Ulug-Hem (il)
Uluğ-Hem İli (Tuva Türkçesi: Улуг-Хем кожуун / Ulug-Hem kojuun) — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir.
İdari bölgenin yönetim merkezi — Şagaan-Arıg. Bir öteki büyük yerleşim yeri de Arıg-Bajı'dır
Ulug-Hem ili
Улуг-Хемский кожуун (Rusça) Улуг-Хем кожуун (Tuva Türkçesi) | |
| Konum | |
 | |
| Yönetim | |
| Ülke: |  Rusya
|
| Federâl Bölge: |  Tuva Cumhuriyeti
|
| Başkent: | Şagaan-Arıg |
| Genel bilgiler | |
| Nüfus: | 19.507 |
| Diğer bilgiler | |
| Dili: | Tuva Türkçesi, Rusça |
| Kuruluş tarihi: | 20 Ekim 1923 |
Sözkökü
değiştirUlug-Hem sözü büyük akarsu anlamına gelir. Ulug (Uluğ) Türkçe bir söz olup büyük, yüce demektir.[1] Hem kelimesi "kem" şekliyle Eski Türkçede akarsu anlamına gelir.[2]
Coğrafya
değiştir
Yenisey akarsuyu, Kara-Sug (Karasu) dağ akarsuyu. Sayan-Şuşen havzası su kaynaklarıdır. Şagaan Arıg yakınında ise yüksek ve tek bir dağ görünümünde dikkat çekici, hayret verici Hayırakan dağı görülür.
Tarih
değiştirEski adı Tandı Uranhay diye adlanan dönemde Beezi olarak geçmektedir.
Nüfus
değiştirNüfus sayısı — 8 bin kişidir (2002).
İdari Bölümler
değiştirBölge 1 şehir idaresi, 9 kırsal idare ve toplam 20 irili ufaklı yerleşimlerden oluşmaktadır. Başlıca idari merkezler ve yerleşim yerleri:
- Şagaan Arıg şehri;
- Kök-Çıraa beldesi, merkez köyü Arıg-Bajı;
- Arıskan beldesi, merkez köyü Arıskan;
- Arıg-Üzüü beldesi, merkez köyü Arıg-Üzüü;
- İştii-Hem beldesi, belde merkezi İştii-Hem köyü;
- İyi-Tal beldesi, merkezi İyi-Tal;
- Torgalıg beldesi, merkez köy Torgalıg;
- Hayırakan beldesi, merkez köyü Hayırakan;
- Çaatı beldesi, merkez köyü Çoduraa;
- Eylig-Hem beldesi, merkez köyü Eylig-Hem
Kaynakça
değiştir- ^ Dorug-ool Monguş, Tuvaca-Türkçe Sözlük, U maddesine bakınız
- ^ "Kem maddesi". 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.