Vikipedi:Yasaklama politikası
Aşağıdaki metin, Vikipedi için bir süreç, politika veya yönerge teklifidir. Teklif hâlen geliştirilme, tartışma veya fikir birliğini sağlama aşamasında olabilir. Bu sayfaya yapılan referans ve bağlantılar, sayfa onaylanana kadar uygulanması gereken bir standart (politika) olarak kabul edilmemelidir. Bir teklifin kabul veya reddedilmesi basit bir oy sayımıyla olamaz. |
Ceviz kabuğuna sığacak şekilde bu sayfa: Sorunlu davranışlar, kullanıcıların topluluk kararıyla değişiklik yapmasının kısıtlanmasına (kısmi ya da tamamen) neden olabilir. |
Yasaklama, Vikipedi sayfalarının tümü ya da bazılarında değişiklik yapılmasının ya da Vikipedi sayfaları üzerinde bazı değişiklik türlerinin yapılmasının şeklen kısıtlanmasıdır. Bu kısıtlama süreli ya da süresiz olabilir. Yasaklamalar, anlaşmazlıkların giderilmesi sürecinin olası sonuçlarından biridir. Topluluğun fikir birliği ile, Wikimedia Vakfı veya hizmetlilerin kararıyla uygulanabilir. Yasaklama site genelinde (her değişikliği yasaklama) olabileceği gibi, sayfa ya da konu özelinde (bazı konu alanlarıyla ilgili sayfalarda değişiklik yapmayı yasaklama) veya etkileşim yasağı (diğer kullanıcılarla etkileşime girmeyi yasaklama) şeklinde de sınırlandırılabilir.
Yasaklamalar, hizmetliler tarafından bir kullanıcı hesabının ya da IP adresinin Vikipedi'de değişiklik yapmasını teknik olarak kısıtlayan engellemeden farklıdır. Engellemeler esasen vandalizm, işleyişi aksatma ya da değişiklik savaşı gibi sorunları gidermek için kullanılır. Buna karşılık, yasaklama teknik olarak değişiklik yapmayı engellemez. Bununla birlikte, yasağın uygulanmasını sağlamak için gerekli görülmesi hâlinde engelleme yoluna başvurulabilir.
Yasak türleri
değiştirAşağıdakiler yaygın yasak türleri olup farklı yasaklama türleri de uygun olduklarında kullanılabilir.
Site yasağı
değiştirAksi özel olarak belirtilmedikçe, yasaklama ile kast edilen site yasağıdır. Site genelinde yasaklanan bir kullanıcı, Vikipedi içerisinde herhangi bir yerde, herhangi bir kullanıcı hesabı ile veya anonim olarak, herhangi bir değişiklik yapmaktan yasaklanır. İstisna olarak, mesaj sayfalarına erişebilen kullanıcılar aşağıdaki şartlara uygun olarak itiraz edebilir.
Madde ya da sayfa yasağı
değiştirMadde yasağı, bir kullanıcının bir ya da bir grup maddede değişiklik yapmasını yasaklar. Yasaklama metninde yasağın maddenin tartışma sayfasını kapsayıp kapsamadığı belirtilmelidir. Madde yasağı bulunan kullanıcılar diğer bağlantılı sayfalarda değişiklik yapmakta veya konuyu Vikipedi üzerinde başka bir yerde tartışmakta serbesttir.
Yasaklamada "sayfa" kelimesinin kullanılması; kullanıcı, mesaj, tartışma, dosya, kategori ya da şablon sayfaları dahil Vikipedi'deki herhangi bir sayfa anlamına gelir. "Madde" kelimesi genellikle sadece ana ad alanı sayfalarını işaret eder. Yasağa diğer bağlantılı sayfalar (sayfanın tartışma sayfası gibi) da dahil ise bu durum genellikle ayrıca belirtilir.
Konu yasağı
değiştirKonu yasağının amacı kullanıcıların işleyişi aksatıcı değişiklikler yaptığı bazı konulara ilişkin sayfalarda değişiklik yapmasını önlerken bunlar dışındaki diğer Vikipedi sayfalarında değişiklik yapmasına imkân sağlamaktır. Aksi açık ve net bir şekilde belirtilmedikçe konu yasağı, diğer sayfaların bölümleri gibi kapsamlı bir şekilde konuya ilişkin tüm sayfaları (yalnızca maddeleri değil) kapsar. Örneğin, "futbol" konusundan yasaklanan bir kullanıcı sadece futbol maddesinde değişiklik yapmaktan değil, futbolla ilgili bütün sayfalarda değişiklik yapmaktan yasaklanmış olacaktır:
- Futbolla ilgili maddeler ve listeler; örneğin FIFA Dünya Kupası ve ofsayt maddeleri ile bunların tartışma sayfaları,
- Futbolla ilgili kategoriler; örneğin Kategori:Futbol ile ilişkilendirilmiş tüm kategoriler,
- Futbolla ilgili proje sayfaları, örneğin Vikiproje:Futbol
- Sayfalar futbolla ilgili hiçbir şey barındırmıyor ya da çok az barındırıyor olsa bile, sayfaların futbol ile ilgili bölümleri. İstanbul maddesinin "Futbol" başlığı konu yasağı dahilindedir ama sayfanın geri kalan kısmı bu yasağa tabi değildir.
- Vikipedi'nin herhangi bir yerindeki futbolla ilgili konulardaki tartışmalar ya da tavsiyeler; örneğin bir futbolcu maddesini ilgilendiren, bununla birlikte değişiklik özeti ve kullanıcının kendi kullanıcı ve mesaj sayfalarını (deneme tahtası dahil) da barındıran bir silme tartışması.
Etkileşim yasağı
değiştirEtkileşim yasağının amacı, kullanıcılar arasındaki çatışmayı durdurmaktır. Tek yönlü bir etkileşim yasağı, bir kullanıcının başka bir kullanıcıyla; iki yönlü etkileşim yasağı ise, her iki kullanıcının da birbiriyle etkileşim kurmasının kısıtlanmasını ifade eder. Etkileşim yasaklı kullanıcıların, birbirlerinden uzak durdukları sürece genellikle aynı sayfalarda değişiklik yapmalarına veya aynı tartışma sayfalarına katılımına izin verilse de, birbirleriyle etkileşime girmelerine izin verilmez.
Etkileşim yasağı uygulanan kullanıcıların aşağıdaki eylemleri yapmasına izin verilmez:
- Birbirlerinin kullanıcı ve kullanıcı mesaj sayfalarında değişiklik yapmak,
- Tartışmalarda birbirlerine cevap vermek,
- Vikipedi'nin herhangi bir yerinde, doğrudan veya dolaylı olarak birbirine atıfta bulunmak veya birbiri hakkında yorum yapmak,
- Geri alma, geri döndürme işlevi veya başka yollarla herhangi bir sayfada birbirinin değişikliklerini geri almak,
- Birbirinin değişikliklerine yanıt vermek için "teşekkür et" uzantısını kullanmak.
Hatasız bir iki yönlü etkileşim yasağı, bir anlaşmazlığın daha fazla sıkıntıya veya daha geniş aksamaya neden olmasını önlemenin genellikle hızlı ve acısız bir yoludur.
Etkileşim yasakları, Vikipedi:Değişiklik kısıtlamaları sayfasında listelenir.
Sınırlı yasakların istisnaları
değiştirAksi belirtilmedikçe, madde, sayfa, konu ya da etkileşim yasakları aşağıdaki hâllerde uygulanmaz:
- Vandalizm (sayfa içeriğinin müstehcen içeriklerle değiştirilmesi gibi) ya da yaşayan insanların biyografileri politikalarının açık ihlali. Burada anahtar kelime "açık"tır. Makul bir insanın aksini iddia edemeyeceği durumlar "açık"tır.
- Meşru ve gerekli bir anlaşmazlık çözümüne girişmek, örneğin uygun bir ortamda yasağın kendisi hakkında geçerli bir çekince belirtmek. Örneklere şunlar da dahildir:
- bir hizmetliden başka bir kullanıcı tarafından ihlal edilen etkileşim yasağına karşı aksiyon almasını istemek (normalde birden fazla olmayacak ve yalnızca ihlal gerçeğini vurgulayacak şekilde)
- yasağın kapsamı hakkında gerekli açıklamanın yapılmasını istemek
- yasağa itiraz etmek
Yasaklı bir kullanıcı olarak değişikliklerinizin bu kurallara göre yasağın kapsamında olmadığını düşünüyorsanız, sebebini değişikliği yaptığınız sırada (mesela değişiklik özetinde) açıklamanız gerekir. Şüpheli durumlarda değişiklik yapmayın. Bunun yerine anlaşmazlığın giderilmesine çalışın ya da açıklama için yasağı uygulayan kişiye başvurun.
Yasaklama kararı
değiştir- Ayrıca bakınız: Kategori:Yasaklı Vikipedi kullanıcıları ve Vikipedi:Uzun süreli suistimal. Kullanıcıların bu listelerde olmamasının yasaklı olmadıkları anlamına gelmediğine lütfen dikkat edin.
Yasaklama yetkisi
değiştirBir kullanıcıyı aşağıdaki kişi ya da gruplar yasaklayabilir:
- Topluluk yasaklamaları ve kısıtlamaları başlığında açıklandığı üzere, Vikipedi topluluğu fikir birliği ile bir yasaklamaya karar verebilir.
- Vikipedi topluluğu yasaklamaları uygulaması için yetkili kişileri atayabilir. Bazı konu başlıklarında yasaklamalar da dahil "geçici tedbirleri" uygulayabilecek yetkili hizmetliler vardır.
- Hizmetliler, bireysel olarak, engellenen kullanıcının da onayıyla şartlı engel kaldırmanın şartlarını (sayfa, konu ve etkileşim yasakları gibi) uygulayabilirler.
- Wikimedia Vakfı kullanıcıları yasaklayabilir (Küresel Yasaklama Politikası ve Kategori:Wikimedia Vakfı tarafından yasaklanan Vikipedistler sayfalarına bakınız).
Yukarıda belirtilen istisnalar haricinde, hizmetliler de dahil olmak üzere kullanıcılar bireysel olarak doğrudan yasaklama kararı veremezler.
Topluluk yasaklamaları ve kısıtlamalar
değiştirTopluluk, kullanıcılara farklı yaptırımlar uygulama hususunda fikir birliğine varabilir:
- Bir kullanıcının Vikipedi'de bir ya da birkaç yerde ısrarlı olarak işleyişi aksattığı ispatlanmışsa topluluk, mevcut uyuşmazlıkta yer almamış kullanıcıların fikir birliği ile; konu yasaklaması, etkileşim yasağı, site yasaklaması ya da başka değişiklik kısıtlamalarının (süreli ya da süresiz engel de dahil) uygulanması için bir tartışma başlatabilir. Fikir birliği sağlandığında, tartışmayı sonlandıran hizmetli sunulan argümanların gücünü ve niteliğini değerlendirir.
- Bazı durumlarda topluluk bir kullanıcının engelini ya da engel kaldırma talebini gözden geçirebilir ve engeli bir topluluk yaptırımı olarak uygulamak konusunda konuya dahil olmamış kullanıcılarla fikir birliğine varılabilir.
- Topluluk takdiriyle süresiz engellenen ya da engelinin devam etmesine karar verilen kullanıcılar "Vikipedi topluluğu tarafından yasaklı" olarak kabul edilir.
Topluluk yaptırımları hizmetli duyuru panosunda tartışılabilir. Tartışmalar, yorumları dahil olan ve olmayan kullanıcılar olarak ayırmak ve ilgili kullanıcının cevap vermesini sağlamak için bir şablonla düzenlenebilir. Yaptırım tartışmaları topluluğun geniş bir kesiminden kullanıcıların yorumlarına zaman tanımak için herhangi bir yaptırım uygulanmadan önce en az 24 saat açık kalmalıdır. Site yasaklamaları, karşıt görüşlerin az olduğu ve sonucun 24 saat sonra açık olduğu hâller haricinde 72 saat açık kalmalıdır. Tartışma özel bir yaptırımın uygulanması hususunda fikir birliğine varılmış gibi görünüyorsa, dahil olmamış bir hizmetli tartışmayı sonlandırır, ilgili kullanıcıyı uygun bir şekilde bilgilendirir ve istenen engelleri uygular. İstisnai olarak, site yasakları için yaptırım gerekirse, genellikle Vikipedi:Değişiklik kısıtlamaları ya da Vikipedi:Uzun süreli suistimal gibi, uygun bir yerde kayıt altına alınması gerekir. Engel bir topluluk yaptırımını uygulamak için uygulanıyorsa, lütfen bu tartışmaya bir bağlantı bırakın ve engel kaydında engelin topluluk yaptırımının uygulaması sonucunda verildiğine dair bir not bırakın.
Anonim kullanıcılar da topluluk tarafından yasaklanabilir.
Israrlı engelden kaçma hâlinde yasaklama
değiştirHerhangi bir sebepten verilen herhangi bir engelden sonra en az iki kere kuklacılık yaptığı denetçiler tarafından onaylanan kullanıcılar etkin bir şekilde Vikipedi topluluğu tarafından site çapında yasaklanırlar. Denetçi bulgularının bir kullanıcı yasaklanmadan önce Vikipedi'de belgelenmesi gerekir. Böyle yasaklanan kullanıcılar, topluluk tartışmasıyla yasaklanan kullanıcılar gibi aynı yasak kaldırma şartlarına tabidir.
Hizmetliler kukla ustası kullanıcının sayfasına uygun bir not düşer. Kullanıcı yasaklanmadan önce azımsanmayacak ölçüde iyi niyetli katkılarda bulunmuşsa, topluluğu yasak hakkında uyarmak için hizmetli duyuru panosunda bir bildirim yapılmalıdır.
Yasak süresi
değiştirYasaklar, yalnızca kısa vadeli bir önlem olarak tasarlanmamıştır. Bazen bir yasak birkaç aylık sabit bir süre için olabilir. Çoğunlukla hiçbir süre belirtilmez. Çünkü yasak, kullanıcının bu sitede belirtilen konularda değişiklik yapamayacağı veya bunlara katılamayacağına dair bir karardır.
Yasakların incelenmesi ve geri alınması
değiştirYasaklanan kullanıcılar itiraz etmek ya da tartışmaya açmak için yeni bir hesap açmamalıdır. Bu durum kuklacılık olarak değerlendirilir ve genelde yeni hesap engellenir. Kullanıcıların daha uygun bir seçenek olarak yasaklara uymaları beklenir. Mevcut bir yasağa yapılacak itiraz ve yorumlar aşağıda açıklandığı gibi yapılmalıdır. |
Toplulukça verilen yasaklara itiraz
değiştirToplulukça verilen yasaklara itiraz, topluluğa karşı yapılır.
- Belirli bir konu çevresinden ya da sayfalardan yasaklanan ama diğer alanlarda değişiklik yapabilen kullanıcılar, hizmetli duyuru panosu üzerinden itiraz edebilirler.
- Kendi mesaj sayfaları haricinde hiçbir sayfayı değiştiremeyen kullanıcılar:
- Buraya {{engel kaldır}} şablonu ile, yorum ile ya da e-posta ile itirazda bulunabilir ve bunun uygun olan tartışma panosuna iletilmesini isteyebilir. Bu gönüllü bir hareket olup suistimal edilmemeli ya da aşırıya kaçılmamalıdır.
- Bazı durumlarda, yasaklanan bir kullanıcının itiraz edebilmesi için engeli kaldırılabilir. Bu gibi durumlarda, alakasız herhangi bir sayfada veya başka bir konuyla ilgili değişiklik yapılması, yeniden engelleme için gerekçe teşkil eder.
Kaçınma ve yaptırım
değiştirVikipedi'nin yasak yaptırımlarına yaklaşımı bazı çakışan endişeleri dengelemeyi amaçlar:
- Ansiklopedinin kalitesini yükseltmek
- Yanlış kimlik tespiti kurbanları aleyhindeki uygunsuzluk ve teşdidleri engellemek
- Vikipedi'de katkıda bulunabilecek kullanıcı sayısını en üst seviyede tutmak
- Topluluk içinde yasaklanan kullanıcılara dair fikir uyuşmazlıklarını engellemek
- Yasaklanan kullanıcıları Vikipedi'de ya da yasakla ilgili bağlantılı alanlarda değişiklik yapmaktan caydırmak ya da yasaklamak
Sonuç olarak, yaptırımın birkaç açısı bulunur. Tüm kullanıcıların, politikaların yaptırımlarına bunları küçük görmeden ya da baltalamadan saygı duyması beklenirken hiçbir kullanıcı kişisel olarak herhangi bir yasağın uygulanmasına yardımcı olmakla yükümlü değildir.
Site yasaklarında
değiştirKullanıcıların site çapında yasaklanması ancak son çare olarak, daha küçük yaptırımlarla çözülemeyen ve diğer kullanıcılar açısından işleyişi oldukça aksatan ya da stres oluşturan aşırı veya ısrarcı sorunlar hâlinde mümkündür. Site yasağı yalnızca değişikliği "davranmadıkları sürece" önleme talebi değildir. Site yasağının ölçüsü, kullanıcı iyi değişiklikler yapsa bile, topluluğa yeniden katılmalarına izin vermenin, hiç değişiklik yapamayacakları kadar aksama, sorun veya zarar riski taşıdığı olarak algılanmasıdır, değişiklikler iyi görünse bile.
Bazı yasaklı kullanıcılar "iyi değişiklikleri" (vandalizm karşıtı değişiklikler gibi) taktiksel olarak, yasaklama sistemini zorlamak ve onunla oynamak, yasaklanamayacaklarını "ispatlamak" ya da kullanıcıları yasaklı değişikliklere müsaade etmekle iyi içeriği kaldırmak arasında bir ikileme düşürmeye zorlamak gibi amaçlarla kullanır. Kullanıcılar sadece iyi değişiklikler yapıyor olsalar bile, kaçınma gerekçesiyle yeniden yasaklanırlar.
Belli tartışmalarda yer alması gibi çok nadir durumlarda, sınırlı istisnalar istenebilir.
Sınırlı bir yasağın herhangi bir özel değişikliği yasaklayıp yasaklamadığına dair herhangi bir şüphe varsa, yasağı koyan kişi, açıkça yasaklamadığını belirtmedikçe, yasaklanan kullanıcı yasaklandığını varsaymalıdır. Değişiklik yapılmadan önce istenmezse, yasaklanan kullanıcı bir hizmetlinin daha geniş bir yasak kapsamı öngörebileceği ve bunu bir engel ya da başka bir yaptırımla beraber uygulayabileceği riskini de varsaymalıdır.
Engeller
değiştirProje çapında yasaklanma hâllerinde, yasaklanan kullanıcının ana hesabı yasaklama süresince engellenebilir. Kısmi yasaklar da kısmi engeller ile desteklenebilir. Ancak yasağın kapsamının kısmi engelin varlığı ile değil de yasağın tanımlanmasındaki anlatımla belirlendiği de unutulmamalıdır. Kısmi yasak kurallarını ihlal eden kullanıcılar, yasağın uygulanabilmesi için site çapında engellenebilirler.
Yasaklanan kullanıcı yasağı delmek için kukla hesabı oluşturursa, bu hesaplar da engellenecektir. Kaçınma sorunu olduğunda, statik IP adresi kullanan yasaklanan kullanıcının IP adresi yasak boyunca engellenebilir. Yasaklanan kullanıcı yasağı bir IP adresi aralığından deliyorsa, kısa süreli IP engelleri kullanılabilir.
Kaçınmanın ardından yasağın yenilenmesi
değiştirYasak süresinin, yasaklanan kullanıcının yasağa nispet olarak değişiklik yapmaya çalışması hâlinde yenilenmesi veya uzatılması söz konusu olabilir. Herhangi bir usulen değerlendirilmesine gerek yoktur. Örneğin, on ay boyunca yasaklanan bir kullanıcı, yasağının altıncı ayında yasağı delmeye çalışırsa, kalan dört aylık yasak süresi on ay olarak yenilenir. Bu nedenle kullanıcı yasağı yeniden delmeye çalışmazsa toplam yasak süresi on altı ay olacaktır. Tekrar eden ihlaller daha uzun süreli yasaklara ya da daha ciddi yaptırımlara neden olabilir.
Yasaklanan ya da hesabı engellenen ve yeni bir hesap oluşturarak bunu delmeye çalışan kullanıcının bu yeni hesabı, eski hesabının reenkarnasyonu olarak tanımlanır. Açık reenkarnasyonlar, yukarıda da açıklandığı gibi kolayca hesabın engellenmesi ve değişikliklerin geri alınması ya da silinmesi ile çözümlenir. Açık olmayan durumlar için ise kukla politikası sayfasına bakılmalıdır.
Yasaklı kullanıcılar tarafından ve/veya onlar adına yapılan değişiklikler
değiştirHerkes herhangi bir sebep bildirmeksizin ve üç geri dönüş kuralına uymak zorunda olmaksızın yasak ihlaliyle yapılan değişiklikleri geri döndürebilir. Bu durum, değişikliklerin yalnızca yasaklı kullanıcı tarafından yapılmış olması nedeniyle geri alınması gerektiği anlamına gelmez (açıkça yardımcı olan, yazım düzeltme ve vandalizm kaldırma gibi değişikliklerin kalmasına izin verilebilir), belirsiz durumlarda varsayılan olarak geri döndürülmesi gerekir.
Değişiklikleri geri döndürürken, tarafsızlık, doğrulanabilirlik ve yaşayan insanların biyografileri gibi politikaların ihlali olabilecek içeriklerin geri gelmemesine dikkat edilmesi gerekir.
Kategorizasyon birçok sayfayı etkileyebileceği için, yerine başka bir kategori birleştirmeksizin kategori silmek sayfaları öksüz bırakabilir, bu nedenle yasaklı kullanıcının oluşturduğu kategoriye ne yapılacağı hususuna dikkat etmelisiniz. Açıkça kullanışsız kategoriler, bariz kategori standartlarını ihlal eden kategoriler gibi hızlı silinmeye tabi tutulabilir. Hızlı silinme öncesinde, birleştirilmesi gereken maddelerin bir kategoriye bağlanmasına dikkat edilmelidir. Yasaklı kullanıcı tarafından oluşturulan, yararlı olan ya da daha geniş bir kategori kapsamına uyan kategoriler tartışma için etiketlenmeli ve doğrudan silme yerine uygun bir kategoriyle birleştirme için kategori tartışması kullanılmalıdır.
Vekil kullanımı
değiştirVikipedistler, değişikliklerin doğrulanabilir ya da verimli olduğunu gösteremediği sürece ve bu değişiklikleri yapmak için bağımsız sebepleri olmadıkça, yasaklanan ya da engellenen kullanıcının yönlendirmesi ile (buna bazen vekil değişikliği ya da vekillik denir) değişiklik yapamazlar. Yasaklanan ya da engellenen kullanıcının yaptığı değişikliği tekrar yapan kullanıcı içeriğe dair tüm sorumluluğu üstlenmiş olur.
Yasaklanan ya da engellenen kullanıcı ile aynı bağlamda aynı değişikliği yapan ve Vikipedi'de yalnızca bu amaçla değişiklik yaparak görünen yeni hesaplar, taklit ettikleri kullanıcıya uygulanan yaptırımlarla karşı karşıya kalır (Kukla ve canlı kukla politikalarına bakınız).
Kullanıcı sayfaları
değiştirYasaklanan kullanıcıların kullanıcı ve mesaj sayfalarına yasağa ilişkin bir bildirim konmalı ve uygun bir tartışmaya veya karar verilen sayfaya bağlantı verilmelidir. Bu bildirimin amacı yasaklanan kullanıcıların değişiklikleri ile karşılaşan kullanıcılara bu yasağı duyurmaktır. Süresiz olarak site çapında engellenen kullanıcıların kendi mesaj sayfalarını değiştirmeleri ya da e-posta özelliğini kullanmaları kısıtlanabilir.
Gelecek yaptırım ölçütleri
değiştirCiddi, devam eden yasak ihlalleri, bazen teknik yollarla veya değişikliklerin kaynaklandığı şebekenin operatörüne kötüye kullanım şikayetinde bulunularak sonuçlanır.
Yasaklar ile engeller arasındaki farklar
değiştirTemel ayrım; yasak, değişiklik hakkına ilişkin sosyal bir kararken, engel ise teknik bir yaptırımdır.
Mediawiki yazılımı tekil sayfalarda değişiklik yapılmasının engellenebilmesine olanak tanır (buna kısmi engel de denir) ve bazen yasak koşullarının uygulanması anlamında da kullanılır. Bununla birlikte, konu ya da etkileşim yasağı gibi yasaklar, uygulama ve inceleme için insan takdiri gerektirir, ve bir konu ya da etkileşim yasağının ilerlemesi hâlinde bir kısmi engelin olması ya da olmaması, böyle bir yasağın kapsamının sınırlandırılması olarak görülmemelidir. Yasak, kısmi engellerin varlığı veya yokluğu ile değil de, yasağın ifadesi ile tanımlanır. Belirli sayfa ya da konulardan yasaklanan kullanıcılar bu sayfa ya da konularda değişiklik yapmaya derhal son vermelidir. Aksi takdirde, akabinde bu yasağı uygulamak için bir engel kullanılacaktır. Böyle bir engel sitenin kalanında da değişiklik yapmalarını engelleyecektir fakat bu onların siteden de yasaklandığı anlamına gelmez, topluluğun bir üyesi olarak kalmaya devam ederler.
Siteden yasaklanan (bazen "tam yasak" olarak da tanımlanabilir) bir kullanıcı projeden tamamıyla çıkarılır. Yasakları süresince yapmış oldukları değişiklikler geri döndürülmeye tâbi tutulur, ama kendisine yapılan kişisel saldırılar kabul edilmez.
Kategori | Engellenen ("süresiz engeller" dahil) |
Site yasaklı | Sayfa/konu yasaklı |
---|---|---|---|
Hâlâ topluluk üyesi mi? | Evet, ama geçici olarak değişiklik yapamaz | Hayır | Evet |
Kendi mesaj sayfasına erişebilir mi? | Suistimal edilmediği sürece genelde erişebilir | Bazı itiraz başvuruları haricinde hayır | Evet |
Yasağın/Engelin uygulanması | Müdahil olmamış herhangi bir hizmetli tarafından uygulanabilir. | Yalnızca Jimbo Wales, Wikimedia Vakfı (ya da bunlardan biri tarafından yetkilendirilmiş ve müdahil olmamış kullanıcılar), ya da topluluk kararıyla uygulanabilir; tekrarlayan engel ihlallerinde de kullanıcılar yasaklanabilir | |
Engele/Yasağa itiraz ve kaldırılması | Müdahil olmamış herhangi bir hizmetli tarafından kaldırılabilir, ancak denetçi ve gözetmen tarafından uygulanan engeller için geçerli değildir |
| |
Engel ya da yasak süresince eklenen içerik (kullanıcı tarafından ya da adına davranan tarafından) |
Kullanıcı tarafından ya da adına davranan tarafından yapılan değişiklikler sorulmadan (istisnalar) geri alınabilir. | Kullanıcı tarafından ya da adına davranan tarafından yapılan ve açıkça konu alanı içerisinde olan değişiklikler sorulmadan (istisnalar) geri alınabilir. |
Diğer değerlendirmeler
değiştir
Yasaklanan kullanıcılara karşı yaklaşım
değiştirVikipedi'nin yasaklı kullanıcılardan beklentisi Vikipedi'yi ya da Vikipedi'nin davranışlardan etkilenen kısmını, kendi gururu ve haysiyeti incinmeden, süresiz veya yasağı süresince bırakmasıdır. Bu kullanıcıları alay ederek, rahatsız ederek veyahut başka bir şekilde suistimal ederek onlardan faydalanmak kabul edilemez bir davranıştır. Kişisel saldırılar, kişisel bilgilerin izinsiz şekilde ifşa edilmesi ve diğer davranışlar bir yasaklı kullanıcıya yöneltilmiş olsa dahi kabul edilemez.
Kapsam ve karşılıklılık
değiştirVikipedi'nin Meta Viki, kardeş projeler ve diğer dillerdeki Vikipediler üzerinde bir hüküm hakkı bulunmaz. Bu nedenle, Türkçe Vikipedi topluluğunca uygulanan yasakların diğer dillerde ve projelerde bir etkisi olmayacaktır.