Uluslararası Krişna Bilinci Topluluğu
Uluslararası Krishna Bilinci Topluluğu (ISKCON), yaygın olarak Hare Krişna Hareketi olarak anılır, Hindu dininin ve Gaudiya Vaishnavacılık mezhebinin bir kolu olan dini bir organizasyondur. A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada tarafından 13 Temmuz 1966'da New York'ta kurulmuştur.[1] ISKCON'un ana merkezi Hindistan'ın Batı Bengal eyaletindeki Mayapur'dadır ve dünya çapında yaklaşık 1 milyon üyesi bulunmaktadır.
| Uluslararası Krişna Bilinci Topluluğu | |
|---|---|
 Uttar Pradeş, Hindistan'da bulunan ISKCON tapınağı | |
| Kısaltma | ISKCON |
| Slogan | Hare Krişna |
| Kurucu | A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada |
| Üyelik | Gaudiya Vaişnavizmi |
| Resmî site | https://www.iskcon.org/ |
ISKCON üyeleri, Hindu kutsal metinlerine dayanan ve özellikle A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada'nın Bhagavad Gita ve Bhagavata Purana'nın tefsiri ve çevirisi tarafından yönlendirilen belirgin bir monoteistik Hinduizm biçimini uygularlar. Gaudiya Vaişnava geleneğinin “en büyük ve tartışmasız en önemli kolu” olarak tanımlanan[2] ISKCON’un da dahil olduğu Gaudiya Vaişnavacılığı’nın kökleri 16. yüzyılın başlarındaki Hindistan'a dayanır. Bu hareket 20. yüzyılın ortalarından sonlarına doğru Amerika, Avrupa ve Afrika'da takipçiler kazanarak genişlemiştir.
Hare Krişna hareketi lakto vejetaryenliği savunur ve başlangıçta bhakti yogayı teşvik etmek için kurulmuştur. Bhaktalar (adanmışlar) olarak bilinen takipçiler, düşüncelerini ve eylemlerini, Tanrısallığın Yüce Kişiliği (Supreme Personality of Godhead) olarak onurlandırdıkları Krişna'ya olan bağlılığa adarlar.[3]
Tarihi ve İnançları
değiştirISKCON müritleri Gaudiya Vaişnava silsilesini takip ederler. ISKCON Gaudiya Vaişnavacılık’ın en büyük koludur.[2] Vaişnavacılık, “Vişnu'ya ibadet” anlamına gelir ve Gauḍa, Vaişnavacılık’ın bu özel kolunun ortaya çıktığı Batı Bengal ve Bangladeş'in Gauda bölgesini ifade eder. Gaudiya Vaişnavacılığı, özellikle Batı Bengal ve Odişa olmak üzere Hindistan'da son beş yüz yıldır bir takipçi kitlesine sahiptir. Gaudiya Vaişnavacılığı, coşkulu bhakti (adanmışlık) biçimini Bengal'in her yerine hızla yayan Çaitanya Mahaprabhu tarafından 16. yüzyılda kurulmuştur. Dans ve şarkı yoluyla Krişna'ya adanmışlığı açıkça ifade etme uygulaması olan Sankirtan'ı da o oluşturmuştur. Bu toplumsal ibadet biçimi, kast ve inançtan bağımsız olarak tüm insanları ibadete dahil ederek katı kast yapısına karşı çıkmıştır. Çaitanya Mahaprabhu, Hare Krişna Mahamantra'yı (“büyük mantra”) söylemenin önemini vurgulamıştır. Gaudiya Vaişnavalar Çaitanya Mahaprabhu’yu Krişna'nın bir enkarnasyonu olarak kabul eder.[4][5]
Doğrudan Çaitanya Mahaprabhu’nun silsilesinden geldiğine inanılan Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Çaitanya'nın Gaudiya Vaişnavacılık’ını 1965'te Batı'ya getirmiştir.[6] 70 yaşındayken, New York'a parasız (cebinde sadece 40 Hint rupisiyle) gelmiştir. New York'un seçkinlerine vaaz vermek yerine, halka açık parklarda vaaz vererek ve ilahiler söyleyerek hippileri ve karşıkültür hareketine mensup gençleri kendisine çekmiştir. O zamanlar “Hare Krişna Hareketi” olarak bilinen hareketi, bir yıl sonra San Francisco'ya taşındığında daha da büyümüştür. ISKCON, İngiltere'ye yayıldığında, Beatles üyelerinden biri olan George Harrison'dan tanıtım anlamında ve finansal anlamda destek almıştır. İlk Hare Krişna komünü olan Yeni Vrindavan (Batı Virginia, ABD), Prabhupada tarafından 1968'de kurulmuştur. O zamandan beri, ISKCON dünya çapında 800'den fazla merkez kurmuştur ve halen milyonlarca takipçiye sahiptir.[7]
Sadece Krişna'ya Tapınma
değiştirISKCON, Krishna'yı Yüce Tanrı'nın tüm avatarlarının (tecellilerinin) orijinal kaynağı olarak tanımlar.[1] Kayıtlı üyeler Krishna'ya Tanrı'nın en yüce formu, svayam bhagavan olarak taparlar ve yayınlanmış yazılarında ona sıklıkla Tanrılığın Yüce Kişiliği olarak atıfta bulunurlar; bu, Prabhupada'nın konuyla ilgili kitaplarında ortaya attığı bir ifadedir.
Dini Pratikleri
değiştirEn ünlü ve halk arasında en çok bilinen ISKCON uygulaması, cemaatin Hare Krişna mantrasını şarkı şeklinde söylemesi olan kirtan'dır. Kirtan hem Tanrı'ya bağlılığı ifade etmenin hem de harekete yeni katılanları çekmenin bir yolu olarak gçrülür. Adanmışlar; mridanga, el zilleri ve armoni gibi enstrümanlar eşliğinde mantrayı söylemek için sokaklarda ve parklarda toplanırlar. 1970’lerden itibaren adanmışlar, havaalanlarında ve diğer halka açık alanlarda şarkı söyler, kitap dağıtır ve genellikle rahatsız edici bir şekilde misyonerlik yaparlardı. Bu faaliyetler bugün dünyanın her yerinde daha az çatışmacı bir şekilde devam etmektedir.[8]
Capa, ISKCON ve Gaudiya Vaişnavacılık’taki bir diğer önemli dini pratiktir. Krişna'nın isimlerini bir dizi tespih üzerine tekrar tekrar söyleme şeklinde yapılan meditatif bir uygulamasdır. Adanmışlar şu mantrayı söylerler:
Hare Krişna Hare Krişna
Krişna Krişna Hare Hare
Hare Rama Hare Rama
Rama Rama Hare Hare
Bu mantra tespihin her boncuğunda birer kez olmak üzere toplam 108 kez tekrarlanır. Adanmışlar genellikle her gün bu mantrayı bu şekilde 16 tur (16x108 kere) söylerler.[9] Bu, Kali çağındaki (Hint mitolojisine göre evrenin son çağındaki) insanlar için kurtuluşun tek yolu olarak kabul edilir. Prabhupada, inisiye olan adanmışların her gün 108 boncuk içeren bir Capamala üzerinde Hare Krişna Mahamantrası'nın on altı turunu söylemeleri için bir standart belirlemiştir.[10] Her tur, mantranın 1728 kez tekrarından oluşur.[11]
Arati de ISKCON'un önemli bir pratiğidir (“puca” olarak da adlandırılır). Arati sırasında adanmışlar, Krişna'nın kutsal bir heykeli veya idolü olan bir murti'ye su, tütsü, bir alev lambası ve çiçekler sunarlar. Buna dualar ve bhacans adı verilen ibadet şarkıları eşlik eder. Uygulayıcılar kendi evlerinde arati yapabilir veya arati törenine katılmak için bir tapınakta toplanabilirler. Bu ibadetle birlikte, adanmışlar murtiyi yıkar, giydirir, ona yiyecek sunar ve hatta onu uyuturlar. Arati yaparak ve murtiye hizmet ederek, adanmışlar Krişna ile ilişkilerini derinleştirmeyi amaçlarlar.[8]
ISKCON adanmışları (genellikle Pazar günü Pazar Şöleni olarak bilinen bir programda) tanrılara tapınmak, kıdemli adanmışların söylevlerini dinlemek, kirtan'a katılmak ve (kutsanmış ve Krişna’ya sunulan yiyecek olan) prasadam'ı yemek için düzenli olarak bir araya gelirler.[12]
Kaynakça
değiştir- ^ a b Gibson, Lynne, (Ed.) (2002). Hinduism. Core ed., [key stage 3]. Harlow, Essex: Heinemann, Part of Pearson Education. s. 18. ISBN 978-0-435-33619-6.
- ^ a b Ekstrand, Maria L.; Bryant, Edwin F. (2004). The Hare Krishna movement: the postcharismatic fate of a religious transplant. New York: Columbia university press. ISBN 978-0-231-12256-6.
- ^ Beck, Guy L., (Ed.) (2005). Alternative Krishnas: regional and vernacular variations on a Hindu deity. Albany: State University of New York Press. s. 39. ISBN 978-0-7914-6415-1.
- ^ "Hare Krishna". ReligionFacts. 12 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ "Influences". www.patheos.com. 18 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ Goswami, Tamal Krishna; Schweig, Graham M. (2012). A living theology of Krishna Bhakti: the essential teachings of A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada. New York Oxford: Oxford University Press. ss. 21-37. ISBN 978-0-19-995042-3.
- ^ Ronak D. Desai (27 Ekim 2016). "ISKCON Celebrates 50 Years Since Its Founding". Forbes. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ a b "Rituals and Worship". www.patheos.com. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ "ISKCON Bangalore Tapınağı'nın resmi internet sitesi". 23 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ Ute Husken ve Christiane Brosius (ed.) (2010). Ritual matters: dynamic dimensions in practice (İngilizce). Routledge. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ Edwin Francis Bryant ve Maria Ekstrand (2004). The Hare Krishna movement the postcharismatic fate of a religious transplant (İngilizce). Columbia University Press. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ "The Hare Krishna Temple Sunday Feast". Back to Godhead. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.