Yeni yıl
Miladi takvimine göre yılın son ve ilk günlerinde kutlanan küresel bayram
Yeni yıl, yeni bir takvim yılının başladığı ve takvimin yıl sayısının bir arttığı zaman. Pek çok kültürde bu olay bir şekilde kutlanmaktadır.[1][2] Günümüzde en çok kullanılan takvim olan Miladi takvimin yeni yılı 1 Ocak'a (Yılbaşı) denk gelmektedir. Birçok ülke 1 Ocak'ı resmî tatil olarak belirlemiştir.
Aya veya mevsime göre
değiştirBu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Ocak
değiştir- 1 Ocak: En çok kullanılan takvim olan Miladi takvimin ilk günü.
Bölgelere göre
değiştirAfrika Yeni Yılı
değiştir- Enkutatash (Etiyopya, Eritre)
- Fandroana (Madagasy)
- İslami Yeni Yıl (İslam ülkeleri)
- Nayrouz (Kıpti)
- Yennayer (Berberi)
Amerika Yeni Yılı
değiştir- Yancuic Xīhuitl (Aztek)
- Quviasukvik (Eskimo)
- Hobiyee (Nisga'a)
- Inti Raymi (İnka)
- Willkakuti (Aymara)
- Biz Tripantu (Mapuche)
Güney Asya Yeni Yılı
değiştir- Vaisakhi (Pencap, Kuzey ve Orta Hindistan, Nepal)
- Chaitra Navaratri (Kuzey ve Orta Hindistan)
- Navreh (Keşmir)
- Cheti Chand (Sindhi)
- Balipratipada (Gujarati, Rajasthani)
- Bohag Bihu (Assam)
- Pohela Boishakh (Bengal)
- Pana Sankranti (Odia)
- Jur Sital (Maithili)
- Mha Puja (Newari)
- Losoong (Sikkim)
- Galdan Namchot (Ladahi)
- Gyalpo Lhosar (Şerpa)
- Tamu Lhosar (Gurung)
- Sonam Lhosar (Tamang)
- Maghe Sankranti (Rai, Tharu, Magar)
- Bwisagu (Bodo)
- Sajibu Cheiraoba (Meitei, Pangal, Meitei Christian)
- Buisu (Tripuri)
- Sangken (Tai)
- Bizhu (Çakma)
- Gudi Padwa (Marathi, Konkani)
- Ugadi (Telugu, Kannada)
- Bisu Parba (Tulu)
- Puthandu (Tamil)
- Vishu (Malayali)
- Aluth Avurudda (Singala)
- Baha Parab (Santali)
Güneydoğu Asya Yeni Yılı
değiştir- Thingyan (Burma)
- Choul Chnam Thmey (Kamboçya)
- Pi Mai (Lao)
- Songkran (Tay)
- Su Fıskiyesi Festivali (Dai)
- Nyepi (Bali)
- Satu Suro (Cavaca)
- Tết (Vietnam)
Batı ve Merkezi Asya Yeni Yılı
değiştir- Kha b-Nisan (Asur)
- Nauruz (Afgan)
- Navruz (Özbek)
- Nev-Rúz (Bahá'í)
- Newroz (Kürt)
- Ezidi Yeni Yılı
- Nevruz (Azerbaycan)
- Nevruz (İran)
- Nevruz (Mazandarani)
- Roş Haşanah (İsrail)
- Dehwa Rabba (Manden)
- Nogbon (Osetya)
- Isıyah (Sakha)
- Tsagaan Sar (Moğolistan)
- Losar (Tibet)
Doğu Asya Yeni Yılı
değiştir- Çin Yeni Yılı, 21 Ocak ile 20 Şubat tarihleri arasındaki yeni aya denk gelmektedir.
- Kore Yeni Yılı, çoğunlukla kış gündönümünden sonraki ikinci yeni aya denk gelmektedir.
- Vietnam Yeni Yılı, çoğunlukla Çin Yeni Yılı ile aynı gündür.
- Tibet Yeni Yılı, Ocak ile Mart arasında bir güne denk gelmektedir.
Şubat
değiştir- 23 Şubat: Mezoamerikan Yeni Yılı[3]
Değişken
değiştir- Hicri Yılbaşı, Muharrem ayının birinci günüdür.
Kaynakça
değiştir- ^ "Best Cities To Celebrate New Year's Eve". ArrestedWorld (İngilizce). 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020.
- ^ Anthony Aveni, "Happy New Year! But Why Now?" - The Book of the Year: A Brief History of Our Seasonal Holidays (Oxford: Oxford University Press, 2003), 11–28.
- ^ El Calendario Mexica y la Cronografía, Rafael Tena. INAH-CONACULTA. 2008 s. 80-81.