Selendi
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Şubat 2020) |
Selendi. Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 1954 yılında, 6324 numaralı karar ile kurulmuştur. Manisa'ya 155 km, Uşak'a ise 70 km mesafede yer alır. İlçe sınırlarından Gediz Nehri'nin önemli kollarında biri olan Selendi çayı geçer. Asıl geçim kaynağı tütüncülük, hayvancılık ve tarımdır. Ayrıca Pınarlar, Eskin, Terziler, Kürkçü ve Hacıhaliller köylerinde son yıllarda kirazcılık artmıştır. Kınık mahallesi piknik alanı, Gavur evleri kaya mezarları, Bayraklı anıtı Selendi'nin gezilebilecek yerleridir. Merkez nüfusu 8.108'dir. Köyleri de dahil toplam nüfusu 26.500'dür fakat son 50 yıldır sürekli göç veren ilçenin göç eden kişileri de hesaba katıldığında nüfusu 77.000'i geçmektedir. Manisa'nın en az yoğunluklu ilçesidir. Ayrıca ilçede eskin mahallesinde bulunan altın-kurşun-krom karışımı maden rezervi bir müddet işletilmiş fakat madenin 49 yıllık kullanım hakkını elinde bulunduran Bulgaristanlı firmanın bu ülkede iflas etmesi sonucu maden kapatılmıştır ve yıllardır atıl olarak durmaktadır. Bunların yanında Gediz Nehrinin en büyük kolu olan selendi çayı kış aylarında Gediz Nehrinden daha fazla su taşır. İlçenin tarihinde aldığı en büyük yatırımlar; tekel yaprak tütün depolama işletmeleri ve yatılı ilköğretim bölge okuludur. Selendi'nin tarhana, höşmerim, keşkek ve yufkası meşhurdur. İlçede üretilen Amerikan tipi küçük yapraklı tütünler çok değerlidir.
Selendi | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Manisa |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Halil İbrahim Okumuş |
• Belediye başkanı | Murat Daban (YRP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 8411 km² |
Rakım | 390 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 20.291 |
• Kır | - |
• Şehir | 19.728 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
İl alan kodu | 0236 |
İl plaka kodu | 45 |
Resmî site [ Belediye] |
Türk Kurtuluş Savaşında Aşağı güllüce ve Kınık mevkiinde şiddetli çatışmalar geçmiştir. 44 mahallesi bulunmaktadır.
Tarihçe
değiştirSelendi İlçesi; Manisa İl'inin doğusunda Uşak ve Kütahya ile sınır konumundadır. İlçenin isminin kaynağı ile ilgili iki farklı tahmin bulunmaktaydı. Birincisi; ilçenin Lidya döneminde Silandos diye anıldığı, daha sonra zamanla Selendi olarak günümüze geldiğidir. İkincisi ise; Selendi Çayı'na sel inince halk, ''sel indi'' söylemini zamanla ''sel endi'' olarak kullanmıştır. İlçedeki Karaselendi bölgesindeki yeni bulunan Bergama Krallığı zamanında yazılmış bir kitabede ise ilçenin ismi MOXEİON olarak geçmektedir. Bu durum Selendi'nin Helenistik (Lidya, Persler, Makedonya Krallığı, Bergama Krallığı) dönemdeki isminin Moxeion olduğunu göstermektedir. Bergama Krallığına ait aynı kitabede Makada ve Moxeion isimli iki halktan (demos) bahsedilmektedir. Silandos ismi ise Lidya Devleti ile İlişkilendiriliyordu. Bilimsel veriler bu Silandos isminin Roma İmparatorluğu zamanında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Çünkü o dönemde bölgede darp edilen sikkeler üzerinde Silandeon (Silandosta basılmıştır anlamında) yazıyordu. Silandos sikkeleri ms 1.-3. yüzyıllarda yaklaşık 300 yıl basılmıştır. 2008 yılında Prof. Dr. Engin AKDENİZ tarafından yapılan incelemede ilçenin batısındaki Hotaklı mevkiinde bulunan TERSTEPE HÖYÜĞÜ bulunmuştur. Höyük üzerinde yapılan araştırma sonucu; bu bölgedeki yerleşimin ilk olarak kalkolitik çağda (mö 5500) başlamış ve günümüze kadar devam etmiştir. yapılan araştırma sonuçları ilçenin 7500 yıllık bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.
İlçedeki yerleşim geçmişten günümüze şu şekilde devam etmiştir.
1- ilk kalkolitik ve tunç çağı mö. 5500- 1200
2- Frigya dönemi mö 1200 - 676
3- Lidya Dönemi mö.676-546
4- Persler Dönemi mö.546-330
5- Makedonya Krallığı mö. 330 - 241
6- Bergama Krallığı mö. 241 - 133
7-Roma İmparatorluğu mö.133 - ms.330
8- Bizans İmparatorluğu ms. 330 - 1077
9- Anadolu Selçuklu devleti ms.1077 - 1307
10- Germiyan Oğulları beyliği ms.1276 1428
11- Osmanlı İmparatorluğu ms.1428 1922
12- Türkiye Cumhuriyeti ms. 1923 - .......
İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 13.06.2014 tarih ve 3984 sayılı kararı ile 1. derece sit alanı ilan edilen Ters Tepe Höyüğü Manisa' daki 92 höyük içinde en büyük höyüktür ve ikinci büyük höyüğün iki katıdır. Bu höyük ile ilgili Prof. Dr. Engin AKDENİZ şöyle demektedir. İlk Kalkolitik Çağ’da yerleşim gören, İlk Tunç Çağı'nda da yerleşim gördüğü anlaşılan, 18 hektarlık alanıyla Manisa'nın en büyük merkezi yerleşimi olan Selendi yakınlarındaki Ters Tepe, Orta Tunç Çağı’nda da bu özelliğini koruyacaktır. Ters Tepe Höyüğü ve Moxeion Kenti'nde arkeolojik kazı yapılarak bu tarihi zenginliğin ortaya çıkarılması konusunda üniversitelerin çalışma yapması beklenmektedir. Selendi 20 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ters Tepe Höyüğü
değiştirTers Tepe Höyüğü, Selendi'nin 1.5 km batı-güneybatısında yer alan, 18 hektarlık alanla Manisa ili sınırları içindeki en büyük höyüktür.[1] İki tepeyi kaplar ve 600x300 m'den fazla uzunluğa sahiptir. Şimdiye kadar hiçbir arkeolojik kazı yapılmamıştır. Arkeolog Engin Akdeniz yüzeyde Kalkolitik, Erken Tunç Çağı ve Orta Tunç Çağı'na ait çanak çömlek ve seramik parçaları bulmuştur. Ayrıca Helenistik ve Roma Dönemi çanak çömlekleri de mevcuttur. Luvi toplumu tarafından iskan görmüştür.
Höyük, Arzawa Federasyonu içindeki krallıklardan birinin merkezidir. Bu krallığın Hitit yazıtlarında geçen ve Gediz havzasındaki Seha Irmağı Ülkesi olma olasılığı bir hayli yüksektir. Bu konuya ilişkin araştırmalar devam etmektedir. Höyük 2014 yılında İzmir 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmiştir.[2]
Nüfus
değiştirYıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1955[3] | 20.020 | 1.542 | 18.478 |
1960[4] | 18.764 | 2.135 | 16.629 |
1965[5] | 19.668 | 2.586 | 17.082 |
1970[6] | 21.144 | 3.384 | 17.760 |
1975[7] | 22.411 | 4.457 | 17.954 |
1980[8] | 24.019 | 4.965 | 19.054 |
1985[9] | 25.779 | 6.168 | 19.611 |
1990[10] | 25.415 | 6.773 | 18.642 |
2000[11] | 26.061 | 8.095 | 17.966 |
2007[12] | 24.355 | 6.903 | 17.452 |
2008[13] | 23.896 | 6.892 | 17.004 |
2009[14] | 23.791 | 6.961 | 16.830 |
2010[15] | 23.117 | 6.767 | 16.350 |
2011[16] | 22.648 | 6.609 | 16.039 |
2012[17] | 22.273 | 6.558 | 15.715 |
2013[18] | 22.047 | 22.047 | veri yok |
2014[19] | 21.437 | 21.437 | veri yok |
2015[20] | 20.976 | 20.976 | veri yok |
2016[20] | 20.718 | 20.718 | veri yok |
2017[20] | 20.334 | 20.334 | veri yok |
2018[20] | 20.291 | 20.291 | veri yok |
2019[20] | 19.871 | 19.871 | veri yok |
2020[20] | 19.728 | 19.728 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
değiştirEğitim
değiştirSelendi merkezde 5 lise bulunmaktadır.Bunlar;
- Selendi Çok Programlı Lisesi
- Selendi Anadolu Öğretmen Lisesi
- Selendi Anadolu Lisesi
- Selendi Sağlık Meslek Lisesi.
- Selendi İmam Hatip Lisesi.
Selendi merkezde 5 ilköğretim okulu bulunmaktadır.
- Atatürk ilköğretim okulu
- Üçeylül ilköğretim okulu
- Cumhuriyet ilköğretim okulu
- Fatih ilköğretim okulu
- Yatılı bölge ilköğretim okulu.
Kaynakça
değiştir- ^ "YENİ GÖBEKLİTEPE'LER ANADOLU'DA". Milliyet. 31 Temmuz 2020. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024.
- ^ "Ters Tepe Höyük". Batı Anadolu Arkeolojisi. Luwian Studies Vakfı. 11 Haziran 2020. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2020.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Selendi Nüfusu - Manisa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Manisa Selendi Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
değiştir- Selendi kaymakamlığı 10 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.