarceti olarak anılır. Tao bölgesinin adı Gürcü boyu Taohilerden gelir.

Tao bölgesinde kalan Gürcü Ortodoks manastırı Oşki’deki kabartmada Tao hükümdarı III. Davit Kuropalati (10. yüzyıl)

Etimoloji

değiştir

Bölgenin adı, eskiden bölgede yaşamış Taohilerden gelmektedir.[1][2] Bölgedeki ülkenin adı ise Asur ve Urartu kaynklarında Diaohi olarak geçmektedir.[3][4]

Tarihçe

değiştir

Nikolay Marr'ın araştırmasına göre, Zanlar eskiden Çoruh'un batısındaki yan kolları da dahil olmak üzere daha geniş bir alanda yaşıyordu.[5] Sonrasında bu bölge geçici olarak Ermenilerin ve sonrasında Gürcülerin eline geçti.[6] İvane Cavahişvili'ye göre, eski çağlardan beri Tao ve İspir bölgesinde bir Laz kabilesi olan Halibler yaşamaktaydı.[7] İgor Dyakonov'a göre, bölgedeki halk Hurrice konuşuyordu ve zamanla Gürcüleşti, sonrasında bölgeye yoğun bir Ermeni ve Zan göçü yaşandı.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Фавстос Бузанд, Nina G. Garsoian. P'awstos Buzand'a atfedilen destansı tarihler. — Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1989. — С. 493. — ISBN 0-674-25865-7.
  2. ^ The Oxford Dictionary of Byzantium, 1991, p. 2018.
  3. ^ Г. А. Меликишвили. Урартские клинообразные надписи. — М.: Академии наук СССР, 1960. — 424 с.
  4. ^ И. М. Дьяконов. Глава I. Историческая обстановка в Передней Азии начала эпохи бронзы // Предыстория армянского народа / АН Армянской ССР. — Ереван, 1968.
  5. ^ Н. Марр. Изъ поѣздки въ Турецкій Лазистанъ. — Извѣстія Императорской Академіи Наукъ, 1910.
  6. ^ V. Minorsky. Laz (англ.) // Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936). — Brill, 1986. — Vol. V. — P. 713—714.
  7. ^ Иване Джавахишвили. საქართველოს საზღვრები ისტორიულად და თანამედროვე თვალსაზრისით განხილული. — Тбилиси: Государственная типография, 1919. — С. 36.