Ze'ev Jabotinsky
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Ze'ev Jabotinsky veya Vladimir Yevgenyevich Zhabotinsky (İbranice: זאב ז'בוטינסקי, lit. "Ze'ev Zhabotinski"; Rusça: Зеэв Жаботинский; 17 Ekim 1880, Odessa – 3 Ağustos 1940, New York), Yahudi kökenli Rus–Amerikalı Siyonist önder ve gazeteci. İsrail Devleti'nin kurulmasında önemli bir rol oynayan militan Siyonist Revizyonist hareketin kurucusudur.
Ze'ev Jabotinsky זאב ז'בוטינסקי | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Vladimir Yevgenyevich Zhabotinsky 17 Ekim 1880 Odessa, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 3 Ağustos 1940 (59 yaşında) New York, Amerika Birleşik Devletleri |
| Milliyet | Yahudi |
| Meslek | Hukukçu ve politikacı |
| Tanınma nedeni | İsrail'in kuruluşundaki büyük rolu |
| Din | Yahudilik |
1898'de yabancı ülkelerde muhabirliğe başladı. Gazetecilikte büyük ün kazanınca 1901'de başyazar olarak Odessa'ya çağrıldı. 1903'te hem yazılarıyla, hem de çok etkileyici konuşmalarıyla Filistin'de bir Yahudi ulusal devletinin kurulması yolunda Siyonist görüşler savunmaya başladı.
1920'de Filistinli Araplara karşı savaşmak üzere Haganah adlı Siyonist askeri örgütü kurdu ve yönetti. Bunun üzerine Filistin'deki İngiliz manda yönetimince 15 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. Ama bu kararın yol açtığı protestolar sonucunda cezası kısa bir süre sonra tecil edildi.1920'lerde birçok uluslararası Siyonist örgütte önemli görevler aldı. 1925'te Dünya Siyonist Revizyonistler Birliği'nde, 1935'te ise Yeni Siyonist Örgüt'te çalıştı.
Filistin'le ilgili İngiliz İngiliz Krallık Komisyonu'nda tanıklık ederken, kültürel Siyonizme daha az ağırlık vererek, Şeria Irmağının iki yanında bir Filistin Yahudi devleti kurulmasını savundu. Bu süreçte Benzion Netanyahu ile beraber çalıştı. Göç yoluyla bölgede bir Yahudi çoğunluğun oluşturulmasını önerdi, Yahudilerin sürekli ordunun parçasını oluşturacak biçimde meşru savunma amacıyla askere alınmasını istedi. 1940'ta Siyonist revizyonist Parti'nin gençlik örgütü Betar'ı ziyaret etmek için gittiği ABD'de kalp krizi sonucunda yaşamını yitirdi. 1940'larda Filistin'de etkinlik gösteren Irgun Zvai Leumi adlı Yahudi örgütünü oluşturan yandaşları sonradan Herut (Özgürlük) Partisi'ni kurdular.
