Zarifa Ghafari
Zarifa Ghafari (Peştuca: ظریفه غفاري; d. 1992, Kabil), Afgan siyasetçi, girişimci ve insan hakları savunucusu. 2019-2021 yılları arasında Afganistan'ın Vardak Vilayeti'nin Meydanşehr kentinin belediye başkanlığını yürüttü. Afganistan tarihinde belediye başkanlığı görevinde bulunan birkaç kadından birisi oldu ve 24 yaşında belediye başkanlığı koltuğuna oturan en genç siyasetçi oldu.
| Zarifa Ghafari ظریفه غفاري | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Meydanşehr Belediye Başkanı | |
| Görev süresi Kasım 2019 - Ağustos 2021 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1992 (31-32 yaşında) Kâbil, Afganistan |
| Yaşadığı yer | Almanya |
| Bitirdiği okul | Pencap Üniversitesi |
| Mesleği | Siyasetçi, girişimci, aktivist |
| Ödülleri | Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü (2020) |
Afganistan'da kadın haklarını ilerletme çabalarıyla tanınan Ghafari, üç suikast girişiminden sağ kurtuldu. 2020 yılında Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından her yıl verilen Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'ne layık görüldü.
İlk yılları ve eğitimi
değiştirZarifa Ghafari 1992 yılında Afgan Silahlı Kuvvetlerinde albay ve özel harekat kolordusu komutanı Abdul Wasi Ghafari'nin sekiz çocuğundan ilki olarak Kabil'de doğdu. Zarifa, eğitim hakkının vazgeçilmez olduğunu küçük yaşlarda öğrendi.[1] Afganistan'da kadın olarak okumasına izin yoktu. Bu yüzden kız çocuklarının gizlice eğitildiği bir okula gitti. Eğitim, Taliban yönetiminin devrilmesinin ardından 2001 yılında yasallaştırıldı. Babasının tayin edildiği Paktiya eyaletinde Halima Khazan Lisesine devam etti. Okula giderken de tehdit edilmeye devam edildi. Okulda gerçekleşen bir intihar saldırısı nedeniyle ailesi okula gitmesini istemedi. Daha sonra, eyalet valisini öldüren bir bombanın patlaması sonucu yaralandı ve hastaneye kaldırıldı.[2]
Ebeveynleri, onun tek başına yaşamasını istemedikleri için Şeyh Zayed Üniversitesi'ne gitmesini reddetti. Ghafari, Hindistan'ın Çandigarh kentindeki Pencap Üniversitesi'ni burslu olarak okudu.[3] Ekonomi alanında derece yaptıktan sonra ve Çandigarh'da yaşayabilirdi ancak eve dönmeye karar verdi.[2] Babası, 5 Kasım 2020'de Kabil'deki evinin önünde militanlar tarafından vurularak öldürüldü.[4][5][6]
Kariyeri
değiştirGhafari, Meydanşehr Belediye Başkanı olmak için başvuruda bulundu ve adaylık kriterlerine göre diğer (erkek) adayların önünde seçildi.[2] Temmuz 2018'de Cumhurbaşkanı Eşref Gani tarafından resmi olarak Meydanşehr Belediye Başkanı olarak atandı. Ancak yerel siyasetçilerin yaşı ve cinsiyeti nedeniyle yaptığı protestolar ve tehditler nedeniyle Meydanşehr belediye başkanlığı görevi dokuz ay ertelenmek zorunda kaldı.[7] Ayrıca 24 yaşında Afganistan'ın en genç belediye başkanı oldu ve bazı kaynaklarda Ghafari'nin Afganistan'ın ilk kadın belediye başkanı olduğu yönünde dezenformasyon içeren bilgiler yer aldı.[8][9]
Ghafari, ölüm tehditlerine rağmen geri döndü ve muhafazakar eleştirmenlerine ve bir kadının liderlik etmeye uygun olmadığı anlatısına meydan okudu.[3] Zarifa, Mart 2019'da Meydanşehrr belediye başkanı olarak yemin etti. Belediye başkanlığındaki ilk gününde ofisini basan ve görevinden istifa etmesi yönünde uyarılarda bulunan bir grup erkeğin tacizine uğradı.[10] Çıkar gruplarının şiddetli muhalefetine rağmen, çöp atmayı azaltan "Temiz Şehir, Yeşil Şehir" kampanyasını başlattı.[10] Ghafari'nin cesareti, yalnızca kendi toplumunda ve daha geniş eyalette değil, ülke çapında kızlara ve kadınlara ilham verdi. Yeni nesil genç kadınlar için bir öncü ve kapı açıcı olarak, Afganistan'daki kadınların güçlenmesine yardımcı oldu.[11] Belediye başkanlığı görevini üstlendikten sonra Taliban ve IŞİD'den ölüm tehditleriyle de karşı karşıya kaldı.[12] Birkaç suikast girişiminden sağ kurtuldu.[13] Babası 5 Kasım 2020'de silahlı kişiler tarafından öldürüldükten sonra, "Bu Taliban. Beni Meydanşehr'de istemiyorlar. Bu yüzden babamı öldürdüler" dedi.[4] Ayrıca, Taliban-ABD müzakerelerinin yarattığı belirsizliklerin ardından Afganistan'daki kadın haklarının korunması için dönemin ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan özel bir talepte bulundu.[14]
Ağustos 2021'de Taliban'ın ilerlemesiyle birlikte Ghafari ülkeden kaçmayacağını duyurdu. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in Taliban'ın eline geçmesinin ardından, yaptığı açıklamada "Burada oturup onların gelmesini bekliyorum. Bana veya aileme yardım edecek kimse yok.. ve onlar benim gibi insanları öldürecekler." ifadelerini kullandı.[15] Taliban'ın Ağustos 2021 ortasında Afganistan hükümetini ele geçirmesinin ardından ülkeden kaçarak 18 Ağustos günü eşi Beşir Muhammedi, annesi ve dört erkek ve üç kız kardeşiyle birlikte İslamabad üzerinden İstanbul, Türkiye'ye geldi.[16] 23 Ağustos 2021'de akrabalarıyla birlikte Köln Bonn Havalimanı'na inerek Almanya'ya yerleşti.[12]
Ödülleri ve popüler kültürdeki yeri
değiştirGhafari, BBC'nin 2019 yılı dünya çapında ilham veren ve etkili 100 kadın listesinde yer aldı.[17] 2020'de Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından, özellikle kadın haklarının geliştirilmesinde liderlik ve cesaret gösteren dünya çapındaki kadınlara verilen Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'ne değer görüldü.[11][18]
Gahfari'nin Afganistan'daki zorlu mücadelsine değinen ve yapımcılığını Hilary Rodham Clinton ve Chelsea Clinton'ın üstlendiği ''In Her Hands'' (Onun Ellerinde) adlı belgesel film Kasım 2022'de Netflix'de yayımlandı.[19][20] Aynı yıl, Hannah Lucinda Smith ile ortak imzalı olarak "Zarifa: A Woman's Battle in a Man's World" (Bir Kadının Erkek Dünyasındaki Mücadelesi) adlı anı kitabını yayımlandı.[21][22]
Kaynakça
değiştir- ^ Oral Çalışlar (4 Nisan 2023). "Afganistanlı Zarifa'nın hikayesi". Posta. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ a b c Chassany, Anne-Sylvaine (2 Aralık 2022). "Afghan activist Zarifa Ghafari: 'They sold Afghanistan to the Taliban'". Financial Times. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ a b "Zarifa Ghafari – PeaceTalks" (İngilizce). 25 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ a b Fatıma Faizi, Thomas Gibbons (6 Aralık 2020). "An Afghan Mayor Expected to Die. Instead, She Lost Her Father". The New York Times. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ Chenery, Susan (17 Ağustos 2021). "'They will come and kill me,' says Afghanistan's first female mayor". The Sydney Morning Herald (İngilizce). 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ "Who is Zarifa Ghafari? All you need to know about Afghanistan's 1st female mayor who is 'waiting for Taliban to come and kill her'". Free Press Journal (İngilizce). 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ "Newly-appointed female Afghan mayor barred from taking office". Khaama Press (İngilizce). 16 Aralık 2018. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ "How I Became Afghanistan's Youngest Female Mayor". Elle (İngilizce). 20 Ekim 2022. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ "What the Return of the Taliban Means for Women and Girls in Afghanistan". V Magazine (İngilizce). 18 Ağustos 2021. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ a b "Afghan Town's First Female Mayor Awaits Her Assassination". The New York Times. 4 Ekim 2019. ISSN 0362-4331. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ a b "Biographies of the Finalists for the 2020 International Women of Courage Awards". Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı (İngilizce). 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ a b Joshua Nevett (26 Ağustos 2021). "Young Afghan mayor who fled Taliban hidden in car". BBC News (İngilizce). 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ Pan, Paulami (19 Ağustos 2021). "Waiting for them to come: First Afghan female mayor". The Times of India. ISSN 0971-8257. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ "The women bureaucrats of Afghanistan". India Today (İngilizce). 17 Ağustos 2021. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ Dalia Faheid (18 Ağustos 2021). "These Female Afghan Politicians Are Risking Everything For Their Homeland". National Public Radio. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ Coma, Núria Vilà (14 Eylül 2022). "Zarifa Ghafari, one of Afghanistan's first female mayors: 'Sometimes you don't have to die carrying a gun: you simply leave the house'". El País (İngilizce). 22 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ "BBC 100 Women 2019: Who is on the list this year?" (İngilizce). BBC News. 15 Ekim 2019. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ Editor, Jenni Fink Senior; Politics (16 Ağustos 2021). "Afghanistan Female Mayor Waiting for Taliban to Come and 'Kill Me'". Newsweek (İngilizce). 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2024.
- ^ "Doc Star of the Month: Zarifa Ghafari, 'In Her Hands' | International Documentary Association". www.documentary.org (İngilizce). 15 Kasım 2022. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ Gyarkye, Lovia (9 Eylül 2022). "'In Her Hands' Review: Hillary Clinton-Produced Doc Wrestles With the Impact of War on Afghan Women". The Hollywood Reporter. 19 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ Ghafari, Zarifa; Smith, Hannah Lucinda (11 Ekim 2022). Zarifa: A Woman's Battle in a Man's World (İngilizce). PublicAffairs. ISBN 978-1-5417-0265-3.
- ^ "BBC Partners: The girl who heckled the President". wspartners.bbc.com. 22 Eylül 2022. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.